13 พ.ย. 2021 เวลา 12:05 • สิ่งแวดล้อม
เสื้อผ้าใช้แล้ว ปัญหาระดับโลก
ฉันไม่เคยนึกมาก่อนเลยว่าเสื้อผ้าที่สวมใส่อยู่ทุกวัน หนึ่งในปัจจัยสี่อันเป็นความจำเป็นพื้นฐานที่ทุกคนพึงมี ได้แก่ อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม และยารักษาโรค จะเป็นหนึ่งในปัจจัยที่เป็นเหตุในการเกิดมลพิษต่อประชากรโลกได้
ปลดกระดุมจากเสื้อผ้าที่จะนำไปรียูส
อันที่จริงฉันเองก็ประสบอยู่กับปัญหาการจัดการเสื้อผ้าที่ไม่ค่อยได้ใช้ ทั้งที่การซื้อใหม่นั่นมีอยู่ทุกปี หลายตัวตกอยู่ในสถานะที่จะทิ้งก็เสียดายจะเก็บก็ไม่ค่อยได้ใช้ หลายบ้านก็คงจะใช้วิธีบริจาค ขายต่อราคาถูก หรือทิ้ง อันนี้เป็นปัญหาระดับครัวเรือนในข้อจำกัดของพื้นที่จัดเก็บ พื้นที่ใช้สอยภายในบ้านที่อยู่อาศัย
วันนี้พาไปดูภูเขาเสื้อผ้าเหลือใช้ในทะเลทรายอันแห้งแล้ง ที่ประเทศชิลี ว่ากันว่า มีการขนส่งเสื้อผ้าทางทะเลมายังท่าเรือของเมืองเกือบ 59,000 ตัน แถบทุกปี โดยเป็นเสื้อผ้าที่ผลิตจากจีนบ้าง บังกลาเทศบ้าง ที่ผ่านการใช้งานทั้งจากยุโรป เอเชียและอเมริกา จนเป็นเสื้อผ้าเหลือใช้ขนส่งมายังที่นี้ จากนั้นก็จะมีพ่อค้า แม่ขายก็จะมาคัดเลือกสภาพที่ยังดีพอใช้ได้ก็จะถูกนำไปชุบชีวิตสู่ตลาดการจำหน่ายราคาถูกอีกรอบ เพื่อนำไปผ่านผู้คนอื่นที่อาจต้องการใช้งาน และที่เหลือกว่า 39,000 ตันแต่ละปี ที่มั่นใจว่าจะไม่เป็นที่ต้องการต่อผู้ใดแล้ว จะถูกนำไปถมกองไว้ที่ทะเลทรายแห่งนี้
กองเสื้อผ้าเหลือใช้ที่ทะเลทราย
ซึ่งเมื่อเวลาล่วงเลยมากองเสื้อผ้าก็สะสมจนกลายเป็นภูเขาและนับวันจะลุกลามกินพื้นที่เป็นบริเวณกว้างขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งทั้งหมดนี้ก็มาจากอุตสากรรมแฟชั่นที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและปริมาณมาก
เลือกหาเสื้อผ้าที่ยังพอใช้ได้
ทั้งนี้ชิลีเองกลายเป็นศูนย์กลาง หรือฮับ ที่รับเสื้อผ้ามือสองหรือเสื้อผ้าที่ไม่ได้จำหน่ายออกไปจากคลังต่างๆ มาระยะนึงแล้ว
ปัญหาคือ เสื้อผ้าเหล่านี้ส่วนใหญ่ทำจากเส้นใยสังเคราะห์ มีส่วนประกอบทางเคมี ที่ไม่สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ นั่นหมายความว่าหากไม่มีวิธีที่จะสลายเธอออกไป เธอก็จะคงอยู่กับโลกใบนี้ต่อไป แต่หากอยู่ในสภาพกองขยะเช่นนี้ และนับวันจะแผ่ขยายกินบริเวณกว้างมากขึ้น ลูกหลานคนรุ่นต่อๆ ไปก็คงต้องอยู่กับมันและต้องเจอกับคำว่าล้น ล้นโลก ขยะล้นโลก
นอกจากนี้ยังพบว่าอุตสหกรรมเสื้อผ้า รองเท้า ยังเป็นสาเหตุในการปล่อยน้ำเสียในปริมาณมากอีกด้วย อย่างการผลิตกางเกงยีนส์ ต้องใช้น้ำถึง 7500 ลิตร ต่อกางเกงยีนส์ 1 ตัว ประมาณน้ำดื่มขวดใหญ่ขนาด 1500 ลิตร ถึง 5 ขวดเลยทีเดียว
ไม่ว่าจะทิ้งกองไว้บนพื้ันดิน หรือฝังกลบ ก็ยังก่อมลพิษต่อสิ่งแวดล้ัอม ทั้งการปล่อยมลพิษสู่อากาศและช่องทางนำ้ใต้ดิน และด้วยความที่เป็นใยสังเคราะห์ การย่อยสลายอาจต้องใช้วิธีพิเศษ และอาจใช้เวลาเป็น 200 ปีเลย จะเห็นว่าเป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อมไม่แพ้มลพิษจากขยะยางรถยนต์ หรือขยะพลาสติกที่เป็นปัญหาหนักอยู่ในปัจจุบันเช่นกัน
อีกทางนึงคือต้องเอาเขากลับเข้าสู่วัฎจักรอีกครั้ง ให้คงอยู่ในสภาพที่เป็นประโยชน์ใช้การได้ โดยมีบริษัทผลิตเส้นใยและสิ่งทอจากเสื้อผ้าเหลือใช้ที่ถูกทิ้งเหล่านี้ ให้กลับคืนสภาพเป็นเสื้อผ้าที่ใช้งานได้กลับสู่ตลาดแบบวนรอบในวัฎจักรต่อไป
พนักงานเตรียมทำเส้นใยจากเสื้อผ้าที่ไม่ใช้งานแล้ว
หรือการใช้เสื้อผ้าจากเส้นใยธรรมชาติก็อาจเป็นทางเลือกหนึ่งที่จะช่วยลดปัญหา อย่างน้อยก็เป็นเสื้อผ้าที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติโดยใช้เวลาไม่นานมาก แต่ทว่าคงไม่เพียงพอต่อความต้องการ และไม่ตอบโจทย์ความต้องการใช้งานของประชากรโลกที่มีหลากหลายสไตล์ เขาว่านับวัันเราต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วรอบด้านในทุกๆ วัน หรือแท้จริงแล้วความต้องการเราเองที่มีแต่จะเพิ่มขึ้นและเปลี่ยนแปลงไปในทางเพิ่มขึ้นในทุกๆ เวลา
เส้นใยที่ผลิตจากเสื้อผ้าใช้แล้ว
โฆษณา