12 ธ.ค. 2021 เวลา 02:00 • บ้าน & สวน
บ้านหลังนี้เป็น 1 ใน 10 บ้านที่ทีมงานบ้านและสวนคัดเลือกให้ได้รับรางวัล 10 บ้านน่าอยู่ประจำปี 2564 หมวดบ้านเมืองร้อนอยู่สบาย ด้วยภายใต้รูปทรงจั่วสีขาวโมเดิร์นนี้ ให้ความสำคัญกับการออกแบบที่สอดคล้องกับภูมิอากาศเขตร้อนชื้นและความเป็นธรรมชาติซึ่งเป็นหัวใจที่ทำให้บ้านอยู่สบาย ทั้งผสานความเป็นไทยกันแนวคิดโพสต์โมเดิร์นที่ความ “ต่างขั้ว” ถูกตีความให้เป็นทั้งความย้อนแย้ง การผสมผสาน และความงาม จนเป็นจุดบรรจบของวัฒนธรรมตะวันออกและตะวันตก
5
เมื่อความ “ต่างขั้ว” ถูกตีความให้เป็นทั้งความย้อนแย้ง การผสมผสาน และความงาม โดยเผยตัวตนและแฝงความนัยอยู่ภายใต้บ้านรูปทรงจั่วสีขาวโมเดิร์นและไทยเดิมสองหลังที่วางแนวแกนตัดกันอยู่กลางที่ดิน โดยไม่อิงกับแนวถนนหรือแนวขอบเขตที่ดิน แต่อิงกับทิศทางแสงแดดและลมเพื่อให้บ้านอยู่สบายตามธรรมชาติ เป็นหลักการออกแบบพื้นฐานของสถาปนิกที่ให้คำจำกัดความตัวเองว่า “สถาปนิกแห่งป่าฝนร้อนชื้น” ผู้ช่วยศาสตราจารย์ พิรัส พัชรเศวต และ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สยาณี วิโรจน์รัตน์ แห่ง EAST architect ที่ออกแบบบ้านทรอปิคัลโมเดิร์นหลังนี้ให้เป็นจุดบรรจบของวัฒนธรรมตะวันออกและตะวันตก ในมิติของภูมิปัญญาดั้งเดิมและความโมเดิร์น
3
ก่อนจะสร้างบ้านนี้เจ้าของบ้านอยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่ เมื่อพื้นที่บ้านเดิมเริ่มไม่เพียงพอกับสมาชิก คุณแม่จึงยกที่ดิน 2 ไร่แปลงนี้สำหรับปลูกบ้านใหม่ และด้วยเจ้าของบ้านเป็นแฟนนิตยสารบ้านและสวน จึงได้พบและชื่นชอบบ้านของอาจารย์พิรัสที่ลงในนิตยสาร อาจารย์พิรัสได้เล่าย้อนไปเมื่อเริ่มออกแบบบ้านว่า “เจ้าของบ้านได้บอกเล่าความต้องการเป็นจดหมายเล่าเรื่องว่า เมื่อเข้ามาในบ้านแล้วอยากพบเจออะไร ชอบอยู่แบบใกล้ชิดธรรมชาติ มีความโปร่งสบายเย็นโดยไม่ต้องเปิดแอร์ และชอบวัสดุธรรมชาติ อยากให้บ้านยกสูงเพราะตอนนั้นเกิดน้ำท่วมกรุงเทพ มีลูกชายและลูกสาวอายุสิบกว่าปี และอยากให้บ้านเผื่ออนาคตเมื่อลูกเติบโตด้วย เท่าที่สัมผัสเนื้อความในตอนนั้นรู้สึกถึงความชื่นชอบในวิถีชีวิตกึ่งตะวันตกและความเป็นคนละเอียดอ่อน”
2
เมื่อมองจากภายนอกจะเห็นเพียงหลังคาจั่วสีขาวลอยเด่นในแมกไม้ ซ่อนตัวอยู่เบื้องหลังรั้วที่ปิดมิดชิดสร้างความเป็นส่วนตัว ผู้ออกแบบให้ความสำคัญกับลำดับการเข้าถึงจากสเปซภายนอกสู่ภายในบ้าน โดยออกแบบโถงทางเข้าให้มีลักษณะคล้ายอุโมงค์เพื่อปรับเปลี่ยนความรู้สึกก่อนเข้าไปยังโลกอีกใบที่อยู่ด้านหลังอุโมงค์นี้ “หัวใจของการออกแบบสถาปัตยกรรมจะคำนึงถึงคนที่ใช้งานผสานกับวัฒนธรรม ซึ่งวัฒนธรรมของคนทั่วโลกนั้นสัมพันธ์กับภูมิอากาศอย่างเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้นการออกแบบสถาปัตยกรรมจึงต้องเคารพฟ้าและดินเป็นสำคัญ”
“สำหรับบ้านหลังนี้มีการคิดแบบย้อนแย้งแฝงอยู่ในบ้านที่จัดวางเป็นสองเรือน โดยเรือนของลูกซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่ แต่ออกแบบผสานด้วยอัตลักษณ์เรือนไทยเดิม ส่วนอีกเรือนซึ่งเป็นส่วนของคุณพ่อคุณแม่นั้น ออกแบบด้วยภาษาสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ มีการออกแบบหลังคาให้เรืองแสง ด้วยปรัชญาแบบโพสต์โมเดิร์น ที่ตัวบ้านทำหลังคาสเลป (Slab roof) คอนกรีตเสริมเหล็ก แต่ทำแผงทรงจั่วที่ดูเหมือนเป็นหลังคา แต่ไม่ได้ทำหน้าที่หลังคาจริงๆ ครอบด้านบนอีกชั้น เป็นความตั้งใจที่อยากนำเสนอลักษณะบ้านไทย ที่มีหลังคาทรงจั่วซึ่งหลายคนมองว่าเชย แต่ออกแบบด้วยวัสดุทันสมัย โดยใช้แผ่นอะลูมิเนียมเจาะรูที่มีความโปร่งแต่ก็แสดงรูปทรงได้ชัดเจน และซ่อนไฟส่องสว่างไว้ด้านใน ทำให้เกิดการรับรู้ใหม่ โดยตั้งชื่อว่า 'บ้านหิ่งห้อย'”
1
เมื่อเข้ามาในบ้านส่วนใหญ่จะเป็นพื้นที่แบบกึ่งเปิดโล่ง (Semi-outdoor) แบบเป็นกันเอง ทั้งสเปซแบบชานและใต้ถุนของเรือนไทย แต่เมื่อไปยังอีกเรือนกลับทำผนังกระจกล้อมห้องและใช้ทางเดินเป็นเส้นตรงแจกจ่ายไปยังฟังก์ชันต่างๆ ตามวิธีการวางแปลงแบบตะวันตก ซึ่งเป็นการแฝงความย้อนแย้งของผู้ออกแบบเพื่อสื่อถึงความต่างของวัฒนธรรมที่หลอมรวมกันจนเป็นความงาม “จากการคุยกับเจ้าของบ้านมีความชอบสีขาวเป็นส่วนใหญ่ จึงนำเสนอบ้านนี้ในโทนสีขาว เรือนลูกที่มีความเป็นไทยใช้หลังคากระเบื้องเคลือบดินเผาสีขาว ใช้ไม้เป็นส่วนประกอบหลัก แม้จะมีโครงเหล็กก็ใช้เทคนิคแบบโครงสร้างไม้เชิงช่างไทย มีการเชื่อมสเปซด้วยชาน ส่วนเรือนพ่อแม่จะเชื่อมต่อสเปซด้วยทางเดิน (Corridor) ซึ่งเป็นวิธีแบบโมเดิร์นดีไซน์”
1
“การที่จะทำให้เกิดความประทับใจในสเปซทางสถาปัตยกรรม ต้องทำให้คนเข้าไปสัมผัสและรับรู้ได้ จึงมีการออกแบบทางเดินให้เข้าไปเห็นมุมมองของหลังคาดินเผาที่วางเรียงกัน เห็นสเปซบ้านจากด้านบนในระยะที่ต่างกันก็ทำให้เกิดความประทับใจไม่เหมือนกัน ในเชิงจิตวิทยา มนุษย์กับสถาปัตยกรรมต้องมีปฏิสัมพันธ์กันตลอดเวลา ทางสัญจร (Circulation) ก็เป็นส่วนหนึ่งของปฏิสัมพันธ์นั้น ซึ่งเป็นทั้งฟังก์ชันและการสร้างประสบการณ์การรับรู้สเปซ และเกิดความงามในการรับรู้นั้น”
บ้านไทยโมเดิร์นหลังคาจั่วหลังนี้จึงไม่ได้มีคุณค่าเพียงรูปทรงที่ปรากฏ แต่บอกเล่าแนวคิดการออกแบบสถาปัตยกรรมที่มาจากภูมิปัญญา ธรรมชาติ และสุนทรียภาพหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวกัน
ชมผลประกาศรางวัล 10 บ้านน่าอยู่ประจำปี 2564 ทั้งหมดได้ที่ >> https://bit.ly/3rGFZD0
เจ้าของ : คุณธนวัสส์ ยงค์สงวนชัย
ออกแบบ : EAST architect
อ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่ >> https://bit.ly/31DtI7k
เรื่อง : ศรายุทธ ศรีทิพย์อาสน์
ภาพ : ศุภกร ศรีสกุล, วศิน ภุมรินทร์
สไตล์ : วรวัฒน์ ตุลยทิพย์
คลังสาระความรู้เรื่องบ้านและพรรณไม้ยังมีอีกมากมาย อ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่ www.baanlaesuan.com
โฆษณา