23 ธ.ค. 2021 เวลา 00:00 • หนังสือ
(เรื่องนี้เคยโพสต์หลายครั้งแล้ว แต่นานๆ ทีอ่านเพื่อระลึกว่าเรามาทำอะไรในโลกใบนี้ก็น่าจะดี นี่ก็คือการมองโลกมนุษย์ในสเกลของจักรวาลอย่างที่ผมเขียนบ่อยๆ เช่นใน สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่าคน)
1
บ่ายวันหนึ่งในปี ค.ศ. 1990 แคนดิซ แฮนเซน-โคฮาร์เช็ก นักวิทยาศาสตร์องค์การนาซานั่งทำงานในห้องทดลองของเธอที่ Jet Propulsion Lab แคลิฟอร์เนีย ศึกษาภาพถ่ายที่ยานอวกาศ วอเยเจอร์ 1 ส่งกลับมายังโลก ขณะนั้นยานอวกาศสำรวจระบบสุริยะอายุสิบสามปีอยู่ห่างจากโลกหกพันล้านกิโลเมตร
1
หนึ่งในภาพถ่ายที่ส่งมาเป็นรูปห้วงอวกาศว่างเปล่า ภาพค่อนข้างมัว กลางภาพนั้นมีจุดเล็ก ๆ สีฟ้าอ่อนจุดหนึ่ง ขนาดจุดนั้นเล็กกว่าหนึ่งพิกเซล จุดนั้นคือโลก ถ่ายจากที่ไกล 43 เท่าของระยะทางโลกกับดวงอาทิตย์ จังหวะของรูปถ่ายเหมาะเจาะ เนื่องจากระดับแสงกำลังพอดี เธอเป็นคนแรกในโลกที่เห็นภาพนี้
2
นี่เป็นภาพถ่ายที่เกิดจากการ ‘กัดไม่ปล่อย’ ของนักวิทยาศาสตร์-นักเขียน คาร์ล เซเกน เมื่อโครงการวอเยเจอร์ 1 เริ่มต้นไม่นาน เขาล็อบบี้องค์การนาซาให้หันกล้องถ่ายรูปกลับมาถ่ายภาพโลก แต่เบื้องบนไม่ยอม กลัวว่าการถ่ายรูปสวนแสงอาทิตย์อาจทำลายเลนส์ของกล้อง สำหรับเซเกน นี่ไม่ใช่ภาพถ่ายเพื่อประโยชน์ทางวิทยาศาสตร์ มันเป็นภาพทางจิตวิญญาณมากกว่า
1
ความคิดถ่ายภาพโลกถูกดองนานหลายปี จนเมื่อยานวอเยเจอร์ 1 เดินทางเกือบข้ามระบบสุริยะ ส่งภาพดาวเคราะห์ต่าง ๆ มามากมาย ทำหน้าที่ของมันเกือบจบแล้ว ในปี 1989 คาร์ล เซเกน ขอร้องนาซาอีกครั้งหนึ่งให้ถ่ายภาพโลกก่อนที่ยานจะมองไม่เห็นโลกอีกต่อไป ในที่สุดคำขอก็ได้รับอนุมัติ
ในวันที่ 13 กุมภาพันธ์ 1990 วอเยเจอร์ 1 ก็หันกล้องกลับไปยังโลก และเป็นที่มาของภาพจุดสีฟ้าอ่อนนี้ และหนังสือของ คาร์ล เซเกน ชื่อ Pale Blue Dot : A Vision of the Human Future in Space สี่ปีให้หลัง
เซเกนเขียนท่อนหนึ่งในหนังสือว่า “มองจุดนั้นอีกครั้ง นั่นคือที่นี่ นั่นคือบ้าน นั่นคือเรา บนจุดนั้นทุกทุกคนที่คุณรัก ทุก ๆ คนที่คุณรู้จัก ทุก ๆ คนที่คุณเคยได้ยินได้ฟัง มนุษย์ทุกคนไม่ว่าจะเป็นใครถือกำเนิดและได้ใช้ชีวิต ผลรวมของความสุขและความทุกข์ของเรา ศาสนา แนวคิด ทฤษฎีเศรษฐกิจนับพัน ๆ แนวทาง นักล่าและคนหาอาหารทุกคน วีรบุรุษและคนขลาดทุกคน ผู้สร้างสรรค์และผู้ทำลายอารยธรรมทุกคน ราชาและชาวนาทุกผู้ หนุ่มสาวในห้วงรักทุกคู่ แม่และพ่อ เด็ก นักประดิษฐ์และนักสำรวจ ครูแห่งจริยธรรม นักการเมืองฉ้อฉล ดารา ผู้นำ นักบุญ คนบาปทุกคนในประวัติศาสตร์ของสายพันธุ์ของเรา อาศัยอยู่ที่นั่น บนธุลีหนึ่งใต้แสงอาทิตย์”
6
ในดาราจักรทางช้างเผือกมีดวงดาวหลายแสนล้านดวง หนึ่งในนั้นคือดวงอาทิตย์ของเรา อาศัยอยู่แถบ ‘ชานเมือง’ ของทางช้างเผือก อายุของมันคือห้าพันล้านปี ถือกำเนิดมาจากธุลีดาวที่เป็นซากศพของบรรพบุรุษดวงดาวนับหมื่นล้านปีก่อนหน้า ถักทอขึ้นเป็นดวงอาทิตย์ รายล้อมด้วยเศษซากเก่าของดวงดาวซึ่งกระทบชนกันตลอดเวลาในช่วงวัยทารกของระบบสุริยะ ในที่สุดก็เหลือเพียงไม่กี่กลุ่มก้อนซึ่งค่อย ๆ เกาะกลุ่มใหญ่ขึ้น ประกอบเป็นดาวเคราะห์ดวงต่าง ๆ หมุนวนรอบดวงอาทิตย์ โลกเราเป็นหนึ่งในนั้น
2
ในช่วงอายุสี่พันหกร้อยล้านปีของโลก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเพิ่งถือกำเนิดไม่กี่ร้อยล้านปีนี้เอง มนุษย์วานรตัดสินใจลุกขึ้นยืนและเดินสองขาเมื่อไม่กี่ล้านปีก่อน ส่วนมนุษย์สมัยใหม่เพิ่งถือกำเนิดเพียงสองแสนปีนี้เอง และเริ่มสร้างอารยธรรมราวหนึ่งหมื่นปีก่อน
1
การกำเนิดตัวเราคือความมหัศจรรย์อย่างหนึ่งของจักรวาล! จากซากธุลีดาวกลายมาเป็นมนุษย์ ร่างกายของเราทุก ๆ คนในโลกมาจากการประกอบปรุงแต่งเข้าด้วยกันของอะตอมเดียวกับที่เคยเป็นดวงดาว เคยเป็นดาวเคราะห์ เคยเป็นดาวหาง เคยร่อนเร่ในอวกาศลึก เคยเป็นต้นไม้ ก้อนหิน แม่น้ำ มหาสมุทร อากาศ และปรุงแต่งต่อมาเป็นชีวิต ความคิด อารมณ์ จิตใจ และ ‘ตัวกู-ของกู’ นี่เป็นประสบการณ์ที่ไม่ทุกชีวิตในจักรวาลพานพบ เราแต่ละคนคือปาฏิหาริย์แห่งจักรวาล เราแต่ละคนมีโอกาสใช้ชีวิตแบบที่สิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ในโลกอื่นหรือดาราจักรอื่น ๆ ไม่มี
4
ในจักรวาลนี้ มีแต่มนุษย์ที่มีรูปแบบชีวิตเป็นเอกลักษณ์เช่นที่เป็นอยู่นี้ และในบรรดามนุษย์ร่วมเจ็ดพันล้านคน มี ‘ตัวเรา’ เพียงคนเดียวที่มีเอกลักษณ์อย่างนี้ เราคือปาฏิหาริย์!
3
และในเมื่อเราแต่ละคนคือปาฏิหาริย์ เราทุกคนทุกชีวิตเป็นญาติพี่น้องกัน เราจงยินดีกับการมีชีวิตของเรา เราสมควรเฉลิมฉลองการดำรงอยู่ของเรา มองโลกอย่างรื่นรมย์ ไม่ใช่บ่นทุกสิ่งที่ขวางหน้า เรารักสรรพสิ่งรอบตัว อากาศที่เราหายใจ อาหารที่เรากิน ภาพต่าง ๆ ที่เรามองเห็น เสียงต่าง ๆ ที่เราได้ยิน เรารักษาโลกเพราะโลกของเราเกิดขึ้นอย่างนี้เพียงครั้งเดียว และมันเป็นบ้านของเรา
1
เราใช้ทุก ๆ วินาทีบนโลกนี้ ในรูปแบบชีวิตเช่นนี้อย่างดีที่สุด เพราะนี่เป็นโอกาสเดียวของเราในมหาจักรวาล หมดแล้วหมดเลย ชีวิตหน้าหรือ ‘ชาติหน้า’ ของเราอาจจะเป็นมด แมลง ปลา แบคทีเรีย ริดสีดวงทวาร ก้อนอิฐ หรือกระทั่งมนุษย์ต่างดาว เราฉลองวันเกิดของเราเพื่อระลึกถึงการดำรงอยู่ชั่วคราวของเราบนโลกนี้ ในรูปแบบชีวิตนี้ เพราะนี่เป็นโอกาสที่พิเศษสุดจริง ๆ
1
เมื่อมองโลกด้วยสายตาของจักรวาล เราก็คือปาฏิหาริย์!
1
จากหนังสือ #ชีวิตคือปาฏิหาริย์! ซื้อตรงจากนักเขียนได้ที่ https://bit.ly/3ttyHAw
โฆษณา