สำรวจตรวจสอบทุกข์มาจากไหน
เรื่องราวของทุกข์ เรื่องราวของชีวิตทั้งเรามองเห็นด้วยสายตา และไม่เห็นด้วยสายตา มันเป็นเรื่องราวที่ยากที่จะรู้จักทุกข์จริง ทุกข์ที่แท้จริงของจิต เราได้ยินคำว่า อริยสัจสี่ ได้ยินว่ามันหมายถึงอะไร ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค ก็รู้ความหมายไปตามที่เคยได้ยินได้ฟังจดจำมาได้ แต่ก็ไม่เห็นใคร เห็นว่ามีสาระอะไร บางคนก็เอาไปแต่งเติมเป็นเรื่องโน้นเรื่องนี้ เพื่อรองรับทิฐิมานะของตน มันก็หยุดอยู่แค่นั้น ไม่เห็นมีอะไรเลย รู้จำแค่นี้ก็มีปัญญาแล้ว การปฏิบัติปฏิบัติที่จะไปรู้จักเรื่องราวของคำว่า ทุกข์จริงๆ นั้น มันต้องเอากายนี้ ไปปฏิบัติขึ้นมา ปฏิบัติธรรมขึ้นมากายนิ่ง ทำจิตเฉยๆ แล้วเราจะค่อยๆ เรียนรู้เรื่องราวของความทุกข์ ทุกข์นั้น มาจากตรงไหนบ้าง