1 ม.ค. 2022 เวลา 17:35 • สุขภาพ
## ก็ในเมื่อเลือกใช้หน้ากากคุณภาพดีได้ ทำไมต้องเสี่ยงกับโควิด? ##
12
ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาเราได้ยินคำเตือนที่ว่า หน้ากากผ้า ไม่สามารถปกป้องเราจากเชื้อโควิด #สายพันธุ์โอมิครอน (Omicron อ่านว่าโอไมครอนก็ได้) นั่นเป็นเรื่องจริง ... แล้วหน้ากากแบบไหนล่ะ ที่จะช่วยเราต่อกรกับเจ้าไวรัส?
6
เรามาดูกันก่อนว่าประสิทธิภาพของหน้ากากชนิดต่างๆ ที่ใช้ป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด-19 เขาวัดกันที่ตรงไหน ก็วัดกันที่:
2
1.ความสามารถในการกรองอนุภาคขนาดเล็กจิ๋วและเชื้อโรค ทั้งขาเข้าและขาออก เพื่อปกป้องระบบทางเดินหายใจของเรา
1
2.รูปทรงที่กระชับกับใบหน้า ไม่รั่ว ไม่ซึม
3.ใส่แล้วยังหายใจได้สะดวก ไม่เป็นลมตายไปเสียก่อน
9
หากจะให้สรุปสั้นๆ ง่ายๆ เราขอฟันธงให้ว่า หน้ากากที่ได้ "3 ผ่าน" กันไปเลยนั่นก็คือ หน้าหน้ากากกันละอองลอยคุณภาพดี หรือ respirators เช่น #N95 #KF94 #FFP2 ที่ปัจจุบันนี้ในเมืองไทยมีให้เลือกหลากหลาย ไม่ได้หายากหรือราคาแพงเกินเอื้อมถึงอีกต่อไปแล้ว
 
ส่วนหน้ากากผ้ากับหน้ากากอนามัยนั้น ไม่เพียงพอที่จะปกป้องเราจากการแพร่และการรับเชื้อโควิด-19
10
เพราะ #โควิดแพร่ทางอากาศเป็นหลัก นั่นก็คือติดมากับละอองลอย (aerosols) ซึ่งมีอนุภาคที่เล็กถึง 0.3 ไมครอน และ masks ทั่วๆ ไปไม่สามารถกันละอองลอยและเชื้อโรคในระดับนั้นได้
2
ส่วนใครที่อยากเห็นการเปรียบเทียบหน้ากากชนิดต่างๆ แบบเจาะลึก ว่าจะป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด-19 ได้ดีมากน้อยแค่ไหน ขอเชิญติดตามกันต่อไปเลย
╔═══════════╗
ZERO COVID THAILAND เพจสำหรับแชร์ข้อมูลที่ถูกต้อง เพื่อช่วยยุติการแพร่กระจายของโควิด-19ในไทย
#กดไลค์และติดตามเพจ Zero C Thailand รวมพลังไทยลดยอดติดเชื้อ ให้เหลือ “0”
เพื่อรับแนวทางป้องกันโควิด-19 อย่างทันท่วงที งานวิจัย และ ข้อมูลเชิงวิทยาศาสตร์แบบเข้มข้น
╚═══════════╝
3
การจะดูว่าหน้ากากมีประสิทธิภาพเพียงพอ ช่วยป้องกันการระบาดของโควิด-19 ได้หรือไม่ได้ ขอตั้งต้นทำความเข้าใจที่ตรงกันก่อนว่า เราใส่หน้ากากกันทำไม
1
ในเมื่อ #โควิดแพร่ทางอากาศเป็นหลัก Covid is predominantly airborne.
2
มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์มากมาย และมีปรากฏการณ์ให้เห็นว่าผู้ที่รับเชื้อ SARS-CoV-2 ซึ่งก็คือเชื้อโควิดไม่จำเป็นต้องได้พบเจอหรือสัมผัสกับผู้ที่แพร่เชื้อ ก็สามารถติดโรคมาได้
สิ่งที่เกิดขึ้นคือเชื้อไวรัสเกาะกับละอองลอย (aerosols) อนุภาคขนาดจิ๋วที่สามารถลอยตามลมได้แล้วกระจายจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่งโดยพาหะหรือผู้ที่ติดเชื้อหายใจออกมาแล้วผู้รับหายใจเอาอนุภาคเหล่านั้นเข้าไป
2
📌 เราจึงใช้หน้ากากเป็นเกราะป้องกันทั้งการแพร่และการรับเชื้อ
ผู้ที่ติดเชื้อใส่หน้ากากเพื่อไม่ให้แพร่เชื้อออกมาสู่อากาศภายนอก และบุคคลทั่วไปใส่หน้ากากเพื่อไม่ให้หายใจเอาเชื้อไวรัสที่ลอยเท้งเต้งอยู่ในอากาศหรือถูกพ่นปะปนมากับอากาศเก่าที่ผู้ติดเชื้อหายใจออกมาเข้าไปในร่างกาย
3
เชื้อโรคไม่ได้เพียงเกาะมากับอนุภาคที่เราเรียกว่า ละอองฝอย (droplets) เช่นละอองน้ำมูก น้ำลายซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าและหนักกว่าซึ่งจะตกสู่พื้นได้ในระยะ 2 เมตรอย่างที่นักวิทยาศาสตร์เคยเข้าใจ(ผิด)ในช่วงแรกๆ ของการระบาดของโควิด-19 การใช้หน้ากากที่กรองได้เพียงละอองฝอยจึงไม่เพียงพอ
2
หน้ากากที่จะใช้ดักเจ้าไวรัสโควิดเอาไว้จึงจำเป็นต้องมีความสามารถในการกรองละอองลอย นั่นคือสามารถกรองอนุภาคขนาด 0.1-0.3 ไมครอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1
📌 ซึ่งหน้ากากผ้าและหน้ากากอนามัย "กรองละอองลอยไม่ได้”
1
หน้ากากผ้าและหน้ากากอนามัยสามารถกันละอองฝอย หรือละอองขนาดใหญ่ได้ (ใหญ่กว่า 0.5 ไมครอน) แต่ไม่มีคุณสมบัติในการกรองละอองลอย จึงนับว่าไม่ผ่านคุณสมบัติข้อแรก
1
แล้วหน้ากากผ้าและหน้ากากอนามัยช่วยป้องกันโควิดอย่างไรได้บ้าง
ตอบแบบง่ายๆ คือ ใส่เอาไว้ก็ยังดีกว่าไม่ใส่อะไรเลย
อย่างที่เราได้กล่าวไปข้างต้น สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งในการใช้หน้ากากเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโควิดคือการสวมใส่ให้มิดชิดแนบสนิทกับใบหน้า ดังนั้น ใส่หน้ากากผ้าอาจใช้ใส่ทับหน้ากากกันละอองลอยที่ใช้อยู่เพื่อช่วยให้กระชับแนบสนิทกับใบหน้ามากยิ่งขึ้น ลดโอกาสที่เชื้อโรคจะเข้าออกตามขอบของหน้ากากกันละอองลอย
ส่วนหน้ากากอนามัยนั้น โดยหน้าที่แล้วจะช่วยป้องกันละอองน้ำมูกน้ำลายจากผู้สวมใส่ไม่ให้กระเซ็นออกมาใส่คนไข้ระหว่างที่ให้บริการทางการแพทย์ และป้องกันไม่ให้ของเหลวเช่นน้ำเลือดน้ำหนองกระเด็นเข้าหน้าของผู้ให้บริการ จึงมีคุณสมบัติกรองละอองขนาดใหญ่ และกันน้ำได้ แต่ไม่ได้ให้การปกป้องมากนักสำหรับโรคในระบบทางเดินหายใจ
2
อย่างไรก็ตาม การที่หน้ากากอนามัยช่วยดักจับละอองน้ำมูกน้ำลายของผู้สวมใส่ก็ช่วยลดการแพร่เชื้อออกไปในระดับหนึ่ง แม้ว่าเชื้อที่แพร่ไปกับละอองลอยจะยังคงเล็ดลอดออกไปได้ และละอองทั้งหลายจะยังคงกระจายออกไปผ่านขอบของหน้ากากอนามัยที่ไม่แนบสนิทกับใบหน้า ซึ่งจะทำให้มีอากาศถึง 40% ผ่านเข้าออกโดยไม่มีการกรอง แต่ในด้านความสบาย ซึ่งเป็นคุณสมบัติข้อที่ 3 นั้นดูจะผ่านฉลุย
1
📌 หน้ากากกันละอองลอย กรองพาหะไวรัส และสวมใส่ได้กระชับรับกับใบหน้า
มาดูกลุ่มหน้ากากที่กันละอองลอยได้กันบ้าง กลุ่มนี้มีชื่อเรียกแบบเป็นทางการว่า filtering facepiece respirator (FFR) ซึ่งจะสังเกตได้ว่ามีคำว่า respirator ไม่ใช่คำว่า mask
3
หากแปลคำว่า respirator เป็นภาษาไทยอาจทำให้รู้สึกเป็นเรื่องใหญ่เรื่องโตเหมือนการใส่เครื่องช่วยหายใจ แต่จริงๆ แล้ว นับตั้งแต่มีการแพร่ระบาดของโควิด เราก็ได้พบเห็นและได้ใช้หน้ากากประเภทนี้กันมาบ้างแล้ว เช่นหน้ากาก N95 KN95 FFP2 และ KF94 นั่นเอง
2
ที่อุปกรณ์เหล่านี้ถูกเรียกว่า respirator นั่นก็เพราะล้วนถูกออกแบบมาให้ทำหน้าที่ "ปกป้องระบบทางเดินหายใจ" ของผู้สวมใส่จากเชื้อโรคหรือสารพิษต่างๆ มีการกำหนดประสิทธิภาพในการกรองละอองลอยขั้นต่ำดังจะเห็นในตัวเลข 94, 95, 99 หรือแม้กระทั่ง 100 นั่นก็คือต้องกรองได้ขั้นต่ำเป็นร้อยละเท่าตัวเลขนั้นๆ มีการทดสอบการรั่วไหลที่จะเข้าสู่ภายในหน้ากาก และมีการทดสอบแรงต้านในการหายใจเพื่อดูว่าผู้สวมใส่จะยังหายใจได้สะดวกอยู่หรือไม่
9
ดังนั้นจะเห็นได้ว่าโดยหน้าที่แล้ว หน้ากากในกลุ่มนี้ทำหน้าที่ป้องกันการแพร่ระบาดของโรคในระบบทางเดินหายใจ (respiratory system) โดยตรง
1
ส่วนชื่อรหัสที่แตกต่างกันนั้นเป็นความแตกต่างในการกำหนดมาตรฐานหรือการรับรองมาตรฐานของหน้ากาก N95 รับรองโดยหน่วยงาน National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). ของสหรัฐฯ KN95 รับรองโดยหน่วยงานของจีน FFP2 เป็นมาตรฐานยุโรปซึ่งกำหนดระดับความสามารถในการกรองละอองลอยขั้นต่ำที่ 94% และ KF94 เป็นมาตรฐานเกาหลี ส่วน DS2 เป็นมาตรฐานของญี่ปุ่นซึ่งกำหนดระดับความสามารถในการกรองขั้นต่ำที่ 95% ส่วนในประเทศไทยเราก็มีการกำหนดมาตรฐานด้วยเช่นกัน และเราอาจจะเคยเห็นหน้ากากที่มีรหัสมาตรฐาน TF98 กันมาบ้างแล้ว
7
มีให้เลือกหลากหลายขนาดนี้แล้ว เราก็ควร เลือกใช้หน้ากากกันละอองลอย #ที่เหมาะกับรูปหน้าและการใช้ชีวิตของเรา รวมถึง #สวมใส่ให้มิดชิด
2
ย้อนกลับมาดูในส่วนของการใช้หน้ากากเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด-19 กันต่อ คำตอบของคำถามที่ว่า "เพียงพอ" หรือ "ไม่เพียงพอ" ก็ขึ้นอยู่กับว่าคุณพอใจที่จะรับความเสี่ยงในระดับไหน
หน้ากากกันละอองลอยที่เราใช้กันทั่วไปไม่ได้กรองได้ 100% อีกทั้งยังมีโอกาสรั่วซึมจากความแตกต่างของรูปหน้าและการสวมใส่ที่ไม่มิดชิดอีกด้วย แต่ก็ช่วยลดความเสี่ยงลงไปได้เยอะ หากทุกคนต่างก็ใส่หน้ากากก็จะลดความเสี่ยงทั้งในการแพร่เชื้อและการรับเชื้อด้วย
ในความเข้าใจพื้นฐาน การที่ทุกคนใส่หน้ากากป้องกันโควิด อย่างน้อยก็ต้องเป็นการปกป้องผู้ใส่จากการรับเชื้อ ในเมื่อหน้ากากผ้าและหน้ากากอนามัยธรรมดาไม่สามารถป้องกันไม่ให้เชื้อโควิดที่ลอยละล่องอยู่ในอากาศทะลุผ่านหน้ากากและถูกสูดเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจได้ Zero Covid Thailand ขอยืนยันว่า หน้ากากผ้าและหน้ากากอนามัย "ไม่เพียงพอ" ที่จะช่วยป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด
2
เมื่อปีที่แล้วหน่วยงานทางสาธารณสุขของสหรัฐฯ และหลายประเทศทั่วโลกขอ "สำรอง" หน้ากากกันละอองลอยเอาไว้ให้บุคลากรทางการแพทย์ใช้ นั่นก็เพราะอุปกรณ์เหล่านี้ยังผลิตได้ไม่เพียงพอ ขาดแคลนและมีราคาแพง ในขณะที่บุคลากรทางการแพทย์เป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงมากที่สุดเพราะต้องให้ความช่วยเหลือผู้ที่ติดเชื้อโควิด แต่ในปัจจุบันในประเทศไทยเรามีตัวเลือกที่หลากหลายสามารถหาหน้ากากกันละอองลอยมาใช้ได้ในราคาที่ไม่แพงเกินเอื้อม และหลายชนิดหลากยี่ห้อมีราคาที่ไม่แตกต่างจากหน้ากากอนามัยมากนัก อีกทั้งเมื่อเปรียบเทียบว่าหน้ากากกันละอองลอยสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ตราบใดที่สภาพยังดีอยู่และไม่ผ่านการซักล้างหรือสัมผัสแอลกอฮอล์ (ซึ่งจะทำให้คุณสมบัติการดักจับอนุภาคด้วยประจุไฟฟ้าหรือ electrostatic attraction เสียไป) ในขณะที่ผู้เชี่ยวชาญไม่แนะนำให้นำหน้ากากอนามัยกลับมาใช้ซ้ำนั้น
3
📌 หน้ากากกันละอองลอยคุณภาพดี คือคำตอบสุดท้าย
ที่เราขอติ่งคำว่า “คุณภาพดี” เอาไว้ด้วยนั่นก็เพราะต้องยอมรับว่าในท้องตลาดอาจจะมีการผลิตหน้ากากกันละอองลอยที่แอบอ้างคุณสมบัติทั้งๆ ที่ผลิตภัณฑ์นั้นๆ ไม่ได้มีคุณภาพตามมาตรฐานจริงๆ
3
เราขอสนับสนุนให้ทุกคนเลือกของถูกและดี ซึ่งจะปกป้องสุขภาพและชีวิตของเราและคนที่เรารักอย่างคุ้มค่า อย่าลืมยกการ์ดให้แกร่งเพื่อขจัดเชื้อร้ายนี้ออกไปจากสังคมไทยให้เร็วที่สุด ...
แล้วเราจะผ่านพ้นวิกฤตินี้ไปด้วยกันนะคะ
ติดตามเราได้ที่
Facebook : Zero C Thailand รวมพลังไทยลดยอดติดเชื้อ ให้เหลือ “0”
1
อ้างอิง
An overview of filtration efficiency through the masks: Mechanisms of the aerosols penetration
COVID-19: How a better understanding of airborne transmission is the key to break the chain of infection
Some Covid masks are better than others. I know – I’m the Mask Nerd
Do N95 respirators provide 95% protection level against airborne viruses, and how adequate are surgical masks?
โฆษณา