♟ ในการวางกลยุทธ์ธุรกิจ หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ต้องนำมาวิเคราะห์อย่างละเอียดคือเรื่องของ ‘คู่แข่ง’ เราจำเป็นต้องตอบให้ได้ว่าเมื่อเทียบกับคู่แข่งแล้วเรามีโอกาสมากน้อยแค่ไหนในการกินส่วนแบ่งทางการตลาด (Market Share)
🔎 แนะนำให้รู้จักกับ ‘BCG Matrix’ หนึ่งในเครื่องมือที่มีประโยชน์มากในการวิเคราะห์คู่แข่ง โดยที่หัวใจสำคัญที่สุดคือการช่วยระบุได้ว่าธุรกิจหรือสินค้า/บริการของเราอยู่ตรงจุดไหน และควรตัดสินใจขั้นต่อไปอย่างไร?
ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่า BCG Matrix จะค่อนข้างเหมาะกับธุรกิจหรือสินค้าที่อยู่ในตลาดมาระยะหนึ่งแล้ว มีตัวเลข Market Share มาใช้ในการคำนวณได้แล้ว สำหรับธุรกิจใหม่แกะกล่องอาจจะไม่เหมาะสักเท่าไหร่ เนื่องจากไม่มีตัวเลขที่ชัดเจนมาใช้ในการคำนวณและพล็อตกราฟนั่นเอง
📊 เรามาเริ่มดู BCG Matrix ตั้งแต่ในส่วนของกราฟแกน Y หรือแนวตั้ง ซึ่งเป็น Market Growth Rate คือการดูว่าตลาดของเรามีอัตราการเติบโตเป็นอย่างไร ยกตัวอย่างจากในกราฟที่ตัดตั้งแต่ 10% ลงมาว่าตลาดมีการเติบโตที่ต่ำ ถ้าสูงกว่า 10% ก็คือตลาดที่มีการเติบโตค่อนข้างสูง
ซึ่งข้อมูลตรงส่วนนี้มาจากการทำ Market Research เพื่อดูว่าตลาดนี้ อุตสาหกรรมนี้มีอัตราการเติบโตเป็นอย่างไร
ทีนี้มาดูที่แกน X ในแนวนอนที่เป็นเรื่องของ Relative Market Share หรือส่วนแบ่งตลาดเชิงเปรียบเทียบ ซึ่งมีวิธีการคำนวณได้ง่ายๆ ได้ดังนี้
ยกตัวอย่างจากตลาดยาสีฟัน สมมติว่าเราคือเจ้าของยาสีฟันแบรนด์ A ซึ่งมีส่วนแบ่งการตลาดหรือ Market Share อยู่ที่ 20% มีคู่แข่งที่เก่งกว่าคือแบรนด์ B ที่มีส่วนแบ่งการตลาดอยู่ที่ 30% และยังมีแบรนด์ C ที่เก่งน้อยกว่าเราหน่อย ได้ส่วนแบ่งการตลาดไป 9%
ทีนี้วิธีการคำนวณ Relative Market Share คือการเริ่มจากการเอา Market Share ของเราตั้ง หารด้วย Market Share ของคู่แข่งที่ใหญ่ที่สุด ในที่นี้คือเอาแบรนด์ของเรา(แบรนด์ A) หารด้วยแบรนด์ B นั่นคือ 20/30 = 0.67
แต่ถ้าในกรณีที่ธุรกิจเราเป็นเบอร์หนึ่งในตลาด เราจะหา Relative Market Share ด้วยการเอา Market Share ของคู่แข่งที่ได้อันกับสองมาหาร อย่างในกรณีนี้ หากเราเป็นเจ้าของแบรนด์ B ก็คือ 30/20 = 1.5 นั่นเอง
เท่ากับว่าถ้าเราเป็นเบอร์หนึ่งในตลาดอยู่แล้ว Relative Market Share ของเราจะเริ่มที่ 1X เสมอ เพราะเราใหญ่สุด นั่นแปลว่าเราจะอยู่ในฝั่งซ้ายของกราฟ ถ้าไม่ใช่ Star ก็ Cash cow
ถึงตรงนี้อาจจะสงสัยกันว่าแล้วแต่ละช่องบ่งบอกถึงสถานะอะไร แล้วต้องทำยังไง เราจะมาอธิบายกันทีละช่อง
🤔 เริ่มจากช่องขวาบน ช่อง ‘Question Mark’ ถ้าเราอยู่ช่องนี้เท่ากับว่าเรากำลังอยู่ในตลาดที่มีอัตราการเติบโตสูง แต่มี Market Share ที่ค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับคู่แข่งที่ใหญ่สุดในตลาด สถานะของช่องนี้เราจะยังแน่ใจหรือฟันธงไม่ได้ว่าเราจะทำกำไรได้ไหม แต่ถ้าทำไปสักพักแล้วเห็นทิศทางว่าจะย้ายมาอยู่ฝั่งซ้ายของกราฟได้ ก็ควรลงทุนทำอย่างต่อเนื่อง แต่ต้องระวังว่าจะกลายเป็น Cash Burning Business ที่สุดท้ายไม่ทำประโยชน์อะไรให้เรา
🌟 ถ้าเราย้ายจาก Question Mark มาช่องซ้ายบนได้ ซึ่งคือ ‘Star’ คือสถานะที่อยู่ในตลาดที่มีอัตราการเติบโตสูง และยังได้ Market Share ที่สูงด้วยเมื่อเทียบกับคู่แข่ง สิ่งที่ควรทำต่อไปคือการลงทุนอย่างต่อเนื่องเพื่อรักษาสถานภาพผู้นำตลาดและสร้างกำไรต่อไปเรื่อยๆ
💵 โดยมากแล้วเมื่อเราอยู่สถาน Star สักพักแล้วก็จะย้ายลงมาอยู่ซ้ายล่าง นั่นคือ ‘Cash Cow’ ตลาดที่เราอยู่เริ่มมีอัตราการเติบโตที่ต่ำ แต่เรายังคงมี Market Share ที่สูงเมื่อเทียบกับคู่แข่ง สถานะของเราตอนนี้เหมือนเป็นเสือนอนกินที่จะกอบโกยจากแบรนด์และชื่อเสียงของเรา สร้างกำไรจากตรงนี้ คำแนะนำคือจะไม่ลงทุนมากนัก หรือหากจะลงทุนต่อก็อาจจะเป็นการลงทุนด้วยเงินก้อนไม่ใหญ่มาก
🐕 สุดท้ายแล้วส่วนใหญ่ธุรกิจจะย้ายจาก Cash Cow ไปสู่ช่องขวาล่างที่เรียกว่า ‘Dog’ คือทั้งอยู่ในตลาดที่มีอัตราการเติบโตต่ำ และยังได้ Market Share น้อย สิ่งที่ควรทำคือลดเงินลงทุนให้มากที่สุด หรืออาจพิจารณาขายกิจการเพราะอาจไม่คุ้มที่จะทำอีกต่อไปนั่นเอง
ทั้งหมดนี้คือวิธีการคำนวณ พล็อตกราฟ BCG Matrix ที่จะช่วยระบุว่าธุรกิจของเราอยู่ตรงไหนเมื่อเทียบกับคู่แข่ง และควรตัดสินใจต่อไปอย่างไร ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญมากในการกำหนดกลยุทธ์ก่อนปล่อยสินค้า/บริการเข้าสู่ตลาด หรือการทำ Go-to-Market Strategies
📋 ยังมีอีกหลายเครื่องมือหรือ Frameworks ที่จะช่วยให้คุณสามารถวางแผนกำหนดกลยุทธ์เข้าสู่ตลาดได้อย่างประสบความสำเร็จมากขึ้น หากสนใจสามารถเรียนเพิ่มเติมได้ในคอร์ส Go-to-Market Strategies คอร์สสายธุรกิจใหม่ล่าสุดจาก Skooldio ที่จะสอนทุก Frameworks ในการกำหนดกลยุทธ์บุกตลาด สอนโดยผู้เชี่ยวชาญตัวจริง ที่ปรึกษาจาก McKinsey และอดีต Go-to-Market Lead จาก Google
🔥🔥🔥 สมัครตอนนี้รับส่วนลดพิเศษกว่า 20% พร้อมรับฟรี! GTM Strategy Workbook รวมทุก Frameworks ในคอร์สให้นำไปใช้วางกลยุทธ์จริงได้เลย สิทธิ์ส่วนลดมีจำนวนจำกัด! 👉 https://to.skooldio.com/GXNCjO8Exmb
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
