"คนสองคน” ที่พบกันได้ เพราะเป็น “บุพเพสันนิวาส” ก็เพราะดวงจิตสองดวงที่เคยผูกพันกันมา แล้วมีเหตุปัจจัยให้ได้มาพบกัน ไม่ใช่เรื่องบังเอิญแต่อย่างใด และ “บุพเพสันนิวาส” ตามที่พุทธองค์ทรงตรัสว่าเกิดขึ้นได้ ก็ด้วยเหตุ 2 ประการ คือ (1) ด้วยเคยอยู่ร่วมกันมาแต่ปางก่อน และ (2) ด้วยช่วยเหลือเกื้อกูลกันมากในปัจจุบัน (อาจเป็นความสิเน่หา และความรักใคร่ใกล้ชิด อันเกิดขึ้นเพราะมีเห-ตุปัจจัย และอารัมมณปัจจัย เป็นเหตุเป็นปัจจัยให้เกิด)