27 ม.ค. 2022 เวลา 12:00 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
นักฟิสิกส์ผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดของครึ่งหลังศตวรรษที่ยี่สิบ ริชาร์ด ฟายน์แมน ตอบคำถามนี้ไว้ในตอนต้นของบทเรียนฟิสิกส์ขั้นพื้นฐานอันยอดเยี่ยมของเขา
2
หากองค์ความรู้ทางวิทยาการทั้งหมดถูกทำลายลงไปในภัยพิบัติบางอย่าง และเพียงประโยคเดียวถูกถ่ายทอดต่อสิ่งมีชีวิตรุ่นถัดไป ข้อความแบบไหนจะมีข้อมูลที่เป็นประโยชน์มากที่สุด โดยใช้คำน้อยที่สุด?
“ผมเชื่อว่าคำตอบคือข้อเท็จจริงของอะตอมครับ อะไรก็ตามที่จะถ่ายทอดใจความว่า 'ทุกสรรพสิ่งล้วนประกอบจากอะตอม อนุภาคเล็กๆที่เคลื่อนที่ไปมาไม่สุดสิ้น ดึงดูดกันเองเมื่ออยู่ใกล้กัน แต่ผลักกันเมื่อถูกบีบอัดให้เข้าใกล้กันมากขึ้น'
ในประโยคนี้ประโยคเดียวคุณจะมองเห็นข้อมูลปริมาณมหาศาลเกี่ยวกับธรรมชาติ ด้วยการใช้จินตนาการและความคิดเพียงเล็กน้อย
เพราะโดยไม่ต้องอาศัยความรู้อะไรจากฟิสิกส์ยุคใหม่ เดโมคริตุส ผู้มีชีวิตอยู่ราวหกร้อยปีก่อนคริสตกาล ก็สามารถเข้าถึงแนวคิดที่ว่าทุกสิ่งทุกอย่างประกอบมาจากอนุภาคที่แบ่งแยกไม่ได้เช่นกัน เขาทำได้อย่างไร
1
เขามีข้อเหตุผลที่อิงกับการสังเกต ตัวอย่างเช่น เขาจินตนาการอย่างถูกต้องว่าการเสื่อมสภาพของล้อหรือการแห้งของเสื้อผ้าที่แขวนไว้ อาจเกิดจากการลอยออกไปของอนุภาคไม้หรืออนุภาคน้ำ แต่เขาก็มีข้อเหตุผลเชิงปรัชญาด้วยเช่นกัน แล้วคนรุ่นต่อมาก็พิจารณาข้อเหตุผลเหล่านี้ ซึ่งมันมีศักยภาพที่จะขยายต่อไปได้จนถึงควอนตัมความโน้มถ่วงเลยทีเดียว
พูดได้ว่าฟิสิกส์ยุคใหม่มีรากเหง้าสำคัญมาจากการคาดเดาของนักคิดนักปราชญ์แห่งไมลิตัสในศตวรรษที่หกก่อนยุคปัจจุบัน
ติดตามอ่านองค์ความรู้ฟิสิกส์โบราณต่อเนื่องจนถึงควอนตัมฟิสิกส์ในปัจจุบันได้ใน "Reality Is Not What It Seems ความจริงไม่ใช่อย่างที่เห็น"
โดยคาร์โล โรเวลลี
สำนักพิมพ์ Sophia
1
โฆษณา