“อาหาร” ของชนชั้นสูงในยุโรปช่วงยุคกลาง
ในทุกวันนี้ เรารู้กันว่าอาหารที่ดีต่อสุขภาพก็คือผักผลไม้ และควรเลี่ยงการทานเนื้อและน้ำตาลในปริมาณมาก
แต่ในยุโรปช่วงยุคกลาง ในหมู่ชนชั้นสูง การนำอาหารธรรมดาเหล่านี้มาเลี้ยงแขก ถือเป็นการไม่ให้เกียรติ และยังทำให้เจ้าภาพเสื่อมเสีย
ในยุคที่ยังไม่มีเทคโนโลยีอะไรมากมาย การจะอวดความมั่งคั่งร่ำรวยจึงมีเพียงไม่กี่วิธี นอกจากเสื้อผ้าและบ้านที่ใหญ่โต หรูหรา “อาหาร” ก็คืออีกสิ่งหนึ่งที่สามารถแสดงสถานะของผู้นั้นได้
การแสดงความร่ำรวยผ่านอาหาร คือการนำอาหารที่หรูหรามาเลี้ยงแขก โดยในเวลานั้น ขนมปังคืออาหารธรรมดา อาหารที่เหล่าชนชั้นสูงจะนำมาเลี้ยงแขกก็คือเนื้อสัตว์จำนวนมาก ของหวานที่ประกอบด้วยแป้งสาลีอย่างดี และเครื่องเทศนำเข้า
สิ่งเหล่านี้เป็นอาหารที่ชาวนาชาวไร่ทั่วๆ ไปไม่สามารถซื้อหามาได้ ดังนั้น ยิ่งอาหารหรูหราเท่าไร ก็ยิ่งเป็นการแสดงว่าเจ้าภาพนั้นร่ำรวยมากเท่านั้น
เริ่มจากเนื้อสัตว์กันก่อน
ในทุกวันนี้ เนื้อไก่เป็นอาหารที่ธรรมดาสามัญ แต่ในยุคกลาง เนื้อไก่ถือเป็นสิ่งราคาแพง อีกทั้งแม่ไก่ที่ออกไข่ยิ่งถือเป็นสิ่งที่พิเศษกว่าปกติ
ส่วนวิธีการทำอาหารโดยใช้เนื้อไก่ ก็มักจะนำไปยัดใส้ด้วยสมุนไพรและเครื่องปรุงอื่นๆ และนอกจากเนื้อไก่ เนื้อปลาก็ยังเป็นสิ่งราคาแพง
เนื้ออื่นๆ ก็มาจากการล่า ซึ่งการล่าสัตว์ก็เป็นส่วนหนึ่งของชีวิตผู้คนในยุคกลาง โดยสัตว์ที่นิยมล่าก็คือกวาง และเนื้อกวางก็เป็นเนื้อที่ได้รับความนิยมมากในยุคกลาง
เมื่อได้เนื้อกวางมา เนื้อส่วนดีๆ จะถูกเสิร์ฟให้แก่ชนชั้นสูงผู้เป็นเจ้านาย ส่วนอื่นๆ ที่รองลงมาก็จะถูกส่งต่อให้เหล่าคนงานและคนรับใช้ เช่น เครื่องใน ก็จะถูกส่งต่อให้เหล่าคนงาน นำไปทำอาหารกินกัน
ห่าน นกยูง และสัตว์ปีกอื่นๆ ก็ถือเป็นของล้ำค่า และส่วนมากจะมีเฉพาะบนโต๊ะเสวยของกษัตริย์ เนื่องจากมีราคาสูงเกินกว่าที่ใครจะสามารถซื้อหามาได้ แม้แต่ขุนนางชั้นสูงก็ตาม
เพื่อให้เห็นภาพของอาหารยุคนั้น ผมขอยกตัวอย่างรายการอาหารที่ “พระเจ้าริชาร์ดที่ 2 แห่งอังกฤษ (Richard II of England)” มีรับสั่งให้พ่อครัวหลวงจำนวน 300 คนไปหาซื้อมา เพื่อนำมาใช้ในงานเลี้ยง
“วัวหมักเกลือจำนวน 14 ตัว วัวสดอีกสองตัว แกะจำนวน 120 ตัว หมูป่า 12 ตัว ลูกวัว 14 ตัว หมูจำนวน 140 ตัว น้ำมันหมู 300 ถัง เนื้อกวางหมักเกลือจำนวนสามตัน”
“หงส์ 50 ตัว ห่าน 240 ตัว ไก่ตอน 50 ตัว ไก่ตัวเมีย 60 โหล กระต่ายตัวใหญ่ 400 ตัว ไก่ฟ้าสี่ตัว นกกระยางห้าตัว แพะหกตัว ไก่สาวเพื่อนำมาทำเยลลี่จำนวนห้าโหล ไก่สาวอีก 12 โหลเพื่อนำมาย่าง นกพิราบ 100 โหล นกกระทา 12 โหล กระต่ายปกติแปดโหล”
“นกกระเรียน 12 ตัว นมจำนวน 120 แกลลอน ครีม 12 แกลลอน นมเปรี้ยว 12 แกลลอน แอ๊ปเปิ้ลอีกจำนวนหนึ่ง ไข่จำนวน 11,000 ฟอง”
ในทุกวันนี้ อาหารที่เสิร์ฟเป็นคอร์สนั้นแพร่หลาย เริ่มจากแอพพีไทเซอร์ ตามมาด้วยจานหลัก ตบท้ายด้วยของหวาน
แต่ในสังคมชั้นสูงของยุคกลางนั้น ไม่ได้กินเป็นคอร์ส อาหารแต่ละอย่างจะถูกนำมาให้เลือก จะกินอะไรก่อนก็แล้วแต่ความพอใจ
อาหารจานหลักที่เป็นที่นิยมก็คือขนมปังคุณภาพดี เพิ่มรสชาติด้วยเนยละลาย
ในยุคนั้น น้ำตาลยังไม่แพร่หลาย ของหวานส่วนมากจึงแต่งรสชาติด้วยน้ำผึ้งและเครื่องปรุงอื่นๆ ที่พอจะหาได้
สำหรับชาวนาชาวไร่หรือชาวบ้านทั่วๆ ไป อาหารหลักของคนกลุ่มนี้คือขนมปังและเบียร์ ดังนั้นสำหรับชนชั้นสูง การจะจัดเลี้ยงด้วยขนมปังธรรมดากับเบียร์ ก็ดูจะกระจอกไปหน่อยสำหรับชนชั้นสูง
ในทุกวันนี้ ขนมปังสีน้ำตาลได้รับการยอมรับว่าทำให้สุขภาพดีกว่าขนมปังขาว แต่ในยุคกลาง ขนมปังขาวถือว่าเป็นของหรู ทำได้ยากกว่า จึงมีราคาสูงกว่า
ส่วนเครื่องดื่ม นอกจากเบียร์ ชาวนาชาวไร่ที่อยู่ใกล้แหล่งน้ำสะอาด ก็จะดื่มน้ำเป็นหลัก แต่สำหรับคนที่อยู่ในตัวเมือง แหล่งน้ำปนเปื้อน ก็จะดื่มเบียร์เป็นหลัก แม้แต่เด็กเล็กๆ ก็ดื่มเบียร์
ส่วนชนชั้นสูงนั้น จะนิยมดื่มไวน์แดง โดยไวน์แดงที่ได้รับความนิยม ก็คือไวน์แดงที่เรียกว่า “ฮิปโปคราส (Hippocras)”
ฮิปโปคราส (Hippocras)
ฮิปโปคราส เป็นไวน์แดงที่ประกอบด้วยสมุนไพรและเครื่องเทศหลายชนิด และมีระดับมากกว่าเบียร์ จึงเป็นที่นิยมในหมู่ชนชั้นสูง
ความหรูหราของอาหารนี้ ทำให้กลุ่มชนชั้นสูงต้องการจะจำกัดไว้เฉพาะพวกตนจนถึงขั้นครั้งหนึ่ง เคยมีการออกกฎหมายห้ามชนชั้นล่างจัดเลี้ยงหรือทานอาหารหรูๆ เหมือนชนชั้นสูง
แต่สิ่งที่ดูจะเหมือนกันระหว่างการทานอาหารของชนชั้นสูงกับชนชั้นล่าง ก็คือการที่ต้องทานอาหารร่วมกันหลายๆ คน ไม่นิยมทานอาหารคนเดียว
นี่ก็เป็นเรื่องราวของอาหารสำหรับชนชั้นสูงในยุโรปยุคกลาง และเห็นได้ว่า แม้แต่อาหาร ก็สามารถแบ่งระดับชนชั้นของผู้คนได้
- 16
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
