7 ก.พ. 2022 เวลา 15:44 • หนังสือ
#ผญาอีสาน
#ปรัชญาธรรมอีสาน
ผญาภาษิต : ความยากยุ้ง ควายหลายโตดึงจ่อง
โตหนึ่ง ข้องง่าคอง
โตสอง ข้องง่าขาม
โตสาม ข้องง่ามี้
โตสี่ ข้องง่าหว้า
โตห้า ข้องง่าบก
โตหก ข้องง่าแต้
ใผสิมาช่วยแก้ ควายข่อยจั่งสิไป.
แปลว่า : คนเราเกิดมามีความยุ่งยาก เพราะหลงใหลติดอยู่กับสิ่งเย้ายั่วทั้งหลาย ซึ่งเหมือนคนคนเดียวจูงควายถึง 6 ตัว คือ
ควายตัวที่ 1 คือ รูป คนเรามักติดอยู่กับรูปสวย ผิวพรรณดีทำให้หลงใหล.
ควายตัวที่ 2 คือ เสียง คนเราจะติด หลงใหลในเสียง เช่น พูดเพราะ ร้องเพลงดี เป็นต้น ทำให้คนติดใจหลงใหล.
ควายตัวที่ 3 คือ กลิ่น กลิ่นทำให้คนหลงใหลได้ เช่น กลิ่นหอม ของหอมทั้งหลาย คนจึงทาลูบไล้ชโลมของหอมเพื่อดึงดูดฝ่ายตรงข้ามให้หลงใหล.
ควายตัวที่ 4 คือ รส รสอร่อย สนุกสนาน เพลิดเพลิน เป็นที่ถูกปากถูกใจ ทำให้คนส่วนใหญ่ติดและหลงใหลในรส.
ควายตัวที่ 5 คือ โผฏฐัพพะ คือ สิ่งที่มาสัมผัสทางกาย ทำให้รู้สึกชอบ ติดใจ หลงใหล.
ควายตัวที่ 6 คือ อารมณ์ ที่มาสัมผัสเกิดกับใจทำให้ติดหลงใหล.
ความติดหลงใหลในอายตนะทั้ง 6 ดังเป็นเหตุให้เกิดการแสวงหาไขว่คว้าให้ได้มาซึ่งจะเป็นที่มาแห่งทุกข์ ไม่มีใครจะแก้ให้ได้นอกจากตัวเองเท่านั้น (สอนให้รู้จักตัวเอง)
ที่มา : หนังสือผญาฉบับมีคำแปลเป็นภาษา
ภาคกลาง โดย สำลี รักสุทธี.
โฆษณา