14 ก.พ. 2022 เวลา 12:20 • ธุรกิจ
แอลเบเนีย ประเทศที่เคยพังทลาย เพราะแชร์ลูกโซ่
1
รู้หรือไม่ว่าแชร์ลูกโซ่ เคยทำให้ประเทศหนึ่งลุกเป็นไฟ เกิดสงครามกลางเมืองและรัฐบาลถูกโค่นล้ม
เราอาจจะเคยได้ยินเรื่องราวของแชร์แม่ชม้อย ที่สร้างความเสียหายหลายพันล้านบาท
หรือแชร์แม่มณี ที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อไม่กี่ปีมานี้
2
ซึ่งเรื่องราวของแชร์ลูกโซ่ที่สร้างความเสียหายให้คนจำนวนมากเหล่านี้
ก็ไม่เคยห่างหายไป แม้เวลาจะผ่านไปนานแค่ไหน
2
ในวันนี้ เราจะมาเล่าถึงแชร์ลูกโซ่ขนาดมหึมา ที่เดิมพันด้วยเศรษฐกิจของประเทศ และชีวิตของผู้คนนับล้าน
ซึ่งเรื่องนี้เกิดขึ้นที่ “ประเทศแอลเบเนีย” ประเทศที่เคยเกือบจะล่มสลายเพราะแชร์ลูกโซ่
2
มันเกิดอะไรขึ้น ที่แอลเบเนีย ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
สาธารณรัฐแอลเบเนีย เป็นประเทศเล็ก ๆ ประเทศหนึ่งในภูมิภาคยุโรป
มีประชากรประมาณ 3 ล้านคน กับขนาดพื้นที่ประมาณ 1.5 เท่าของจังหวัดเชียงใหม่
ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของประเทศกรีซ และอยู่ทางทิศตะวันออกของประเทศอิตาลี
ในช่วงยุค 1980 ถึง 1990 ถือเป็นยุคของการล่มสลาย ของระบอบคอมมิวนิสต์ในยุโรป
ไล่มาตั้งแต่เยอรมนีตะวันออก, ฮังการี, เชโกสโลวาเกีย, บัลแกเรีย, โรมาเนีย ซึ่งก็ยังรวมไปถึงประเทศเพื่อนบ้านเราอย่างกัมพูชา
แอลเบเนียเอง ก็เป็นหนึ่งในประเทศที่เปลี่ยนการปกครอง จากระบอบคอมมิวนิสต์มาเป็นประชาธิปไตย แบบมีรัฐสภาในยุคนั้น
1
แต่จุดนี้เองกลับเป็นปัญหาใหญ่ของแอลเบเนีย เนื่องจากการปกครองของรัฐบาลคอมมิวนิสต์ก่อนหน้านั้น เน้นไปที่การดำเนินนโยบายพึ่งพาตัวเอง และปิดประเทศตัวเองจากโลกภายนอก
เมื่อจู่ ๆ กลายเป็นประเทศเปิดที่มีระบบเศรษฐกิจแบบเสรีทุนนิยม คนในประเทศจึงยังไม่เข้าใจ และปรับตัวกับสิ่งที่เกิดขึ้นไม่ทัน ซึ่งก็รวมไปถึงเจ้าหน้าที่ ข้าราชการก็ยังขาดประสบการณ์ ในการกำกับดูแล ปัญหาจึงค่อย ๆ เกิดขึ้น
2
หลังจากเปิดประเทศ ก็มีทุนหลั่งไหลเข้ามา
รวมถึงการลงทุนอย่างหนักภายในประเทศ เศรษฐกิจของแอลเบเนียก็เฟื่องฟู โตวันโตคืน
3
สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นกับเศรษฐกิจที่โตขึ้นอย่างรวดเร็ว ก็คือ “เงินนั้นไม่เคยพอ”
1
เมื่อความต้องการเงินทุนนั้นมีมาก และธนาคารภายในประเทศมีให้ไม่เพียงพอ
จึงเกิดบริษัทเงินทุน ที่ให้กู้ยืมเงินนอกระบบขึ้นมาจำนวนมาก เพื่อช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจ
3
ถึงตรงนี้ หลายบริษัทเริ่มเปิดรับระดมทุน โดยให้อัตราดอกเบี้ยหรือผลตอบแทนสูงจนน่าใจหาย
คนแห่กันเอาเงินเข้าไปฝากในบริษัทเหล่านั้น ชักชวนกันเป็นทอด ๆ เพื่อรับผลตอบแทนที่แสนเย้ายวนใจ
1
ซึ่งรัฐบาลในตอนนั้นก็หลับตาข้างหนึ่ง
เนื่องจากมันช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจอย่างมหาศาล
กลายเป็นว่าคนก็เลยเชื่อว่ามันคือเรื่องที่ถูกต้อง..
2
เรื่องราวก็ยิ่งเริ่มไปกันใหญ่ หลายคนขายบ้าน ขายไร่นา ขายปศุสัตว์ทั้งหมด เพื่อมาลงเงินกันสุดตัว
ความหวังและชีวิตทั้งชีวิตของใครหลายคนได้ถูกฝากไว้กับแชร์ก้อนใหญ่ก้อนนี้
เงินยังถูกเติมเข้ามาเรื่อย ๆ ไม่หยุด เงินคนใหม่ถูกนำมาจ่ายคนเก่า และถูกฟอกออกไปยังต่างประเทศ
1
ในปี 1995 IMF หรือกองทุนการเงินระหว่างประเทศ ได้กล่าวชื่นชมความสำเร็จในการปฏิรูปเศรษฐกิจของแอลเบเนีย แต่หลังจากนั้นเพียง 1 ปี เรื่องราวทั้งหมด ก็กลับกลายเป็นหนังคนละม้วน..
1
IMF ได้กลับเข้ามาเตือนรัฐบาลแอลเบเนียถึงเรื่องราวฉ้อฉลทางการเงินเหล่านี้
1
แต่รัฐบาลแอลเบเนียกลับโกรธและตอบโต้ว่า IMF ต้องการเข้ามาทำลายความสำเร็จของแอลเบเนีย
2
ทุกอย่างในตอนนั้นเริ่มที่จะบานปลาย มีการจับกุมผู้ที่เห็นต่าง
แต่เมื่อวงแชร์วงใหญ่เดินทางมาจะถึงจุดสิ้นสุด ไม่มีเงินมาเติม และไม่สามารถหาเงินมาจ่ายให้แก่นักลงทุนได้
ทุกอย่างก็พังครืน..
1
ความเสียหายที่เกิดขึ้นคิดเป็นมูลค่าเกือบ 4 หมื่นล้านบาท
หรือมากกว่าครึ่งหนึ่งของ GDP ของประเทศแอลเบเนีย ในตอนนั้น
2
เกิดการประท้วงครั้งใหญ่ตามหัวเมืองต่าง ๆ ก่อนจะแพร่กระจายไปยังทั่วประเทศ
เกิดการปล้น อาชญากรรม และการเผาทำลายเป็นจำนวนมาก
1
ในเวลาไม่กี่เดือนรัฐบาลแอลเบเนีย ก็ไม่สามารถควบคุมสถานการณ์ได้
ครึ่งประเทศด้านใต้กลายเป็นรัฐล้มเหลว ที่ถูกปกครองโดยกลุ่มแก๊งอาชญากรและผู้มีอิทธิพลต่าง ๆ
ประชาชนหลายหมื่นคนเริ่มหนีออกนอกประเทศ หลายพันคนเสียชีวิตจากเหตุการณ์ความรุนแรง
จน UN หรือสหประชาชาติ ต้องส่งกองกำลังเข้ามาเพื่อช่วยรัฐบาลปราบปรามความไม่สงบในครั้งนี้
มีการสอบสวนและจับกุมผู้กระทำความผิดในการฉ้อฉล ทั้งเจ้าพนักงานรัฐ นักการเมือง นักธุรกิจ และนายทุน
2
เศรษฐกิจของประเทศพังทลาย หลายคนหมดตัวและล้มละลาย
สิ่งที่สร้างมาทั้งชีวิตของเขาเหล่านั้น ได้หายไปทั้งหมดในระยะเวลาเพียงไม่กี่ปี
หลาย ๆ คนไม่สามารถกลับมาที่จุดเดิมได้อีกเลย..
เรื่องนี้ไม่เพียงแต่บอกเราถึงธรรมชาติและอารมณ์ของมนุษย์
แต่ยังบ่งบอกถึงความสำคัญในการที่ผู้มีอำนาจกำกับดูแลทางการเงินและบังคับใช้อย่างถูกวิธี
เพราะในความเป็นจริงแล้ว ไม่ว่าเราจะมาจากประเทศที่พัฒนาแค่ไหน
มนุษย์เราก็มีโอกาสตกเป็นเหยื่อของอาชญากรรมทางการเงินนี้ได้เหมือน ๆ กัน..
4
โฆษณา