มุมมืด กรุงศรีอยุธยา ประวัติศาสตร์นอกตำรา ตอนที่ 1
การแต่งตัวหญิงไทยแบบเปิดอก
ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วัดเชิงท่า จ.พระนครศรีอยุธยา เครดิต: Twitter @dejdanaisupa
...
ด้วยความเคารพต่อดวงวิญญาณบรรพบุรุษไทยแต่โบราณ บทความนี้เพียงต้องการเขียนขึ้นเพื่อสื่อในเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่มีผู้บันทึกไว้ ไม่ได้มีเจตนาทำให้เสื่อมเสียแต่อย่างใด
- ★เรือนร่างของหญิงในสมัยอยุธยา
- ✓ถ้าเป็นผู้หญิงชั้นสูง ตามที่เราเห็นได้จากในละครหรือภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์ เราจะเห็นว่ามีร่างกายที่บอบบาง
- ✓ขณะที่หญิงชั้นไพร่ร่างกายมักจะท้วมใหญ่โต ซึ่งหลักฐานที่ปรากฏคือในบันทึกต่างชาติจะไม่ค่อยชมว่าผู้หญิงชาวอยุธยามีเรือนร่างที่งดงามเท่าไร ด้วยเหตุผลที่ว่า
- ●สังคมอยุธยาสมัยนั้น ผู้ชายปกติถูกเกณฑ์ไปรับใช้บรรดาเจ้าขุนมูลนายหรือเข้ากรมกอง ผู้หญิงจึงมีหน้าที่ดูแลบ้านช่องและพื้นที่เพาะปลูก รวมถึงเลี้ยงลูก (ทำงานหนักใช้แรงงาน) หรือเรียกว่า “หญิงอยู่บ้าน ชายอยู่เมือง”
- ●ผู้หญิงซึ่งต้องเฝ้าบ้านระหว่างสามีไม่อยู่ เต็มไปด้วยอันตรายได้ทั้งจากโจรและคนในชุมชนเอง จึงต้องมีการฝึกเรียนวิชาการต่อสู้จับดาบเป็น มีคำกล่าวที่ว่า “มือก็ไกว ดาบก็แกว่ง”
...
ดังจะเห็นได้จากหลักฐานที่เป็นพวกภาพวาดหรือในบันทึกของต่างชาติต่างๆ ผู้หญิงทั่วไปในสมัยอยุธยาจะมีร่างกายที่แข็งแรง ไม่ใช่เอวบางร่างน้อย และนิยมไว้ผมสั้นมากกว่า
- ★ผู้หญิงเปิดอกเป็นเรื่องธรรมดา
...
- ✓ตามที่เกริ่นไปข้างต้น ผู้หญิงในสมัยอยุธยาส่วนใหญ่ไว้ผมสั้นและมีร่างกายกำยำไม่ต่างผู้ชาย ดูเหมือนว่าการแบ่งแยกช่วงวัยและเพศจึงวัดกันที่ขนาดหน้าอกและอวัยวะเพศเท่านั้น ดังนั้นหน้าอกจึงเป็นบางส่วนของร่างกายที่ได้รับอนุญาตเปิดเผยให้เห็นได้ในที่สาธารณะ ไม่ผิดกฎหมายฐานอนาจารเหมือนในปัจจุบัน
...
หญิงทั่วไปสมัยวัยรุ่นจะมีปิดด้วยผ้ารัดอกหรือผ้าคล้องคอปิดหน้าอกที่เรียก "ตะเบงมาน"
ภาพผู้หญิงสมัยอยุธยาวัยรุ่นๆ จะใส่ผ้าปิดหน้าอกที่เรียกตะเบงมาน เครดิตภาพ: Youtube Channel: AYOTHAYA GROUP
...
หญิงทั่วไปถ้าเริ่มแต่งงานมีลูกแล้ว อาจมีผ้าคล้องหน่อยนึงไว้เช็ดเหงื่อ หรือเปิดหมดไม่มีอะไรปิดแล้ว ไม่มียกทรง ไม่มีเสื้อใน เหมือนในสมัยนี้ ด้วยอาจอีกเหตุผลนึงคือสะดวกในการให้นมลูก
ภาพผู้หญิงสมัยอยุธยาวัยมีลูกแล้ว เครดิตภาพ: Youtube Channel: AYOTHAYA GROUP
...
หรือแม้แต่ผู้หญิงชั้นสูงหรือที่ทำงานฝ่ายในวัง เห็นได้จากภาพจิตรกรรมฝาผนัง มีการแต่งตัวปกปิดอยู่บ้างแต่ไม่ถึงกับมิดชิดมาก
ภาพจิตรกรรมฝาผนัง วัดกำแพง เขตภาษีเจริญ กรุงเทพฯ ที่มา: ฐานข้อมูลจิตรกรรมฝาผนัง สถาบันไทยคดีศึกษา ม.ธรรมศาสตร์
...
สมัยอยุธยา หน้าอก คือส่วนที่บ่งบอกความเป็นชาย-หญิง มิใช่อวัยวะเพื่อบอกถึงความงดงามหรือเย้ายวนทางเพศโดยตรง ด้วยขนาดที่ยิ่งโตของหน้าอกผู้หญิง ย่อมแสดงถึงความสามารถในฐานะแม่ผู้ให้น้ำนมแก่บุตรได้ดีอีกด้วย จึงเกิดความนิยมการแต่งกายในลักษณะเปลือยอกให้เห็นทั่วไปได้
...
สมัยอยุธยามีอายุยาวนานกว่า 417 ปี จึงแบ่งได้หลายช่วง เชื่อว่าตอนกลางและตอนปลาย เริ่มมีเสื้อผ้าเข้ามาเมื่อรับอิทธิพลจากจีนและชาติตะวันตก ดังนั้นเวลาไปงานบุญต่างๆหญิงสมัยอยุธยาก็มีการแต่งตัวมิดชิดกว่าสมัยเริ่มแรก แต่ถ้าเป็นช่วงปกติที่ทำงานอยู่กับบ้านก็ปล่อยตามสบาย ด้วยเรื่องที่บ้านเราตั้งอยู่ในเขตร้อน ทำให้สบายตัวคล่องตัวมากที่สุด
- ★แล้วผู้ชายเห็นเกิดอารมณ์ทำยังไง?
...
- ✓ถึงแม้ว่าจะไม่มีกฎหมายห้ามเปิดหน้าอกในที่สาธารณะ แต่ในสมัยอยุธยาก็มีกฎหมายห้ามจับมือถือแขนหรือทำอนาจารหรือไปลวนลามผู้หญิงไม่ได้เช่นกัน
- ●ถ้าอยู่ในเมือง จะมีกองตระเวนหรือสายตรวจในชุมชน ก็เหมือนกับตำรวจในสมัยนี้นั่นเอง มีเรื่องของการ “ร้องทุกข์” “การปรับสินไหม” หรือการปรับเงินผู้ทำผิดในเรื่องของการ “ผิดผี”
- ●ถ้าอยู่นอกเมือง ผู้หญิงโดนฉุกไปทำเมีย อันนี้จำเป็นต้องสมยอม
...
รวมถึงเรื่องการพาหนีไปด้วยกัน อย่างเรื่องประวัติของวัดเชิงท่า ที่มีเศรษฐีรอคอยลูกสาวซึ่งหนีไปกับผู้ชายคนรักให้กลับมา เป็นการ “คอยท่า” และก็เรียกเพี้ยนกันมาเป็น “เชิงท่า”
จบแล้ว ตอนที่ 1
ติดตามได้ในตอนต่อไป…
- ■แหล่งที่มาอ้างอิง:
ประวัติศาสตร์เล่าสนุก กับ อ.ตุ๊กบางปะอิน Youtube Channel: ด้านมืด เมืองอยุธยา..EP:122 - https://www.youtube.com/watch?v=bKCNqEn88f0
กำพล จำปาพันธ์, มนุษย์อยุธยา ประวัติศาสตร์สังคม จากข้าวปลา หยูกยา ตำรา Sex (กรุงเทพฯ : มติชน, 2563) หน้า 56-57, 60, 63
- 21
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
