7 มี.ค. 2022 เวลา 07:13 • ข่าวรอบโลก
อ่านเกมสามก๊ก: สหรัฐฯ รัสเซีย จีน
Blockdit Originals โดย ดร.อาร์ม ตั้งนิรันดร
8
รัสเซียกับจีนต้องการอะไร และจะผนึกกำลังกันสู้สหรัฐฯ ในเกมระเบียบโลกใหม่ได้หรือไม่ หมากการเมืองโลกวันนี้ช่างคล้ายกับพงศาวดารสามก๊กของจีนในอดีตอย่างไม่น่าเชื่อ
25
ศึกระหว่างก๊กโจโฉ ก๊กเล่าปี่ และก๊กซุนกวน เมื่อสองพันปีมาแล้ว คล้ายกับสถานการณ์สามมหาอำนาจโลกในวันนี้อย่างน้อย 4 ข้อ ด้วยกัน
1
ข้อแรกสุด ศึกสามก๊กเป็นเกมยุทธศาสตร์ที่เบอร์ 2 และเบอร์ 3 จับมือกันสู้เบอร์ 1 ถ้าเป็นในยุคสามก๊ก ก๊กโจโฉแข็งแกร่งที่สุดในทุกด้าน รองลงมาคือก๊กของซุนกวนที่เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรือง แต่พลังทหารค่อนข้างอ่อนแอ ส่วนก๊กเล่าปี่เล็กและยากจนที่สุด แต่ขึ้นชื่อว่ารบเก่งและมีขุนศึกชั้นยอดหลายคน ก๊กซุนกวนกับก๊กเล่าปี่จึงจำเป็นต้องจับมือกันทัดทานพลังอันยิ่งใหญ่ของโจโฉ
13
หากเปรียบเทียบกับสถานการณ์โลกวันนี้ สหรัฐฯ ยังคงแข็งแกร่งที่สุดในทุกมิติ ส่วนจีนเป็นมหาอำนาจด้านเศรษฐกิจ แต่ไม่เคยมีประสบการณ์รบพุ่งในสงครามจริงมานานแล้ว ขณะที่รัสเซียอ่อนแอที่สุดในสามขั้วอำนาจ แต่มีชื่อเสียงโดดเด่นด้านการรบพุ่ง ในยุคใหม่พลังกองทัพไม่ได้วัดที่ขุนศึก แต่วัดที่อาวุธนิวเคลียร์ รัสเซียนับว่าไม่น้อยหน้าสหรัฐฯ เลยในเรื่องขีดความสามารถทางการทหาร
19
ข้อที่สอง แม้สองก๊กเล็กจะสร้างภาพจับมือกันเพื่อสู้ก๊กใหญ่ แต่จริงๆ แล้วสองก๊กเล็กมียุทธศาสตร์การต่อสู้ที่แตกต่างกัน ก๊กเล่าปี่ต้องการล้มล้างอำนาจของโจโฉในทันทีและสถาปนาอำนาจใหม่ ขณะที่ก๊กซุนกวนมุ่งเน้นที่รักษาความเจริญรุ่งเรืองภายใน หวังให้ก๊กโจโฉอ่อนแอลง แต่ไม่ต้องการให้ล้มพังในทันที เพราะเกรงจะทำให้แผ่นดินปั่นป่วน ในระยะสั้นและกลางซุนกวนจึงเพียงต้องการโน้มน้าวให้ก๊กโจโฉยอมรับการผงาดขึ้นมาของตน โดยไม่ยกทัพลงมาปราบปรามเท่านั้น ส่วนในระยะยาวจึงค่อยๆ หวังให้โลกเปลี่ยนผ่านมาอยู่ภายใต้การนำของตน
18
รัสเซียในวันนี้ แม้จะอ่อนแอที่สุดในสามขั้วอำนาจ แต่กลับมียุทธศาสตร์เชิงรุกที่ชัดเจนและดุดันที่สุด โดยต้องการล้มระเบียบโลกเสรีนิยมของสหรัฐฯ หวังล้างแผลแค้นที่สหรัฐฯ เคยทุบสหภาพโซเวียตจนพังทลาย
ในขณะที่จีนนั้น ยุทธศาสตร์หลักไม่ได้ต้องการล้มระเบียบโลกของสหรัฐฯ ในทันที แต่ต้องการเข้ามามีบทบาทที่สูงขึ้นและเป็นผู้นำร่วมกับสหรัฐฯ ในระเบียบโลกทุนนิยมอย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ส่วนในอนาคตเมื่อตนแข็งแกร่งและมีความพร้อมมากขึ้น จึงหวังจะค่อยๆ เปลี่ยนผ่านไปสู่การเป็นเบอร์ 1 แทนที่สหรัฐฯ ในโครงสร้างระเบียบโลกทุนนิยม
13
จีนนั้นทำมาค้าขายภายใต้ระบบการค้าและระบบการเงินระหว่างประเทศของตะวันตก จีนจึงไม่ต้องการพลิกโลกทั้งใบในทันที เพราะจีนเองจะเสียมากกว่าได้ จีนยังคงได้ประโยชน์จากระเบียบโลกปัจจุบันที่สหรัฐฯ สร้างไว้และเป็นผู้นำ เพียงแต่ต้องการให้สหรัฐฯ หยุดทุบจีนและยอมรับให้จีนขึ้นมาเป็นคู่บังลังก์จักรพรรดิร่วมกำหนดระเบียบโลกให้มากขึ้น
9
ข้อที่สาม ในพงศาวดารสามก๊ก ก๊กเล่าปี่มียุทธศาสตร์ “ต้องรุกเพื่ออยู่รอด” เสมือนรัสเซียวันนี้ที่ดูแข็งกร้าว ดุดัน และจำเป็นต้องสร้างสงครามเพื่อความอยู่รอดของตน ตำราพิชัยสงครามจีนอธิบายว่า ยิ่งอ่อนแอ ยิ่งต้องอาศัยการรุก ไม่ใช่เพื่อทำลายศัตรูเท่ากับเพื่อรักษาฐานอำนาจของตนไว้ให้ได้ การทำสงครามกับศัตรูจะช่วยสร้างสามัคคีในรัฐ และทำให้ศัตรูไม่สามารถทำลายหรือบทขยี้ก๊กเล็กได้ในทันที เพราะต้องคอยตั้งรับการบุกรุกที่สร้างความปั่นป่วนรำคาญอยู่ตลอด
15
ถ้าดูยุทธศาสตร์ของรัสเซียในวันนี้ ก็มุ่งใช้เกมการรุกและการทำสงครามไฮบริด มุ่งสร้างความปั่นป่วนรำคาญทั้งสงครามไซเบอร์ สงครามข้อมูลข่าวสาร การแฮ๊คข้อมูล และการแทรกแซงการเลือกตั้งภายในของสหรัฐฯ ไปจนถึงการทำสงครามรบจริงชนิดเสียเลือดเนื้ออย่างหนักหนาสาหัสในยูเครน
8
ทั้งหมดนี้ ปูตินอาจต้องทำเพื่อความอยู่รอดของฐานอำนาจของตนในรัสเซีย แทนที่จะเป็นฝ่ายตั้งรับการขยายอิทธิพลของนาโต้และของคุณค่าเสรีนิยมประชาธิปไตยที่เริ่มคืบคลานมาประชิดชายแดน สู้บุกออกไปก่อศึกสงคราม เพื่อแสดงความแข็งแกร่งทางการทหาร สร้างสามัคคีในหมู่คนรัสเซียสู้กับศัตรูภายนอก พร้อมกับสร้างความปั่นป่วนภายนอกอยู่ตลอด เพื่อเบี่ยงเบนไม่ให้คนตระหนักถึงความอ่อนแอภายในที่กำลังกัดกร่อนรัสเซียทั้งในทางเศรษฐกิจและการเมือง
14
ข้อสุดท้ายแต่สำคัญมากก็คือ ก๊กเล่าปี่กับก๊กซุนกวนนั้น เป็นพันธมิตรหลวมๆ มากกว่าจะเป็นพันธมิตรจริงจัง ใครเคยอ่านสามก๊กจะทราบดีว่า ทุกครั้งที่ขงเบ้ง กุนซือใหญ่ของก๊กเล่าปี่ ยกทัพใหญ่บุกก๊กโจโฉ จะส่งจดหมายขอให้ซุนกวนยกทัพบุกเหนือพร้อมกัน แต่ทุกครั้งซุนกวนกลับนั่งนิ่งเตรียมเป็นตาอยู่คว้าพุงปลา ทำมากสุดก็เพียงส่งกองทัพไปชายแดนแต่ไม่ได้ทำการบุกจริง แน่นอนว่าซุนกวนไม่ได้ช่วยโจโฉ แต่ก็ไม่ได้ช่วยขงเบ้งเต็มที่เช่นกัน ยุทธศาสตร์หลักของซุนกวนคือ ดูว่าขงเบ้งจะชนะจริงไหม ก่อนจะทุ่มสุดตัวไปกับขงเบ้ง
7
พันธมิตรจีนและรัสเซียตอนนี้มีการเปรียบเทียบว่าเหมือนกับก่อปราสาทบนกองทราย เพราะในอดีตจีนกับรัสเซียเคยบาดหมางกันมาทั้งเรื่องเขตแดนและประวัติศาสตร์ ไม่ใช่ว่ารักกันแนบสนิทมาแต่ปางไหน ที่วันนี้เป็นพันธมิตรกันก็เพียงเพราะกำลังถูกสหรัฐฯ หมายหัวเล่นงานทั้งคู่ เรียกว่าทั้งคู่มีศัตรูร่วมกันมากกว่าจะเป็นมิตรรักร่วมอุดมการณ์แท้จริง
12
ท่าทีจีนในสงครามยูเครน จึงออกมาในลักษณะตาอยู่คอยดูสถานการณ์มากกว่าจะทุ่มสุดตัวเป็นตายไปกับรัสเซีย ยิ่งการรบในยูเครนตอนนี้ดูจะเป็นสงครามยืดเยื้อยาวนานและความไม่แน่นอนสูงมาก ยุทธศาสตร์ของจีนจึงไม่ต้องการแตกหักจากสหรัฐฯ และตะวันตกแบบขาดสะบั้น เพราะเศรษฐกิจจีนพึ่งพาและเชื่อมโยงกับสหรัฐฯ และตะวันตกมากกว่ากับรัสเซีย แน่นอนว่าจีนไม่ร่วมคว่ำบาตรรัสเซีย และคงช่วยรัสเซียทางเศรษฐกิจเท่าที่จะช่วยได้ แต่จะให้เสี่ยจีนทุ่มสุดตัวอุ้มรัสเซียก็คงไม่ใช่
13
ส่วนสหรัฐฯ นั้น แม้จะผิดพลาดมามากมาย แต่ก็เป็นประเทศที่เฉียบคมมากในการจัดลำดับความสำคัญทางยุทธศาสตร์ ซึ่ง ณ ตอนนี้ ศัตรูอันดับ 1 ของสหรัฐฯ คือจีน สาเหตุหนึ่งที่สหรัฐฯ ถอนทัพออกจากอัฟกานิสถานและพยายามจำกัดการเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับสงครามที่ยูเครน ก็เพราะสหรัฐฯ รู้ว่าจะรบพร้อมกันหลายศึกไม่ได้ ตอนนี้ภัยคุกคามอันดับ 1 ของสหรัฐฯ คือจีนเท่านั้น หากสหรัฐฯ สามารถจัดการสยบจีนได้สำเร็จ รัสเซียเองก็ไม่มีพี่ใหญ่ให้พึ่งพาและดุลอำนาจโลกก็จะกลับไปเป็นโลกที่นำโดยสหรัฐฯ อย่างสมบูรณ์อีกครั้ง
18
พงศาวดารสามก๊กเมื่อสองพันปีก่อนจบลงด้วยสามก๊กสู้รบกันจนพังพินาศกันหมด สุดท้ายกลายเป็นตาอยู่คือลูกหลานสุมาอี้ขึ้นมารวมแผ่นดินแทน มีคนบอกว่าระวังหากสามมหาอำนาจวันนี้สู้กันร้อนแรงจนลุกลามไปถึงศึกนิวเคลียร์ชนิดพินาศกันหมด เราอาจจะเห็นตาอยู่อย่างอินเดียคว้าพุงปลาไปกิน
11
โฆษณา