[BETTERCM] 😰ภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกิน หรือโอเอบี (overactive bladder หรือ OAB) เป็นกลุ่มอาการผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง โดยอาการที่พบบ่อยที่สุดคือการปวดปัสสาวะอย่างฉับพลัน ไม่สามารถรอหรือกลั้นได้

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

10 มี.ค. 2022 เวลา 11:30 • สุขภาพ

😰ภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกิน หรือโอเอบี (overactive bladder หรือ OAB)

เป็นกลุ่มอาการผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง โดยอาการที่พบบ่อยที่สุดคือการปวดปัสสาวะอย่างฉับพลัน ไม่สามารถรอหรือกลั้นได้ ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ชนิด urgency incontinenceหรือปัสสาวะเล็ดราดในที่สุด

โดยสาเหตุในการเกิดภาวะนี้ยังไม่ทราบแน่ชัด แต่มีความเจ็บป่วยและพฤติกรรมบางอย่างที่ส่งผลให้เกิดภาวะดังกล่าว อาทิ

▪️โรคของระบบประสาท เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (multiple sclerosis)

▪️โรคเบาหวาน

▪️ระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะมีความผิดปกติเนื่องจากอายุที่เพิ่มขึ้น

▪️ยาบางชนิดที่มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ หรือภาวะที่ผู้ป่วยดื่มน้ำมากผิดปกติ

▪️การดื่มเครื่องดื่มคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์มากเกินไป

▪️การถ่ายปัสสาวะออกไม่หมดทำให้มีปัสสาวะตกค้างอยู่ กระเพาะปัสสาวะจึงเต็มเร็วกว่าปกติ

ภาวะ OAB ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของกระบวนการแก่ชราตามธรรมชาติ นอกจากนี้ความผิดปกติในกระเพาะปัสสาวะบางอย่าง เช่น เนื้องอก นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หรือการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ อาจทำให้มีอาการคล้ายกับภาวะ OAB ได้เช่นกัน

🔴อาการของภาวะ OAB ที่พบบ่อย ได้แก่

รู้สึกปวดปัสสาวะอย่างมากโดยฉับพลัน และต้องไปห้องน้ำทันทีโดยไม่สามารถรอได้ อาจมีปัสสาวะเล็ดราดร่วมด้วยหรือไม่มีก็ได้

น้ำปัสสาวะมีปริมาณน้อยทั้งที่ปวดปัสสาวะมาก

ปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ (อาจใช้เกณฑ์มากกว่า 8 ครั้งต่อวัน)

ปัสสาวะบ่อยหลังการนอนหลับ มากกว่า 1 ครั้งต่อคืน

💊การรักษาด้วยยา แพทย์อาจสั่งจ่ายยาเพื่อลดการบีบตัวของกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งได้แก่ยาในกลุ่ม antimuscarinics และ beta3-adrenoceptor agonist ซึ่งสามารถให้ผลการรักษาเป็นที่น่าพอใจ

📍การให้ยาที่ควบคุมการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ คือ ยากลุ่ม Antimuscarinic เช่น darifenacin, hyoscyamine, oxybutynin, tolterodine, solifenacin, trospium, fesoterodine ซึ่งควรให้ยาเม็ดชนิดค่อยๆปลดปล่อยตัวยา เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ต่อเนื่องเป็นเวลานาน

ในปัจจุบันนี้ยา oxybutynin ยังมีรูปแบบพลาสเตอร์ปิดบนผิวหนังหรือรูปแบบเจลทาผิว เพื่อให้ยาค่อยๆถูกดูดซึมเข้าร่างกาย ยากลุ่มนี้บรรเทาอาการด้วยการไปต้านผลของระบบประสาทอัตโนมัติชนิดพาราซิมพาเตติก เพราะเชื่อว่าสาเหตุที่ทำให้กระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกินนั้น เป็นผลจากการที่กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะตอบสนองต่อสารสื่อจากระบบประสาทพาราซิมพาเตติกมากเกินไป

ผลของการใช้ ยากลุ่ม Antimuscarinic คือ ยาจะไปลดการบีบตัวที่ไวเกินปกติของกระเพาะปัสสาวะ แต่จะก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น ปากแห้ง ตาแห้ง ท้องผูก.และมีข้อห้ามในผู้ป่วยโรคต้อหินชนิดมุมปิดเนื่องจากจะทำให้ความดันลูกตาสูงขึ้น

📍นอกจากนี้ยังมี ยากลุ่ม ß3-adrenoceptor agonist เช่น Mirabegron ซึ่งลดการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ ลดความดันภายในกระเพาะปัสสาวะ แต่ก่อให้เกิดผลข้างเคียง คือ ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นเร็ว ปากแห้ง ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ปวดศีรษะ ท้องผูก ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่ยังคุมได้ไม่ดี

💢

เนื้อหาจาก

https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/308

https://www.bumrungrad.com/th/conditions/overactive-bladder

ภาพจาก

ภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกิน ในประเทศไทย -

Thai Urological Association

https://www.tuanet.org/wp-content/uploads/2020/11/3508_Thai_OAB_consensus.pdf

https://www.rama.mahidol.ac.th/th/infographics/46

🤔 OXYBUTYNIN, Tolterodine และ Trospium chloride มีข้อบ่งใช้เลือกใช้ต่างกันอย่างไร?

http://drug.pharmacy.psu.ac.th/webboard/wball.php?idqa=74

URINARY INCONTINENCE

https://www.facebook.com/100086495853159/posts/pfbid027SMUnNTfzNW8cpNRWzDpuPDiRFCFpREDAcDBS3UKxFLoADSPp4gYLoab2kfmJmNol/

POSTED 2022.03.10

UPDATED 2022.12.30

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน