เมนูบ้านท้ายวัง
ผลงานของ ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ ประจำปี พ.ศ. 2538 นั้น มีมากมายเกินนับร้อยเรื่อง และต้องขอสารภาพว่ามีมากเกินกว่าที่จะตามอ่านให้ครบ แต่ในบรรดาผลงานของ ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ ที่มีโอกาสได้อ่านนั้น ‘เมนูบ้านท้ายวัง’ คือหนึ่งผลงานที่คนเขียนอ่านแล้วติดอกติดใจมากที่สุด
จุดเริ่มต้นของผลงานชิ้นนี้ เริ่มต้นจากความสนิทสนมของ ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ และสุวรรณี สุคนธา ตั้งแต่ครั้งยังเป็นนักเขียน จนกระทั่งสุวรรณี สุคนธา กลายมาเป็นเจ้าของและบรรณาธิการนิตยสารลลนา ซึ่ง ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ รับปากว่าจะเขียนเรื่องให้ เบิกแต่ค่าเรื่องล่วงหน้าอยู่หลายครั้ง แล้วผัดผ่อนเรื่อยมา
จนในที่สุดตัดสินใจจะเขียนเรื่องที่ได้แนวคิดมาจากเรื่องของรัสเซีย แต่สุวรรณี สุคนธา ปฏิเสธแกมบังคับให้เขียนเรื่องเกี่ยวกับการทำกับข้าว ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ จึงได้ตัดสินใจเขียนเรื่องเกี่ยวกับยาย ผู้หญิงที่สุวรรณี สุคนธา ให้ความเคารพรักและนับถือ และชื่นชมในรสมือ ผู้มีความสามารถและถนัดในการทำกับข้าวพื้นบ้าน ด้วยทักษะและฝีมือแบบคนโบราณ ให้เลิศรสอย่างที่หารับประทานไม่ได้ง่ายๆในยุคนี้
ในที่สุดแฟนๆลลนาก็ได้อ่าน ‘เมนูบ้านท้ายวัง’ บทแรกในฉบับที่ 261 ปักษ์แรก พฤศจิกายน พ.ศ. 2526 ที่ประเดิมด้วยเมนูซาร์ดีนใบเมี่ยงสวนทูนอิน เมนูที่บรรณาธิการลลนาบังคับให้เขียนลงในลลนา ขณะที่นั่งคุยกันอยู่ที่ร้านอาหารคำหวานในย่านคลองเตย
เมื่อส่งต้นฉบับตอนแรก สุวรรณี สุคนธา ชื่นชอบถึงขนาดบอกว่าอย่าจบ ใครไม่อ่านตัวเองจะอ่านเอง ‘เมนูบ้านท้ายวัง’ เลยร่ายยาวมาจนถึงยุคที่คุณนันทวัน หยุ่น และคุณสมถวิล จรรยาวงษ์ มารับช่วงต่อเป็นบรรณาธิการ นับเป็นเวลานานถึงสิบปีจนกระทั่งนิตยสารลลนาปิดฉากตัวเอง อำลาแผงนิตยสารไปในที่สุด
‘เมนูบ้านท้ายวัง’ เป็นผลงานชีวประวัติ ที่ ’รงค์ วงษ์สวรรค์ เขียนถึงประวัติชีวิตของตนเองและบรรพบุรุษ ถ้างานเขียนของม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เกี่ยวกับประวัติของท่านเอง และบรรพบุรุษที่สืบทอดมาตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ใช้ชื่อผลงานว่า ‘โครงกระดูกในตู้’ ถอดประโยคเลียนแบบมาจากภาษาอังกฤษที่ว่า ‘Skeleton in the cupboard’ แล้วล่ะก็ ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ ลูกชาวสวน ก็ถือผลงานชิ้นนี้เป็น ‘โครงกระดูกในตู้ฉบับสามัญชน’ เฉกเช่นเดียวกัน
ในเล่ม…’รงค์ วงษ์สวรรค์ เล่าเรื่องเกี่ยวกับยาย และชีวิตในอดีตของบรรพบุรุษและของท่าน ผ่านเมนูโบราณต่างๆที่ยายเคยปรนเปรอหลานชายคนนี้ อย่างปลาสร้อยรมควัน หลนน้ำปลา ต้มเนื้อวัว-มังคุด มะม่วงฉุน สลับกับการเล่าถึงอาหาร วิธีการหาอาหาร การถนอมอาหารของคนโบราณ เปรียบเสมือนบันทึกของบรรพบุรุษและต้นตระกูล บันทึกของอำเภอโพธารามในช่วงยุคสงครามโลกครั้งที่สอง และบันทึกของลุ่มน้ำแม่กลอง ด้วยสำบัดสำนวนแหกกกฏเกณฑ์ทางภาษาแบบ ‘รงค์ วงษ์สวรรค์
‘เมนูบ้านท้ายวัง’ รวมเล่มพิมพ์ขึ้นเป็นครั้งแรกโดยสำนักพิมพ์สารคดี ในปีพ.ศ. 2541 เนื่องจากเนื้อหาที่เคยตีพิมพ์ลงในนิตยสารลลนานั้นค่อนข้างยาว และอีกทั้งยังมีการเขียนเพิ่มเติมขึ้นอีกในภายหลัง สำนักพิมพ์สารคดีจึงแบ่งผลงานชิ้นนี้ของ ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ ออกเป็นสองเล่ม โดยเล่มหลังใช้ชื่อว่า ‘กาลเวลา’ และทั้งสองเล่มนี้ ได้รับการพิมพ์เป็นครั้งที่สองโดยสำนักพิมพ์ The Writer’s Secret ในปีพ.ศ. 2560
วันนี้…15 มีนาคม เป็นวันที่’รงค์ วงษ์สวรรค์ ลาจากไปในปีพ.ศ. 2552 หรือเมื่อ 13 ปีที่แล้ว เลยขอนำผลงานของท่าน มานำเสนอกันอีกครั้งในวันนี้
ด้วยความรำลึกถึงและอาลัย
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
