[SkillLane] 💳 CIPS ระบบธุรกรรมของจีนจะช่วยรัสเซียจากการถูกตัดออกจาก SWIFT ได้หรือไม่? 🔑#ระบบ CIPS คืออะไร

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

24 มี.ค. 2022 เวลา 04:33 • ข่าวรอบโลก

💳 CIPS ระบบธุรกรรมของจีนจะช่วยรัสเซียจากการถูกตัดออกจาก SWIFT ได้หรือไม่?

ประเทศรัสเซียถูกตัดออกจากระบบ SWIFT ที่ใช้สื่อสารกันระหว่างสถาบันการเงิน สื่อหลายสำนักต่างมองว่ารัสเซียจะหันไปใช้ระบบ CIPS จากชาติพันธมิตรอย่างจีน แต่ก็หลายคำถามเช่นกันว่าระบบ CIPS จะมีความสามารถพอทดแทนระบบ SWIFT ได้ขนาดไหน ซึ่งบทความนี้จะพาไปรู้จักกับระบบ CIPS และดูว่าจะทดแทนระบบ SWIFT ได้หรือไม่?

🔑#ระบบ CIPS คืออะไร

ชื่อเต็มคือ Cross-Border Interbank Payment System จัดตั้งเมื่อเดือนตุลาคม 2015 เพื่อเป็นระบบหักบัญชีและชำระเงินสำหรับธุรกรรมที่ใช้สกุลเงินหยวน มีบริษัท CIPS Co. Ltd เป็นผู้ดำเนินการ และมีธนาคารกลางจีนเป็นผู้ดูแลระบบ โดยผู้ถือหุ้นใหญ่จะเป็นสถาบันการเงินจีน และมีการจัดสรรการหุ้นให้แก่ผู้ถือหุ้นจำนวนมากรวมไปถึงสถาบันการเงินที่เป็นรัฐวิสาหกิจ ตลาดแลกเปลี่ยนเงินตรา และธนาคารตะวันตก

ระบบนี้เปิดให้สถาบันการเงินต่างชาติทำธุรกรรมด้วยสกุลเงินหยวนกับประเทศจีนแผ่นดินใหญ่ โดยไม่ต้องผ่านศูนย์กลางการเงินนอกประเทศ เช่น ฮ่องกง

มีการใช้ระบบนี้มากขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป เมื่อเดือนกุมภาพันธ์มีปริมาณธุรกรรมต่อวันที่ 388,800 ล้านดอลลาร์ เพิ่มขึ้น 50% จากปีที่แล้ว

🔑#เป็นคู่แข่งของระบบ SWIFT?

SWIFT เปรียบเสมือนระบบสื่อสารระหว่างสถาบันการเงินซึ่งมีความน่าเชื่อถือสูงมาก ส่วน CIPS เป็นระบบหักบัญชีสำหรับธุรกรรมในสกุลเงินหยวนซึ่งก็มีเครื่องมือเพื่อสื่อสารเช่นกัน แต่สถาบันการเงินส่วนใหญ่ที่ใช้ระบบ CIPS ยังคงติดต่อสื่อสารกันผ่าน SWIFT อยู่ดี อาจเป็นเพราะคุ้นชินกับระบบ SWIFT หรือยังไม่มีเครื่องมือสื่อสารของระบบ CIPS

ปัจจุบันมีสถาบันการเงินใช้บริการระบบ SWIFT ที่ 11,000 สถาบัน และมีธุรกรรมบนระบบประมาณ 42 ล้านธุรกรรมต่อวัน ส่วน CIPS มีสถาบันการเงินใช้บริการประมาณ 1,300 สถาบัน ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะเป็นสถาบันการเงินในประเทศจีน และมีธุรกรรมต่อวันที่ 13,000 ธุรกรรม จะเห็นว่า CIPS ยังไม่ใช่คู่แข่งสำหรับ SWIFT

ด้านสหรัฐฯ ก็มีระบบที่เรียกว่า CHIPS หรือ Clearing House Interbank Payments System เป็นระบบหักบัญชีในสกุลเงินดอลลาร์ที่ใหญ่ที่สุด ด้วยปริมาณธุรกรรม 1.8 ล้านล้านดอลลาร์ต่อวัน

🔑#CIPS ถูกสร้างขึ้นมาเพื่ออะไร?

เป็นส่วนหนึ่งในเป้าหมายผลักดันสกุลเงินหยวนสู่การมีบทบาทในระดับโลกของรัฐบาลจีน ซึ่งปัจจุบันมีธุรกรรมการเงินในสกุลเงินหยวนเพียงแค่ 3.2% ของธุรกรรมทั่วโลก นับว่าเล็กเมื่อเทียบกับขนาดของเศรษฐกิจจีนต่อเศรษฐกิจโลก โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อลดการพึ่งพาระบบการเงินของชาติตะวันตกอันมีสกุลเงินดอลลาร์เป็นสกุลเงินหลัก ซึ่งเมื่อประเทศใดก็ตามที่มีปัญหากับชาติตะวันตกก็จะเจอกับการคว่ำบาตร เหมือนอย่างกรณีประเทศอิหร่านเมื่อปี 2010 และรัสเซียเมื่อครั้งยึดภูมิภาคไครเมียในปี 2014

ในอีกมุมหนึ่งก็สามารถมองได้ว่าอนาคตของระบบ CIPS ขึ้นอยู่กับการก้าวสู่ระดับนานาชาติของสกุลเงินหยวน ประกอบไปด้วยหลายปัจจัยทั้งการเปิดให้เงินทุนไหลเข้าออกประเทศจีนได้มากขึ้น ความลึกและกว้างของตลาดการเงิน และบทบาทของเศรษฐกิจภายในบนเวทีระดับโลก ซึ่งทั้งหมดนี้กำลังอยู่ในขั้นตอนการพัฒนาที่ต้องใช้เวลาไม่น้อย

🔑#CIPS สามารถทดแทนการคว่ำบาตรจากชาติตะวันตกได้หรือไม่?

CIPS เป็นระบบหักบัญชีและชำระเงินสำหรับธุรกรรมที่ใช้สกุลเงินหยวน จึงสามารถทดแทนได้เฉพาะธุรกรรมในสกุลเงินหยวน เช่น มีการค้าขายระหว่างประเทศจีนและประเทศคู่ค้าโดยตรง ซึ่งทั้งสองฝ่ายต้องเป็นสมาชิกในระบบ CIPS โดยเฉพาะการค้าระหว่างจีนและรัสเซีย ซึ่งก็ยังเป็นธุรกรรมที่มีขนาดเล็ก และแม้ทั้งสองประเทศนี้ต่างไม่ต้องการพึ่งพาเงินดอลลาร์ แต่กลับหันไปทำธุรกรรมกันด้วยสกุลเงินยูโร ซึ่งปัจจุบันก็โดนคว่ำบาตรจากการที่รัสเซียบุกยูเครนเช่นกัน

ทำให้มีประเด็นอื่นให้ต้องพิจารณาอีกหากรัสเซียจะหันมาใช้ระบบ CIPS เริ่มจากการที่บริษัทต่างชาติอื่นนอกจากจีน ต้องยอมรับการชำระเงินในสกุลหยวนซึ่งในระดับนานาชาติก็ยังทำธุรกรรมในสกุลดอลลาร์ ดังนั้นจะมีบริษัทมากมายที่ไม่พร้อมรับเงินสกุลหยวนหรือยังไม่เข้าร่วมระบบนี้ นอกจากนั้นด้วยระบบการเงินของประเทศจีนที่ควบคุมการไหลเข้าออกของเงินทุน อาจทำให้การทำธุรกรรมของประเทศรัสเซียผ่านระบบ CIPS ไม่สะดวก

🔑#มีหนทางอื่นที่จีนสามารถช่วยรัสเซียได้หรือไม่?

แม้สถาบันการเงินรัสเซียจะถูกแบบออกจากระบบ SWIFT ซึ่งเป็นระบบสื่อสารระหว่างสถาบันการเงิน แต่ก็ยังสามารถทำธุรกรรมการเงินระหว่างประเทศได้ เพียงไม่สามารถสื่อสารกับสถาบันการเงินต่างชาติได้ ซึ่งก็สร้างความลำบากในการทำธุรกรรม เพราะสถาบันการเงินรัสเซียต้องหันไปใช้ช่องทางสื่อสารอื่น เช่น โทรเลขเข้ารหัส อีเมล์ ซึ่งต่างเป็นช่องทางที่ใช้เวลาและมีค่าใช้จ่ายมากกว่าระบบ SWIFT

ดังนั้นประเทศรัสเซียต้องหาสิ่งที่มาทดแทนบริการชำระเงินที่ถูกยกเลิกไปด้วยมาตรการคว่ำบาตร เช่น โดนผู้ให้บริการชำระเงินระหว่างประเทศอย่าง VISA และ Mastercard ยกเลิกการให้บริการ บริษัทในประเทศรัสเซียกำลังหันไปใช้ระบบ UnionPay ของประเทศจีน

สำหรับด้านสภาพคล่องรัสเซียมีทุนสำรองที่เป็นสินทรัพย์ในประเทศจีนถึง 13% หากขายสินทรัพย์ส่วนนี้ออกมาก็จะช่วยให้สภาพคล่องแก่รัสเซียได้ พร้อมกันนั้นธนาคารกลางรัสเซียและธนาคารกลางจีนมีการทำ currency swap ในสกุลเงินดอลลาร์ ทำให้ต่างมีสภาพคล่องให้ธุรกิจยังค้าขายได้ต่อ

ทั้งจำนวนสถาบันการเงินที่เข้าร่วมระบบ ข้อจำกัดของสกุลเงินที่ใช้ทำธุรกรรม และระบบเศรษฐกิจที่ยังต้องพัฒนา จึงตอบได้ว่าระบบ CIPS ยังไม่สามารถทดแทนการที่รัสเซียถูกตัดออกจากระบบ SWIFT

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน