สาเหตุที่นักการเมืองนั้นชั่วร้าย ตามทัศนะของ “เพลโต (Plato)”
คงปฏิเสธไม่ได้ว่า “นักการเมือง” คือหนึ่งในอาชีพที่ถูกโจมตีจากสาธารณชนมากที่สุดอาชีพหนึ่ง และผู้คนก็มักจะเลือกนักการเมืองจากคนที่ตนเองนั้นชื่นชมหรือเชื่อถือ มากกว่าจะเลือกคนที่เกลียด
“เพลโต (Plato)” ซึ่งเป็นนักปรัชญาโบราณชื่อดัง ก็ได้เคยแสดงทัศนะถึงข้อบกพร่องของนักการเมืองไว้ได้น่าสนใจ ซึ่งถึงแม้ความคิดเห็นของเพลโตจะผ่านมานานกว่า 2,000 ปีแล้ว หากแต่ก็ยังน่าสนใจและทำให้เห็นอะไรได้หลายๆ อย่าง
ต้องย้ำก่อนนะครับว่านี่คือทัศนะของเพลโต ไม่ใช่ทัศนะของผม ผมแค่เอามุมมองของเพลโตมาให้ดูเฉยๆ
เพลโต (Plato)
เพลโตได้แสดงทัศนะว่า ผู้ที่เหมาะจะเป็นผู้ปกครองที่สุดคือ “นักปรัชญา”
นักปรัชญานั้นรักการเรียนรู้และหลงใหลในความรู้ด้านต่างๆ ไม่ได้สนใจในเรื่องของลาภยศสรรเสริญ หากแต่นักปรัชญานั้นถูกขับเคลื่อนด้วยการแสวงหาความรู้ ความจริง และคุณธรรม
ความสุขทุกอย่างของนักปรัชญาล้วนแต่เกี่ยวข้องกับความนึกคิด โดยผู้ปกครองที่ดี ต้องไม่หลงไปกับความชั่วร้าย และสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือการควบคุมตนเอง ผู้ที่ชั่วร้ายไม่เหมาะจะปกครอง
แต่คุณสมบัติที่เหมาะจะเป็นผู้ปกครอง ก็เป็นสิ่งที่หาได้ยากในมนุษย์คนหนึ่ง
เมื่ออธิบายเพิ่มเติมถึงมาตรฐานที่ต่ำของนักการเมือง เพลโตขอให้นึกถึงภาพของเรือลำหนึ่ง โดยลูกเรือก็คือนักการเมือง ต้นหนหรือผู้นำทาง ก็คือนักปรัชญา
ลูกเรือนั้นต่างเถียง ทะเลาะกันว่าใครควรจะเป็นคนควบคุมเรือ โดยต่างก็คิดว่าตนนั้นเหมาะสมที่สุด โดยไม่ได้คิดเลยว่าตนนั้นไม่มีความรู้หรือความสามารถที่แท้จริง
ต่างคิดว่าตนควรจะเป็นกัปตัน หากแต่ไม่มีความรู้และไม่รู้ว่าจะพาเรือไปในทิศทางใด
ส่วนต้นหนนั้น คือผู้ที่มีปัญญา คือผู้ที่เข้าใจและมีความรู้เรื่องฤดูกาล ท้องฟ้า ดวงดาว ทิศทางลม มีความเหมาะสมที่จะเป็นผู้นำเรือ
เพลโตได้กล่าวอุปมาไว้ในงานเขียนเรื่อง “Republic” ว่า
“ท่านคงกล่าวไม่ผิดนักหากเปรียบเทียบนักการเมืองผู้ปกครองเป็นนักเดินเรือ และพวกที่เรียกว่าเป็นพวกเพ้อฝันที่ไร้ประโยชน์ ก็คือต้นหนที่แท้จริง”
ความหมายของเพลโตก็คือคนที่ชนะการแข่งขัน ก็ไม่ใช่คนที่มีปัญญาที่สุด เนื่องจากคนเหล่านี้จะใช้เวลาในการแสวงหาอำนาจ ในขณะที่ความรู้เป็นเรื่องรอง
ส่วนนักปรัชญาไม่มีความสนใจในอำนาจ และไม่มีประสบการณ์ในการแข่งขันเพื่อแสวงหาอำนาจ
นอกจากนั้น เพลโตยังกล่าวว่านักการเมืองนั้นมาจากสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เหมือนกับพืชที่โตในดินที่ไม่สมบูรณ์
เมื่อเปรียบเทียบเป็นเรือลำหนึ่ง เพลโตกล่าวว่าลูกเรือต่างแข่งกัน และใช้วิธีการสกปรกต่างๆ เพื่อให้เป้าหมายของตนสำเร็จ โดยไม่สนว่าจะต้องใช้วิธีใด ไม่ว่าจะเป็นการฆ่าลูกเรือด้วยกันเอง หรือวางยาพิษให้กัปตัน
สภาพแวดล้อมเช่นนี้ไม่เหมาะสม เป็นสภาพแวดล้อมที่ไม่มีความดีงาม ซึ่งปัญหาของนักการเมืองไม่ใช่เพียงแต่พวกเขานั้นไม่มีความรู้เมื่อเทียบกับนักปรัชญา หากแต่ยังขาดซึ่งคุณธรรมอีกด้วย
นอกจากนั้น นักการเมืองยังทำสิ่งต่างๆ โดยอิงจากความต้องการของสาธารณชน เพื่อที่ตนจะได้รับความนิยม ซึ่งนี่ก็ทำให้นักการเมืองที่มีอำนาจได้ออกห่างจากปัญญาและความจริงแท้
ถ้าจะให้สรุปแนวคิดของเพลโต นักการเมืองก็ไม่ใช่คนที่ฉลาดที่สุด หรือมีความรู้ที่สุด และมักใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการแสวงหาอำนาจมากกว่าที่จะแสวงหาความจริง
ในขณะเดียวกัน สภาพแวดล้อมรอบกายของนักการเมืองก็เป็นปัญหา แสดงให้เห็นว่าไม่เพียงแต่ขาดปัญญา แต่นักการเมืองยังขาดคุณธรรมอีกด้วย
นี่ก็เป็นแนวคิดของเพลโตเมื่อนับพันปีที่แล้ว ซึ่งบางอย่างก็อาจจะจริงและนำมาปรับใช้ได้ แต่บางอย่าง เราก็อาจจะต้องคิดและนำมาประยุกต์ให้เข้ากับสังคมปัจจุบัน
- 13
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
