รู้หรือไม่!! "ม้า" เป็นสัตว์ชนิดเดียวในโลกที่มีเพียงนิ้วเดียว และวิ่งด้วยเล็บ
เราคงคิดไม่ถึงกับเรื่องการเดินวิ่ง ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ที่มีรูปร่างพื้นฐานเป็นสัตว์สี่เท้า (Quadruped) และส่วนมากใช้ส่วนปลายเท้าทั้งสี่นี้ในการเคลื่อนที่บนบก
ยกเว้นในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมบางชนิด ส่วนปลายดังกล่าวปรับตัวใช้ในทะเล บนอากาศ บนต้นไม้ ใต้ดิน หรือด้วยสองขา เข่น ค้างคาว วาฬสีน้ำเงิน เป็นต้น
ส่วนใหญ่ การยืน การเดิน การวิ่ง จะถ่ายเทน้ำหนัก ลงบนอุ้งเท้า เพื่อรองรับน้ำหนักตัวให้สมดุลย์ โดยเฉพาะการเดิน ส้นเท้าจะสัมผัสพื้น รับน้ำหนักตัวก่อนปลายเท้า แต่น่าแปลก มีสัตว์ชนิดเดียวคือ ม้า ที่เดินและวิ่งด้วยปลายเท้า
เปรียบเทียบโครงสร้างของเท้า สัตว์อื่นๆ และขวาสุดคือ ม้า
ม้า ชื่อทางวิทยาศาสตร์ คือ Equus ferus caballus เป็นชนิดย่อยหนึ่งในสองชนิดของ Equus ferus หรือม้าป่าที่ยังเหลืออยู่ในปัจจุบัน
เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมกีบคี่ในวงศ์ Equidae ม้ามีวิวัฒนาการมากว่า 45 ถึง 55 ล้านปีจากสิ่งมีชีวิตหลายกีบเท้าขนาดเล็กสู่สัตว์กีบคี่ขนาดใหญ่ในปัจจุบัน
จนมนุษย์เริ่มนำม้ามาเลี้ยงเพื่อใช้งาน
ม้ามีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์มาตั้งแต่สมัยโบราณ และเชื่อว่าการเลี้ยงแพร่หลายเมื่อ 3,000 ปีก่อนคริสตกาล
ม้าชนิดย่อย caballus เป็นม้าบ้านแม้ว่าจะมีประชากรม้าบ้านบางส่วนจะอาศัยอยู่ในป่า เช่น ม้าเถื่อน (feral horses)
ม้าเถื่อนไม่ใช่ม้าป่าที่แท้จริง ดังเช่นม้าป่ามองโกเลียซึ่งถูกแบ่งแยกออกมาเป็นชนิดย่อยและเป็นชนิดเดียวที่เหลืออยู่ของม้าป่าที่แท้จริง
คำว่าม้าเถื่อนใช้เพื่อแสดงว่าม้านี้ไม่ใช่ม้าบ้าน มีคำศัพท์เฉพาะมากมายที่ใช้อธิบายแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับม้า ครอบคลุมจากกายวิภาคถึงช่วงชีวิต ขนาด สี สัญลักษณ์ การเพาะพันธุ์ การเคลื่อนไหว และพฤติกรรม
Equus ferus caballus
กายวิภาคของม้าช่วยให้ม้าใช้ความเร็วในการหนีนักล่า และม้ายังพัฒนาความสมดุลได้อย่างยอดเยี่ยมและสัญชาตญาณสู้หรือถอยที่แข็งแกร่ง ม้ายังมีลักษณะพิเศษเพื่อใช้สำหรับหลบหลีกนักล่า คือ ม้าสามารถยืนหลับหรือล้มตัวลงนอนหลับก็ได้
ม้าตัวเมียจะอุ้มท้องประมาณ 11 เดือน ลูกม้าจะยืนและวิ่งได้ในเวลาไม่นานหลังกำเนิด โดยม้าบ้านจำนวนมากจะถูกฝึกภายใต้อานม้าหรือบังเหียนระหว่างอายุสองถึงสี่ปี
มันจะโตเต็มวัยที่อายุ 5 ปี และมีช่วงอายุประมาณ 25 ถึง 30 ปี นักสัตวศาสตร์ได้จัดม้าไว้ในประเภทสัตว์กินพืชเป็นอาหาร และมีนิ้วเท้าเป็นจำนวนคี่
หรือเรียกตามศัพท์วิทยาศาสตร์ว่า พาริโซแดคติลา (Parissodactyla) ซึ่ง มีจำนวนนิ้วของแต่ละเท้าเป็นเลขคี่ น้ำหนักตัวส่วนใหญ่จะตกลงบนนิ้วกลาง ซึ่งเป็นนิ้วที่ยาวที่สุด และจะเดินโดยใช้กีบหรือนิ้วเท้าเท่านั้น ส้นเท้าจะไม่แตะพื้น
ประมาณ 5 ล้านปีที่แล้ว ในยุคพลิโอซีน (Pliocene) บรรพบุรุษของม้าในยุคนี้มีหน้าตาคล้ายลูกม้าในปัจจุบัน ม้าในยุคนี้ เรียกว่า พลิโอฮิปปุส (Pliohippus)
วิวัฒนาการเท้าและนิ้วของม้า
เป็นยุคที่ม้าเปลี่ยนจากสัตว์ที่มีนิ้วเท้า 4 นิ้ว และ 3 นิ้ว ไปเป็นนิ้วเดียว หรือกีบเดียว เนื่องจากต้องปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ในการหากินจากป่า ที่มีพื้นดินอ่อนมาเป็นทุ่งหญ้า ที่มีพื้นแข็ง และกินหญ้าเป็นอาหาร
กระดูกเท้าและนิ้วหรือกีบ
แนวโน้มในการพัฒนาที่แน่นอนตลอดระยะเวลาของวิวัฒนาการของม้าที่เห็นได้ชัดคือ ขนาดตัวใหญ่ขึ้น ขายาวขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งกระดูกนิ้วเท้า ซึ่งทำให้ม้ามีความสามารถในการวิ่งได้เร็วกว่าสัตว์ชนิดอื่น
ในขณะเดียวกันนิ้วกลางก็มีการเพิ่มขนาด และลดจำนวนนิ้วเท้าลง จนเหลือเพียงนิ้วเดียว และเปลี่ยนแปลงเป็นกีบ
สัตว์ชนิดเดียวในโลกที่มีเพียงนิ้วเดียว และวิ่งด้วยเล็บ จริงๆ
- 5
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
