ใคร้….จะรู้จักกัญชาดีไปกว่าเรา ไม่อยากจะเซ่ด อ้ะ ไม่เชื่อเหรอ มาๆ จะเล่าให้ฟัง !
อันกัญชานี้มีมาแต่โบราณ เพราะที่ร้านเราซึ่งเป็นร้านขายยาแผนโบราณ ในตลาดชานเมือง จึงมีกัญชาไว้ขาย ซึ่งจะถูกเจียดเข้ายาจีนบางกลุ่ม สมัยเด็กๆ เราคอยช่วยพ่อแม่ ชั่งยาที่มีชาวบ้าน ทั้งใกล้ทั้งไกล เอาเทียบยามาให้จัดเป็นชุดๆ แก้ลมประสาทก็ต้องมีเข้า เกสรทั้งห้า จำได้เลยว่า ต้องหยิบในกระป๋องข้างล่างตาชั่ง แม่จะใส่พวกเกสรดอกไม้ไว้ ได้แก่ มะลิ พิกุล บุนนาค สารภี เกสรบัวหลวง มะลิ นี่หาง่ายมีคนนำมาขายบ่อย บุนนาค กับสารภี นี่ต้องสั่งทางกรุงเทพฯ เขาจะส่งมาทางเรือยนต์สองชั้น ที่จะเข้าเทียบท่าน้ำหน้าตลาดสัปดาห์ละหนึ่งครั้ง เกสรบัวหลวงที่ชาวบ้านละแวกเก็บบัวหลวงในบึง เอาเกสรตากแห้งแบกมาขายเป็นกระสอบ สำหรับพิกุลนั้น แม่ชีที่วัดใกล้ตลาด เอาผ้าขาวรองใต้ต้น ซึ่งมีอยู่มากรอบๆวัด ให้ดอกตกลงผ้าขาว แล้วนำไปตากแห้ง จะได้ดอกที่สะอาดไม่มีสิ่งสกปรกเจอปน เป็นสมุนไพรที่สะอาดมากๆ เลย ทางร้านเรารับซื้อราคาสูงหน่อย
นี่เฉพาะเกสร ทั้งห้านะ หน้าที่เราตอนเช้าก็จะเอากระบะไม้อันมี ข้าวเย็นเหนือ ข้าวเย็นใต้ ไพล สมอพิเภก สมอไทย เอย นำไปวางเรียงหน้าร้าน เพื่อหยิบง่าย ข้าวเย็นเหนือนั้นหัวสีเข้ม เอาไว้เข้ายาบำรุงกำลัง ข้าวเย็นใต้สีออกเหลือง เอาไว้เข้ายาลดไข้ ทั้งสองชนิดเป็นยาเย็น สำหรับสมุนไพรร้อน ก็เจตมูลเพลิงไง ลำต้นสีเข้มออกดำ ขดๆงอ พันกันให้ยุ่ง เวลาจะชั่งต้องฟันเป็นท่อน แหม ชั่งลำบากแฮะ ชาวบ้านซื้อทีนึง หนักหนึ่งบาท นี่ก็แค่15 กรัม ตาชั่งทองเหลืองโบราณ ต้องใส่ตุ้มหนักหนึ่งบาท และเอายาวางที่จานตาชั่งอีกข้างดูให้สมดุลจึงใช้ได้
สมอก็มีสมอทั้งห้านะ ได้แก่ สมอเทศ สมอไทย สมอพิเภก สมอดีงู สมอทะเล ต้องจำให้ได้ว่ารูปร่างต่างกันยังไง
ดอกคำฝอย สีแดงแปร๊ด จึงมีคุณภาพดี สีคล้ำนั้นเก่าไปสรรพคุณถดถอย เพราะฉะนั้น เวลาจะเก็บสมุนไพร จึงนิยมเก็บในกล่องสังกะสี กล่องไม้ และถุงกระดาษสีน้ำตาล อย่างนี้เป็นต้น แม่บอกว่า คำฝอยนั้น มีสรรพคุณลดไขมัน ถ้าชงน้ำดื่ม แต่สมุนไพรเชิงเดี่ยวนั้น ก็อาจให้โทษได้เช่นกัน ถ้าดื่มบ่อยเกินไป อาจทำให้เส้นเลือดแตกได้
พวกไม้กฤษณานั้น ก็ได้มาเป็นมัดๆ วางกองรวมกับไม้ใหญ่ ที่ถากย่อยให้เป็นชิ้นเล็ก พวกฝางนี่เมื่อหั่นชิ้นเล็กแล้วก็เก็บใส่กล่อง ตรงนั้นวาง “ อุ้มลูกไปดูหนัง “ ใช่นี่คือชื่อสมุนไพรชนิดหนึ่ง เราได้ยินชื่อก็ขำเลย
เรื่องสมุนไพรละก็ เชื่อหมอเส็ง เอ๊ยไม่ใช่ เชื่อหัวเราเฮอะ เพราะที่บ้านเป็นแหล่งรวมสมุนไพรนานาชนิดแล้ว มีทั้งพิมเสน การบูร ขัณฑศกร เกลือสินเธาว์ ดินประสิว กำมะถัน
สองประเภทหลังเนี่ย เขาเอาไว้แทรกยาแก้มะเร็ง สมัยก่อนเขาเรียกมะเร็งว่าฝีในท้อง แต่การจะใส่สารสองตัวนี้ก็ต้องคำนวณขนาดให้พอเหมาะกับโรคนะ ขืนมากเกินไปก็รังแต่จะทำให้ตายไวๆ น่ะสิ บางคราก็มีวัยรุ่นมาหาซื้อดินประสิว จำนวนเยอะๆ แม่จะไม่ขาย เพราะรู้ว่าพวกนั้นจะเอาไปทำระเบิด เช่นเดียวกับสลอด พิษแรงมาก ทำให้ท้องร่วงอย่างแรง เวลาคนมาซื้อต้องดูให้ดี จะไม่ขายให้เด็ก เพราะอาจเอาไปแกล้งกัน อาจถึงตายทีเดียว นี่คือคุณธรรมของพ่อ แม่เรา เจ้าของร้านยาแผนโบราณ ใช่ว่าจะต้องการแต่เงิน ก้มหน้าก้มตาขายอย่างเดียวซะเมื่อไร หลายคราที่เห็นแม่ให้คนซื้อฟรีๆ เพราะสงสารชาวบ้าน พอรู้ว่าป่วยก็สงสาร ยิ่งยากจน มซื้อ แม่ทั้งแจกทั้งแถม บางคราให้เงินไปซื้ออาหารกินด้วยซ้ำ เฮอ บ้านเรานี่เป็นมูลนิธิรึไง เราคิด แต่ก็ยินดีนะ ความเมตตา สงสาร แบ่งปัน ถูกปลูกฝังอยู่ในจิตสำนึกจวบจนทุกวันนี้
เรื่องการจัดยานั้น บางคราก็มีโพยมาจากวัด หลวงตาให้ศิษย์วัดมาซื้อบ้าง ไรบ้าง
บางคราชาวบ้านมาเจียดยา ครั้งหนึ่งก็อย่างละหนักหนึ่งสลึงบ้าง ห้าสิบสตางค์บ้าง
อย่างละหนักบาทก็มี นานๆ ก็มีคนมาเจียดยาไปห่อขาย
ลุงปุย แกอายุมากแล้ว เป็นหมอยาพื้นบ้าน จะแวะเวียนมาที่ร้านทุกอาทิตย์ ขี่จักรยานชายคู่ชีพคัน ใหญ่โบราณ มาจากต่างถิ่นซึ่งต้องข้ามเขามา มีมานะเหลือเกิน แกชอบใส่เสื้อป่านสีขาวไม่ก็สีน้ำตาลอ่อน กางเกงขาก๊วย ลุงหน้าตาใจดี ใจเย็น พูดช้าๆ โอบอ้อมอารีย์ แกสั่งให้จัดยาครั้งละหลายห่อ ชั่งกันสนุก ได้ทรัพย์หลาย แกเป็นหมอพื้นบ้านคนหนึ่งที่มีชื่อเสียงในละแวก กะเกณฑ์ ขนาดยาพอดีกับโรค ของแต่ละคน ๆ ได้ดีมาก แม่เล่าด้วยความนับถือ หากเปรียบกับหมอสมัยใหม่แล้วละก็ เป็นหมอมีฝีมือนั่นเทียว
ปล: อย่าเพิ่งท้อ รออ่านตอนต่อไปนะคะ อิอิ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
