25 เม.ย. 2022 เวลา 11:30 • ประวัติศาสตร์
วัดพระพายหลวง ศูนย์กลางเมืองสุโขทัยในยุคเริ่มแรก
วัดพระพายหลวง
ในราวครึ่งแรกของพุทธศตวรรษที่ 18 พ่อขุนศรีนาวนำถุม พระราชบิดาพ่อขุนผาเมือง ปฐมกษัตริย์ผู้รวบรวมบ้านเมืองในลุ่มแม่น้ำยม-น่านและสถาปนาแคว้นสุโขทัยศรีสัชนาลัย โดยได้สร้างเมืองสุโขทัยขึ้นที่ขยายตัวมาจากเมืองเชลียง(ศรีสัชนาลัย) โดยมีวัดพระพายหลวงเป็นศูนย์กลางเมืองในยุคเริ่มแรก
เมืองสุโขทัยในยุคเริ่มแรกคาดว่างคงได้รับแบบแผนทางวัฒนธรรมจากเมืองลพบุรีและมีการนับถือพุทธศาสนามหายาน ดูได้จากศาสนสถานในพุทธศาสนาแบบมหายานตั้งอยู่เป็ศูนย์กลางของเมือง คือปราสาทศิลาแลง ซึ่งเป็นศิลปะเขมรแบบบายน ภายหลังได้รับการขุดแต่งและบูรณะเมื่อ พ.ศ.2498 พบว่าเดิมเป็นเทวสถานของขอม เพราะพบชิ้นส่วนเทวรูปและฐานศิวลึงค์ หลักฐานเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าโบราณสถานแห่งนี้เดิมทีคงเป็นเทวสถานพราหมณ์ฮินดูก่อนจะถูกแปลงให้เป็นวัดในพุทธศาสนสถานแบบมหายาน
รูปปูนปั้นเทวดา3องค์พนมไหว้ ค้นพบในการขุดค้นที่วัดพระพายหลวง
อย่างไรก็ดีเมื่ออำนาจทางการเมืองและอิทธิพลศิลปกรรมของเขมรหมดลง สุโขทัยได้มีความสัมพันธ์ในทางพุทธศาสนาแบบเถรวาทกับลังกา, พุกาม(พม่า), มอญ, ตลอดจนเมืองหริภุญชัย(ลำพูน) ดังปรากฎเจดีย์สี่เหลี่ยมที่วัดพระพายหลวง ซึ่งคงได้รับอิทธิพลมาจากเจดีย์กู่กุด วัดจามเทวีเมืองหริภุญชัย
เจดีย์สี่เหลี่ยมที่วัดพระพายหลวง
อ้างอิงจากหนังสือ: ประวัติศาสตร์และศิลปะสุโขทัย ของ ศาสตราจารย์เกียรติคุณ สุรพล ดำริห์กุล

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา