พญาคันคาก ตำนานบุญบั้งไฟ
พิพิธภัณฑ์พญาคันคาก อำเภอเมือง จังหวัดยโสธร
ครั้นโบราณเนิ่นนานแต่กาลเก่า
มีพระเจ้าครองกรุงอินทปัตถ์
ปกไพร่ฟ้าบรรดาประชารัฐ
ใต้ร่มฉัตรธรรมาอภิบาล
พร้อมด้วยพระมเหสีแก้วกัญญา
ขวัญคู่ฟ้าลือไปแผ่ไพศาล
ปวงประชาเป็นสุขและสราญ สาธุการแซ่ซ้องสดุดี
มีโอรสสืบวงศ์ดำรงราชย์
แสนเก่งกาจอาจองค์ทรงศักดิ์ศรี
รูปพรรณสันเป็นทองผ่องผุสดี
แต่กายนี้ขรุขระไปทั้งตัว
โหรทำนานทูลอย่าให้ทรงทอดทิ้ง
ดูแลยิ่งดวงชีวีดั่งทูนหัว
แม้รูปลักษณ์ไม่ต้องใจอย่าได้กลัว ประกาศทั่วทุกหย่อมหญ้าปฐพี
แล้วทรงตั้งพระนามคันคากนี้
เป็นผู้มีบุญญาสง่าศรี
ครั้นประสูติฝนตกมาทั่วธานี ประชาชีได้อยู่กินสิ้นโศกา
เมื่อเข้าสู่อายุสิบหกย่าง
ทั้งสองต่างหารือและปรึกษา
เห็นสมควรด้วยถึงแก่เวลา
ให้ลูกยาพบคู่ครองได้อยู่กิน
พระบิดาเมื่อได้ฟังเช่นนั้น
จิตประหวั่นเกรงกลัวคนติฉิน
เพราะรูปร่างไม่ชวนให้ยลยิน
ตัดใจสิ้นเสียให้ดีกว่าต้องอาย
พระกุมารได้ฟังช้ำใจเศร้า
เหตุใดเรานี้หนอเป็นตัวฉิบหาย
ขืนทนอยู่ก็เหมือนเป็นเช่นคนตาย
น่าอับอายจนต้องแทรกธรณี
ว่าแล้วจึงตัดสินใจทันใดนั้น
รีบเร็วพลันเตรียมใจให้ได้หนี
เก็บข้าวของออกไปไกลบุรี
จรลีเดินทางตามมรรคา
ประนมมือน้อมนบบทมาลย์
อธิษฐานระลึกชาติวาสนา
หากข้าน้อยได้สร้างบุญสั่งสมมา
ให้ร่างข้ากลับงามเลิศปฐพี
ร้อนไปถึงดาวดึงส์ไตรตรึงภพ
ว่ามานพได้ขอพรอันทรงศรี
เทพจึงทรงประทานพรล้ำเลิศดี พร้อมนารีคู่ครองคล้องเคียงกาย
โอ้บังเกิดอัศจรรย์เหลือประหลาด
แลผิดคาดแก่ชนคนทั้งหลาย
เมื่อได้ทราบแห่เข้ามาล้อมเรียงราย ร่วมถวายสักการบูชา
เมื่อเรื่องราวลือไปในต่างถิ่น
ใครได้ยินต่างแซ่ซ้องร้องสรรเสริญ
องค์คันคากผู้นำมาความเจริญ
งามเหลือเกินทั้งรูปทรัพย์พร้อมปัญญา
พญาแถนได้ยินเห็นเช่นนั้น
กริ้วโกรธพลันว่าชาวบ้านหมิ่นศักดิ์ศรี
สวามิภักดิ์ท้าวคันคากเป็นมากมี
มิใยดีตัวข้าแล้วหรือไร
จึงสาปแช่งบรรดาพวกชาวบ้าน
แล้วบันดาลความเหือดแห้งทุกถิ่นไท้
ปล่อยให้หิวอดอยากจนขาดใจ เดือดร้อนไปทั่วแว่นแคว้นชมพู
ท้าวคันคากมิอาจอดทนได้
ผู้คนในนครต้องอดสู
จึงไปเมืองบาดาลเพื่อถามไถ่ดู
ก็ได้รู้จริงเท็จทุกประการ
ไม่นานช้าจึงเหาะไปในอากาศ
ทะนงอาจเร็วรี่และกล้าหาญ
พญาแถนผู้ประทับในวิมาน
ใยจึงพาลก่อเหตุร้อนไปทั่วแดน
ยกกองทัพพลโยธาอันกล้าแกร่ง
พร้อมด้วยแรงรวมพลังนับหมื่นแสน
ขับเคลื่อนย้ายไปยังถิ่นเมืองแมน
สุดเคียดแค้นองค์เทพเทวดา
เกิดสงครามกลางอัมพรนภากาศ
สู้ฟันฟาดสะเทือนไปทั่วทิศา
ในที่สุดก็นำชัยชนะมา
สู่พารามวลประชาผู้รอคอย
พญาแถนพ่ายแพ้แก่คันคาก
มิอาจบากหน้าสู้ไปจึงหนีถอย
ยอมประทานน้ำฝนตกปรายปรอย
ให้ผู้น้อยผู้ใหญ่ได้มีกิน
รูปภาพประกอบ จาก https://www.matichonweekly.com/scoop/article_9785
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
