[Bnomics] “อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมัน” ของไทยเป็นอย่างไรบ้าง ? หนึ่งในข่าวร้อนในสัปดาห์ที่ผ่านมา คงหนีไม่พ้น การที่อินโดนีเซีย ประเทศที่ส่งออกปาล์มน้ำมันเป็นอันดับหนึ่งของโลก ได้ออกมาประกาศ ระงับการส่งออกตั้งแต่วันท

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

5 พ.ค. 2022 เวลา 01:08 • ธุรกิจ

“อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมัน” ของไทยเป็นอย่างไรบ้าง ?

หนึ่งในข่าวร้อนในสัปดาห์ที่ผ่านมา คงหนีไม่พ้น การที่อินโดนีเซีย ประเทศที่ส่งออกปาล์มน้ำมันเป็นอันดับหนึ่งของโลก ได้ออกมาประกาศ ระงับการส่งออกตั้งแต่วันที่ 28 เม.ย. ที่ผ่านมา เนื่องจากปัญหาการขาดแคลนในประเทศทำให้เกิดความตื่นตระหนกไปตาม ๆ กัน

อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยเองก็มีการผลิตปาล์มน้ำมันเป็นจำนวนมาก แล้วสถานการณ์อุตสาหกรรม ปาล์มน้ำมันในไทย เป็นอย่างไรบ้าง ?

📌 ปาล์มน้ำมันไทย ปลูกที่ไหนมากที่สุด

จุดเริ่มต้นของการปลูกปาล์มน้ำมันในประเทศไทยนั้น สันนิษฐานกันว่าพระยาประดิพัทธ์ภูบาลเป็นผู้นำเข้ามาจากประเทศมาเลเซียซึ่งเป็นพันธุ์เทเนอร่า และเป็นไม้ประดับที่สถานีทดลองยางคอหงส์ จังหวัดสงขลา

จากนั้นขยายไปปลูก เพื่อการค้าที่ตำบลบ้านปริก อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา ส่งผลให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่ผลิตน้ำมันปาล์มอยู่ในอันดับที่ 5 ของโลกรองจาก ประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย ไนจีเรีย โคลัมเบียและไอเวอรี่โคสท์

ต่อมาปาล์มน้ำมันได้ขยายพื้นที่ในการปลูกอย่างรวดเร็ว ทำไห้เกิดโรงงานสกัดน้ำมันขึ้นแห่งแรกของประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2515 และมีการดำเนินโครงการส่งเสริมอุตสาหกรรมน้ำมันปาล์มขนาดเล็ก

สำหรับการปลูกปาล์มน้ำมันในภาคใต้ เริ่มเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2511 ในพื้นที่จังหวัดสตูลและจังหวัดกระบี่

การปลูกและอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันได้พัฒนาขึ้นมาอย่างต่อเนื่อง ในปี พ.ศ. 2544 การปลูกปาล์มน้ำมันได้กระจายไปหลายจังหวัดในพื้นที่ภาคใต้

จากข้อมูลของ สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ในปี 2562 ประเทศไทยมีเนื้อที่ปลูกปาล์มน้ำมัน 6,102,852 ไร่ และมีผลผลิตปาล์มน้ำมันอยู่ประมาณ 16.41 ล้านตัน โดยเป็นปลูกในภาคใต้ 5,234,137 ไร่ คิดเป็นสัดส่วน 85.77 %

จังหวัดที่ปลูกมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ

1.
สุราษฎร์ธานี
2.
กระบี่
3.
และ ชุมพร

📌 ปาล์มน้ำมัน เอาไปทำอะไรได้บ้าง ?

อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันเป็นอุตสาหกรรมที่มีความสำคัญกับเศรษฐกิจของประเทศ เนื่องจากนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ในอุตสาหกรรมอื่น ๆ ได้หลากหลาย เช่น

อุตสาหกรรมการผลิตสบู่, การทำไอศกรีม, อุตสาหกรรมการผลิตเนย, บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป, อุตสาหกรรมโอลีโอเคมีคอล, อุตสาหกรรมผลิตเป็นน้ำมันเพื่อการบริโภค และยังเป็นส่วนผสมสำคัญของน้ำมันดีเซลพื้นฐานที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบันอีกด้วย

สำหรับการบริโภคน้ำมันปาล์มดิบในประเทศแบ่งเป็น 2 ส่วนใหญ่ ๆ คือ

1. ใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมต่าง ๆ คิดเป็นสัดส่วน 68% ของปริมาณน้ำมันปาล์มดิบในประเทศ โดยอุตสาหกรรมที่ใช้วัตถุดิบจากปาล์มน้ำมัน ก็เช่น อุตสาหกรรมไบโอดีเซลหรือ B100 ที่ใช้น้ำมันปาล์มดิบไปผสมเป็นน้ำมันเชื้อเพลิงสำหรับยานยนต์

อุตสาหกรรมอาหาร เพื่อนำไปผลิต ขนมขบเคี้ยว บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป นมข้นหวาน ครีมเทียม มาการีน เนยขาว ไอศกรีม รวมถึงผลิตภัณฑ์อาหาร เสริมสุขภาพประเภทวิตามิน และอุตสาหกรรมเคมีภัณฑ์และอุตสาหกรรม Oleochemicals เพื่อใช้ในการผลิตสินค้าอื่นๆ เช่น สบู่ เครื่องสำอาง และแชมพู เป็นต้น

2. ใช้กลั่นเป็นน้ำมันปาล์มบริสุทธิ์ ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมแปรรูป น้ำมันปาล์มขั้นปลาย คิดเป็นสัดส่วน 32% ของปริมาณน้ำมันปาล์มดิบในประเทศ

📌 การส่งออกน้ำมันปาล์มของไทย

ประเทศไทยมีการผลิตน้ำมันปาล์มใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากอินโดนีเซีย และ มาเลเซีย

อย่างไรก็ตามถึงแม้ประเทศไทยจะสามารถผลิตน้ำมันปาล์มได้เป็นอันดับที่ 3 ของโลก แต่ถ้าคิดเป็นสัดส่วน ไทยมีสัดส่วนเพียง 3.89% เท่านั้น ในขณะที่อินโดนีเซียมีสัดส่วนประมาณ 56.77% และมาเลเซียมีสัดส่วนประมาณ 27.31%

●
โดยในปี 2563 ประเทศไทยส่งออกน้ำมันปาล์ม ประมาณ 298 ล้านกิโลกรัม คิดเป็นมูลค่า 6,619 ล้านบาท
●
ปี 2564 ประเทศไทยส่งออกน้ำมันปาล์ม ประมาณ 789 ล้านกิโลกรัม คิดเป็นมูลค่า 30,190 ล้านบาท
●
ปี 2565 (มกราคม ถึง กุมภาพันธ์ ) ประเทศไทยส่งออกน้ำมันปาล์ม ประมาณ 26 ล้านกิโลกรัม คิดเป็นมูลค่า 1,502 ล้านบาท

📌 สถานการณ์น้ำมันปาล์มในตลาดโลก

หลังจากที่ทางการอินโดนีเซีย ผู้ผลิตและส่งออกน้ำมันปาล์มรายใหญ่ที่สุดในโลก ได้มีการประกาศว่าจะใช้มาตรการระงับการส่งออกน้ำมันปาล์ม เนื่องจากปัญหาขาดแคลนการบริโภคในประเทศ

การประกาศของทางการอินโดนีเซีย ได้สร้างความตื่นตระหนกไปทั่วโลก

โดย สัญญาซื้อขายล่วงหน้าสำหรับการส่งมอบเดือนกรกฎาคมปรับตัวเพิ่มขึ้นถึง 6% ที่ 6,738 ริงกิต (1,550 ดอลลาร์สหรัฐ) ต่อตันในกรุงกัวลาลัมเปอร์ ซึ่งสูงที่สุดนับตั้งแต่วันที่ 11 มีนาคม

นอกจากนี้ยังทำให้ราคาน้ำมันพืชประเภทอื่นต่างพุ่งขึ้น ท่ามกลางความวิตกเกี่ยวกับการขาดแคลนสินค้าในตลาด เช่น สัญญาซื้อขายล่วงหน้าน้ำมันถั่วเหลืองของสหรัฐฯ พุ่งขึ้นสู่ระดับราคาสูงสุดเป็นประวัติการณ์

ถึงแม้ว่าการที่อินโดนีเซียระงับการส่งออกน้ำมันปาล์ม ทำให้ราคาน้ำมันปาล์มในตลาดโลกเพิ่มสูงขึ้น จะส่งผลดีต่อเกษตรกรผู้ผลิต ผู้ส่งออก ชาวไทย แต่สำหรับผู้บริโภคอาจเป็นฝันร้ายที่มาซ้ำเติมสภาพที่ต้องทนเดือดร้อนจากภาวะข้าวยากหมากแพงอยู่แล้วให้แย่ยิ่งขึ้นก็เป็นได้

ดังนั้นรัฐบาลควรมีมาตรการรับมือทั้งฝั่งเกษตรกรผู้ผลิต ให้สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มจากปาล์มน้ำมัน ในประเทศ เพื่อลดความเสี่ยงจากสถานการณ์ในตลาดโลก พร้อมทั้งหามาตรการเพิ่มสมรรถนะการแข่งขันในตลาดโลก ให้เกษตรกรของเราสามารถได้รับประโยชน์อย่างยั่งยืน

ในขณะเดียวกัน ก็มีมาตรการช่วยเหลือผู้บริโภคให้ผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้ด้วยดีเช่นกัน

ผู้เขียน : ณิศรา วาดี Economist, Bnomics

ภาพประกอบ : จินดาวรรณ อรรถมานะ Graphic Designer, Bnomics

▶️ ติดตามช่องทางของ Bnomics ได้ที่

Website : https://www.bnomics.co

Facebook : https://www.facebook.com/Bnomics.co

Blockdit : https://www.blockdit.com/bnomics

Line OA : @Bnomics https://bit.ly/3eYkTJC

Youtube : https://www.youtube.com/bnomics

Twitter : https://twitter.com/bnomics_co

Bnomics - Bangkok Bank Economics

'Be an Economist for Everyone'