11 พ.ค. 2022 เวลา 04:11 • หนังสือ
ราตรีประดับดาว : ว.วินิจฉัยกุล
#เรื่องราวระหว่างบรรทัดจากหนังสือที่รัก
#ตอนประทับใจจากนวนิยายที่รัก
เสียงกรอบแกรบ เหมือนใครเหยียบใบมะพร้าวแห้งบนลานดิน ใกล้เข้ามา เกดเหลียวไปมอง คิดว่าเป็นน้องสาวย้อนกลับมา แต่แล้วก็สะดุ้งสุดตัว!
ใครคนหนึ่ง…ร่างสูงใหญ่…เห็นเป็นเงาดำตัดกับพื้นฟ้าขมุกขมัว เคลื่อนเข้ามาใกล้ รีรอด้วยท่าทีระมัดระวัง แล้วหยุดอยู่ก่อนจะมาถึงสะพาน
เกดร้องออกมาเบาๆ ด้วยความตกใจ ไม่คาดฝัน สัญชาตญาณทำให้ทำท่าจะทิ้งตัวลงในน้ำ แต่พอดีได้ยินเสียงห้าวๆ เรียกอย่างอ่อนโยน
“แม่เกด ไม่ต้องกลัว ฉันเอง”
หัวใจเกดแทบจะหยุดเต้น…จะด้วยความตกใจ ไม่คาดฝัน หรือมีอะไรมากกว่านั้นก็ยังบอกตัวเองไม่ได้ ได้แต่ผุดลุกขึ้นยืนตัวแข็งอยู่บนปลายไม้กระดาน
อีกฝ่ายหนึ่งหยุดยืนบนพื้นดินที่หัวสะพาน ห่างออกไปไม่กี่ก้าว แต่ไม่ได้เดินเข้ามาใกล้มากกว่านั้น ในความมืดขมุกขมัวที่มีเพียงแสงสีครามแก่ส่องรางๆ จากท้องฟ้า เกดยังเห็นประกายตาคมกล้าของคุณหลวง เพ่งพิศหล่อนอย่างตะลึงลาน
เกดไม่รู้ตัวหรอกว่า เมื่อขึ้นจากน้ำใหม่ๆ ปล่อยให้ลมพัดหยาดน้ำแห้งไปกับกาย แต่ผ้าหมาดชื้นยังคงรัดแนบส่วนสัดของสาวน้อย แลเต็มตึงดุจดอกไม้ผลิบาน ผิวกายละเอียดนวล ดูสว่างอยู่สนความมืดขมุกขมัว ปากแก้มคิ้วคาง อ่อนสะอาด ดูจิ้มลิ้มพริ้มเพรานั้น เป็นความงามตามธรรมชาติอย่างที่อีกฝ่ายหนึ่งไม่เคยเห็นมาก่อน เกดทำให้สาวๆ ผู้ปรุงแต่งรูปโฉมด้วยเสื้อผ้าและผมเผ้า กลายเป็นดูเกะกะรุงรังเกินงามไปจนหมดสิ้น
เกดรู้แต่ว่าหน้าร้อนผ่าวไปหมด ความร้อนแล่นวูบวาบไปตลอดทั้งตัวราวกับถูกไฟจี้ สายตาคุณหลวงไม่ได้หยาบคายลวนลามก็จริง แต่…ก็มีอานุภาพเสียยิ่งกว่าการเกี้ยวพาราสีของเจ้าหนุ่มทั้งหมู่บ้านรวมกันเสียอีก
มือข้างหนึ่งจับชายผ้าที่ขมวดกระโจมอกไว้ อีกมือหนึ่งจับผืนผ้าแห้งที่เตรียมมาผลัด ยึดแน่นไว้ราวกับจะให้เป็นเกราะกำบัง แต่เกดก็รู้ว่ามันคงจะบังอะไรไม่ได้เท่าไหร่ ได้แต่ยืนสะท้านร้อนสะท้านหนาวอยู่ตรงนั้น
“ไม่ได้ตั้งใจจะให้แม่เกดตกใจ…แต่ฉันอยากพบแม่เกด ไม่ทำอย่างนี้ก็ไม่รู้จะหาเวลาอื่นไหนอีก”
เกดพูดออกแล้วตอนนั้น แม้ว่าเสียงยังสั่น
“เจ้า…เอ้อ…เจ้านาย…จะพูดอะไรกับฉัน?”
“อย่าเรียกฉันว่าเจ้านายเลย” ชายหนุ่มท้วงเสียงเบาๆ แต่เกดก็ได้ยินชัดเจน
“ฉันไม่ใช่เจ้านายสักหน่อย แล้วไม่ได้คิดจะข่มเหงบีบบังคับแม่เกด เพียงแต่อยากได้ยินด้วยหูตัวเองให้ถนัดเท่านั้น…”
สายตาเกดชำเลืองไปรอบๆ อย่างรวดเร็ว หายใจไม่ทั่วท้อง กลัวว่าจะมีคนมาเห็น
“ฉันไม่ได้เอาใครมาด้วย” คุณหลวงบอกเหมือนรู้ใจ “ฉันมาคนเดียว…มาถามแม่เกดให้สิ้นสงสัย…จริงหรือที่ว่าแม่เกดไม่ประสงค์จะให้มาขอเพราะแม่เกดมีผู้ชายอื่นรักใคร่กันอยู่แล้ว”
คุณหลวงคงจะได้คำตอบจากน้าหมื่นแล้ว แต่ก็คงไม่ละความพยายามดั้นด้นมาหาถึงบ้าน เพื่อจะได้พูดจากับเกดโดยตรง
ความคิดของเกดแวบกลับไปที่พ่อแม่ เย็นนี้พ่อกับแม่ไม่อยู่ น้าหมื่นให้คนมาตามไปหาที่บ้านบอกว่าลูกชายคนโตจวนจะสึก จะจัดงานทำบุญที่บ้านเป็นการรับลูกชายกลับบ้าน เลยขอแรงพ่อแม่ไปช่วยตามเคย
เป็นไปได้หรือเปล่า…น้าหมื่นหาเรื่องบังหน้า เพราะลูกชายชาวบ้านไหนๆ เวลาสึก เขาก็สึกกันเงียบๆ ไม่เห็นจะต้องจัดงานทำบุญอะไร น้าหมื่นทำอุบายชวนพ่อแม่ออกไปให้พ้นบ้าน เพื่อให้คุณหลวงมาพบเกดได้สะดวกเสียละมัง
เกดรู้ดีว่า…เพียงแค่พยักหน้ารับทีเดียว ยอมเอออวยไปกับพ่อแม่ว่าเกดมีชายอื่นแล้ว คุณหลวงก็คงจะถอยทัพกลับไป เรื่องจะฉุดคร่าเกดไปเป็นเมียนั้น เกดไม่คิดว่าคุณหลวงจะทำ การที่ส่งน้าหมื่นมาเจรจาแต่แรก ก็แสดงแล้วว่า คุณหลวงประสงค์จะเข้าตามตรอกออกตามประตู
แต่ถ้าเป็นเช่นนั้น…เกดจะพอใจหรือ?
เกดอึกอักไม่รู้จะตอบอย่างไร จนได้ยินคำถามซ้ำ
“จริงหรือ แม่เกดมีผู้ชายอื่นเสียแล้ว บอกฉันมาตามตรง ไม่ต้องกลัว ฉันอยากได้ยินด้วยหูตัวเอง…ถ้าแม่เกดมีคนอื่นแล้ว ฉันก็จะไม่มายุ่งเกี่ยว ไม่ได้พบเห็นกันอีก”
เกดก้มหน้าต่ำ อายก็แสนจะอาย…แต่จนแล้วจนรอด ก็พยักหน้าไม่ลง
•••••••••••••••
ฉันคัดลอกฉากตอนต้นของนวนิยายเรื่องนี้ ฉากที่คุณนาถ พบกับแม่เกดอย่างใกล้ชิดครั้งแรก หลังจากเห็นหน้ากันในงานทำบุญและอื่นๆอีกหลายครั้ง จนคุณนาถติดเนื้อต้องใจแม่เกด สาวน้อยชาวบ้าน แห่งบ้านท่าหิน เพชรบุรี จนถึงกับมาสู่ขอกับพ่อแม่ของเธอ แต่พ่อแม่ไม่อยากให้เกดแต่งงานเพราะคำทักของท่านสมภารที่เคารพนับถือว่า ดวงชะตาของเกดจะลำบากเพราะคู่ครองที่มีบุญวาสนา
และเพราะฉากนี้ที่ทำให้เกดใจอ่อนและมีใจให้คุณนาถ และสุดท้ายได้แต่งงานเริ่มต้นชีวิตคู่ในฐานะภรรยาคนแรกที่คุณนาถเข้าพิธีสมรสด้วยแบบออกหน้าออกตา เป็นที่รู้กันไปทั่วบ้านท่าหิน
แล้วชีวิตเกดก็ระหกระเหิน เปลี่ยนแปลง ทุกข์ตรมตามคำทำนาย แต่เพราะความยึดมั่นในคำสัญญาและความถูกต้องในตำแหน่งแห่งตน จนท้ายสุดปลายทาง แม่เกดสาวน้อยชาวบ้านได้เปลี่ยนสถานะไปเป็น ‘คุณหญิงเกด’ เมื่อคุณนาถเติบโตในงานราชการจนถึงขั้นเป็น พระยาวิเศษสิงหนาท
นวนิยายเรื่องนี้ใช้ชื่อเรื่องว่า ‘ราตรีประดับดาว’ โดยนำมาจากชื่อเพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 เป็นเพลงที่คุณนาถชื่นชอบมากจนนำมาให้วงมโหรีบรรเลงขับกล่อมในวันแต่งงาน และคืนวันส่งตัว คุณนาถก็อธิบายให้เกดฟังถึงที่มาของเพลงนี้
นวนิยายเรื่องนี้ผู้เขียนได้บันทึกไว้ท้ายเล่มว่า ได้แรงบันดาลใจมาจากหนังสืออนุสรณ์ในงานศพคุณหญิงวิเศษสิงหนาท (เก๋ง จุลลานนท์) ที่ถึงแก่กรรมไปเมื่อ พ.ศ. 2490 ผู้เขียนบันทึกไว้ว่าหลังจากได้อ่านบันทึกชีวิตวัยต้นจนถึงวัยมีครอบครัวของคุณหญิงวิเศษสิงหนาทที่บันทึกโดยบุตรชายคนใหญ่แล้ว ได้ขอนำเรื่องนี้มาเป็นเค้าโครงเรื่องนิยาย เพราะชีวิตคุณหญิงวิเศษสิงหนาท เป็นชีวิตที่น่าทึ่งของผู้หญิงไทย ประเภท ‘เปลก็ไกว ดาบก็แกว่ง’ โดยแท้ แม้ว่าท่านไม่ต้องไปสู้รบตบมือกับข้าศึกที่ไหน แต่การสู้รบในสมรภูมิชีวิต จนกระทั่งตั้งมั่นได้อย่างสง่างามในบั้นปลาย ก็สะท้อนความคิดได้อย่างหนึ่งว่า สังคมครอบครัวที่พัฒนาได้อย่างมีคุณภาพ เกิดจากคุณภาพของผู้เป็นแม่มีส่วนบันดาลอย่างมาก
ในประเด็นนี้ฉันเห็นด้วยกับผู้เขียนเป็นที่สุด ด้วยได้เห็นตัวอย่างในชีวิตจริงมาหลายครอบครัวแล้ว
นวนิยายเรื่อง “ราตรีประดับดาว” นี้จึงไม่ต่างจากเรื่องราวสมรภูมิชีวิตของตัวละครเอกอย่าง “แม่เกด หรือคุณหญิงเกด” ที่สามารถรับมือ จัดการ และเตรียมพร้อม ทำความเข้าใจอย่างไม่ประมาท ส่วนที่ฉันชอบมากเป็นพิเศษคือการบริหารจัดการดูแลเรื่องทรัพย์สิน การเงินภายในบ้านได้เป็นอย่างดี ซึ่งเราจะเห็นได้ชัดเจนมากขึ้นในเล่มต่อมา “เทวาพาคู่ฝัน” ซึ่งเป็นช่วงชีวิตในยามชราของคุณหญิงเกด
#โปรยปกหลัง
ราตรีประดับดาว…
เพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7
มีความหมายอย่างยิ่งต่อเกด สาวน้อยชาวเมืองเพชรบุรี
เมื่อเปลี่ยนชีวิตจากหญิงสาวชาวบ้านท่าหิน มาสู่ตำแหน่งภรรยาเอกของคุณนาถ…พันเอกพระยาวิเศษสิงหนาท
ทั้งเกดและคุณนาถต้องเผชิญปัญหาชีวิต และอุปสรรคนานัปการ ในช่วงความผันผวนทางการเมือง ยุคเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 และกบฏบวรเดช ใน พ.ศ. 2476
กว่าจะลุล่วงถึงเป้าหมายได้อย่างหมดจดงดงามในบั้นปลาย
•••••••••••••••
ราตรีประดับดาว : ว.วินิจฉัยกุล
นวนิยายรางวัลคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติปี พ.ศ. 2542
ลงพิมพ์ในนิตยสารกุลสตรี และตีพิมพ์ครั้งแรกโดยสำนักพิมพ์เพื่อนดี ในเดือนกรกฎาคม 2542
ปกภาพประกอบเรื่องคือฉบับตีพิมพ์ครั้งที่ 6 เดือนพฤศจิกายน 2552 จัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ทรีบีส์
ภาพปก-ออกแบบ : เกริกบุระ ยมนาค
ราคา 370 บาท
จำนวน 591 หน้า
โฆษณา