1 มิ.ย. 2022 เวลา 22:37 • หนังสือ
คิดวิเคราะห์แบบโคนัน
หลายท่านคงได้ยินชื่อ "โคนัน" จากทีวี หรือหนังสือ ฉบับ Pocket book ตามแผงหนังสือทั่วไป ซึ่งเป็นการ์ตูนในแนว สืบสวนสอบสวน
และแน่นอน เมื่อเป็นการ์ตูน แฟนคลับส่วนใหญ่ก็คงจะเป็นเด็กๆ ตัวละครเอกจึงถูกสรรสร้างให้เป็นนักสืบรุ่นจิ๋วในวัยประมาณ 16-17 ปี เพื่อเข้าถึงผู้ชมวัยใกล้เคียงกัน
คำพูดที่มักจะได้ยินจาก โคนัน ผู้ไขปริศนาในเรื่อง ก็คือ
"เพราะความจริงมีเพียงหนึ่งเดียว"
ความจริงที่ว่าหนึ่งเดียวนั้นคืออะไร ทำให้ต้องติดตามต่อจนจบ ด้วยความสนใจใคร่รู้
ไม่เพียงแต่ เด็ก ๆ ผู้ใหญ่ คุณพ่อ คุณแม่ ก็ได้รับความสนุก แถมยังสร้างความสัมพันธ์ในครอบครัวขณะนั่งชมและลุ้นไปพร้อม ๆ กันอีกด้วย
อุเอโนะ ซึโยชิ ประธานบริษัท Drone Pilot Agency และนักวิเคราะห์การ์ตูน ผ่านมุมมอง MBA ของประเทศญี่ปุ่น วิเคราะห์การไขคดีในการ์ตูน "โคนัน" เพื่อแกะรอยทักษะการคิดอย่างมีเหตุผล
การคิดอย่างมีเหตุผลกลายเป็นทักษะ ที่ต้องการในปัจจุบัน เพราะอยู่บนพื้นฐานวิธีคิดที่นำเอาข้อมูลที่เป็นข้อเท็จจริงมาวิเคราะห์และตีความ ก่อนจะนำไปสร้างเป็นข้อสรุป
ทุกคดีของโคนันมักเป็นเรื่องที่แปลกประหลาด ยุ่งยากและซับซ้อน เขาต้องใช้การคิดอย่างมีเหตุผลเพื่อไขปริศนาในแต่ละเรื่อง
5 ขั้นตอนหลัก ของการคิดอย่างมีเหตุผลคือ
1. กำหนดประเด็นให้ชัด
2. คิดด้วย เฟรมเวิร์ก
3. ตั้งสมมุติฐาน
4. ตรวจสอบและพัฒนาสุมมติฐาน
5. สร้างข้อสรุป
โดยเนื้อหาของกระบวนการคิดวิเคราะห์ ต่าง ๆ ผู้เขียน อุเอโนะ ซึโยชิ ได้เชื่อมโยงมาจากการทำงานวิจัย เรื่องอิทธิพลและประสิทธิภาพของการ์ตูนต่อธุรกิจ
มาดู กระบวนการที่เป็นขั้นตอน การคิดวิเคราะห์ของเขากันค่ะ
📌ขั้นตอนที่ 1 กำหนดประเด็นให้ชัด
เวลาที่เริ่มลงมือทำอะไรสักอย่าง ต้องเริ่มจากการ ตรวจสอบให้แน่ชัดว่าประเด็นที่คิดวิเคราะห์เป็นเรื่องอะไรกันแน่ เพราะนั่นจะเป็นหนทางนำไปสู่การคำตอบที่ดี
1 การกำหนดประเด็น
ต้องตั้งคำถามกับตัวเองว่ากำลังคิดโดยมองข้อมูลที่มี แล้วผลีพลามตัดสินใจหรือไม่ หากกำหนดประเด็นผิด คิดวิเคราะห์ดีแค่ไหน ผลที่ได้มาก็จะสูญเปล่า
1
2. การทบทวนเรื่องที่เกิดขึ้น
กลับไปทบทวนเรื่องราวที่เกิดขึ้นอย่างรอบคอบ นำมาวิเคราะห์ดูว่าประเด็นใดสำคัญที่สุด
3. ตระหนักถึงประเด็นอยู่เสมอ
หากผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ตระหนักถึงประเด็นสำคัญร่วมกัน ว่าควรพิจารณาเรื่องใดเป็นอันดับแรก ก็จะทำให้หาคำตอบหรือทางแก้ไขได้เร็วขึ้น
4. ไม่ว่าอยู่ในสถานการณ์ไหน ก็ไม่หลงประเด็น
บางครั้งสถานการณ์พาให้ไขว้เขว ซับซ้อน
แต่หากยังยึดประเด็นสำคัญหลักที่กำหนดเป็นเป้าหมายครั้งแรก ก็ทำให้ไม่หลงไปกับข้อมูลที่ผุดขึ้นมาเรื่อย ๆ
1
5. ใช้ตัวช่วย
การสเก็ต ขีดเขียนเรื่องราว เป็นภาพ เป็นสัญญาลักษณ์ ช่วยในการวิเคราะห์เรื่องยากๆ ให้มีระบบ ทั้งเป็นการเตือนสติตั้งต้นจากสิ่งที่เกิดเป็นลำดับ
🧒สาระจาก "โคนัน"
- ในการกำหนดประเด็นของโคนัน ก่อนที่จะลงมือสืบสวนคดี เขาจะพยายามรวมข้อมูลเพิ่ม มากกว่าการพยายามไขปริศนา
 
- ผู้เกี่ยวข้อง อาจหลงกลและพากันตกตื่นกับสถานการณ์แทรกซ้อน มีเพียงโคนันเท่านั้นที่ยังยึดมั่นกับประเด็นเดิมตั้งแต่แรกเริ่ม เช่น ทำอย่างไรถึงจะจับผู้ร้ายได้
📌ขั้นตอนที่ 2 คิดด้วยเฟรมเวิร์ก
เฟรมเวิร์ก เป็นฐานคิด ที่สามารถแตกความคิดเห็นที่มีต่อประเด็นต่าง ๆ ซึ่งสามารถมองเห็นภาพรวมของปัญหาทั้งหมด เมื่อต้องการแก้ปัญหาหลายวิธี
1. จัดระเบียบความคิด
จัดระเบียบข้อมูลด้วยเฟรมเวิร์กหรือกรอบแนวคิด ที่จะช่วยเชื่อมโยงความเป็นเหตุเป็นผล
2. ต้นไม้แห่งเหตุผล
นำประเด็น หลักฐานสนับสนุน และข้อสรุปเขียนให้อยู่ในรูปของแผนภาพ ที่มีลักษณะการแตกย่อยของกิ่งก้านคล้ายกับต้นไม้ เพื่อเข้าใจง่ายขึ้น และเห็นทุกอย่างครอบคลุม
🧒สาระจาก "โคนัน"
- ทำไมการสืบสวนของโคนันได้รับการเชื่อถือ เพราะหลักการของการสืบคดีมีวิธีการคิดวิเคราะห์ ที่มีลักษณะของ เฟลมเวิร์ก (กำหนดเป็นข้อ ๆ ใช้เป็นกรอบแนวคิด) มีระบบมีขั้นตอนและมีเหตุผลสนับสนุนน่าเชื่อถือ
2
- โคนันจะวิเคราะห์ เฟลมเวร์กโดยใช้มุมมองที่หลากหลาย พิจารณาจากสายตาด้วยความเป็นกลาง และคำนึงถึงทุกความเป็นไปได้
📌ขั้นตอนที่ 3 ตั้งสมมุติฐาน
สมมติฐาน ก็คือ การตั้งข้อสันนิษฐาน จากข้อมูลหรือความรู้ที่อยู่ ให้กับเฟลมเวิร์ก (หัวข้อที่ใช้เป็นกรอบคิด) ซึ่งจะช่วยให้ตรวจสอบความถูกผิดได้อย่างรวดเร็ว
2
1. การตั้งสมมุติฐาน
ควรใช้หลักการของความชัดเจน และเป็นรูปธรรม
2. มีหลักฐานเพียงพอในการสนับสนุน
ใช้หลักความสมเหตุสมผลที่ดี คำนึงถึงการมีหลักฐานเพียงพอในการสนับสนุนหรือไม่
🧒สาระจาก "โคนัน"
- โคนัน มักใช้ คำ 2 คำในการ เชื่อมโยงสมมุติฐานกับสิ่งที่ต้องการทราบ
Why ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น
True เป็นความจริงแน่หรือ
3
- เปลี่ยนสมมุติฐาน
ในการสืบสวนคดีโคนันต้องใช้หลักฐานมากหลาย จากหลายมุมมอง และเมื่อข้อมูลสนับสนุนต่าง ๆ ไม่อาจพิสูจน์ได้ว่าสมมุติฐานนี้ถูกต้อง เขาจึงต้องเปลี่ยนสมมุติฐาน
📌ขั้นตอนที่ 4 ตรวจสอบและพัฒนาสมมุติฐาน
2
สมมุติฐานอาจไม่ได้มีแค่เพียง ข้อเดียว การคิดหาความเป็นไปได้จากไอเดียอื่น ๆ โดยสำรวจว่ายังมีสมมุติฐานอื่นใช้ได้ด้วยหรือไม่
1. การคิดแยกส่วน
การคิดแบบแยกส่วน เป็นการขยายขอบเขตที่ช่วยให้สมมุติฐาน มีมิติมากขึ้น
1
2. ไม่มีสมมุติฐานใดเป็นสมมุติฐานที่ถูกต้องเพียงหนึ่งเดียว
ไม่ยึดติดกับสมมุติฐานใดสมมุติฐานหนึ่ง มากเกินไป
3. พัฒนาสมมุติฐาน
เจาะลึกสมมุติฐาน เพื่อการตรวจสอบข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการตั้งสมมุติฐาน ที่ตั้งไว้ทำให้ช่วยเห็นช่องว่าง ที่สามารถจะจัดการได้
🧒สาระจาก "โคนัน"
- โคนัน ไม่จำกัดความคิดและความเป็นไปได้ด้วยการปักใจเชื่อในสมมุติฐานแรกเพียงอย่างเดียว
- เขาพัฒนาสมมุติฐาน โดยใช้ข้อมูลปฐมภูมิ ตีความ ด้วยไอเดียใหม่ ๆ ซึ่งก็ช่วยให้เขาค้นพบหลักฐานอื่น ๆ เพิ่มเติม
📌ขั้นตอนที่ 5 สร้างข้อสรุป
หลังผ่านกระบวนการคิดวิเคราะห์อย่างมีเหตุผล การสร้างข้อสรุป เป็นสิ่งสำคัญที่ตอบโจทย์ใหญ่ที่ต้องการทราบ โดยมีขั้นตอนสรุปคือ
1. สร้างข้อสรุปของทุกเฟลมเวิร์ก
2. รวบรวมเรียบเรียงข้อสรุปทั้งหมด
🧒สาระจาก "โคนัน"
- โคนัน ไม่ลืมที่จะนำ ประเด็นที่ตั้ง เฟลมเวร์กที่สร้าง สมมุติฐานที่วาง และสิ่งที่พัฒนาเป็นเหตุเป็นผล เข้ามาเชื่อมโยงกับข้อสรุปที่ได้
- โคนัน มักจะตั้งข้อสงสัยของตัวเอง และหาทางพิสูจน์ เพื่อให้ได้ข้อสรุปที่ถูกต้อง
ดูหนัง ดูละคร แล้วย้อนดูตัวเรา
ในโลกแห่งความเป็นจริงนั้น ความจริงอาจไม่ได้มีเพียงสิ่งเดียวเหมือนที่ โคนันกล่าว แต่ทุกเรื่องราวของโคนันก็สะท้อนวิธีคิดและตรรกะในการสืบเสาะหาความจริงด้วยฐานคิดที่มีเหตุผล
🎈🎈การคิดแบบมีเหตุผลนำไปใช้ได้กับทุกเรื่องในชีวิตของเรา
อย่างน้อยเราก็สามารถรวบรวมและเรียบเรียง ความคิดของตัวเอง ตลอดจนถ่ายทอดออกมาให้ผู้อื่นคล้อยตามได้ดีขึ้น
และเมื่อเกิดปัญหาใด ๆ ขึ้นมากในชีวิต เราก็จะมีทักษะการคิดวิเคราะห์ประเด็นปัญหาเหล่านั้น
โดยพิจารณาจากข้อมูลและข้อเท็จจริงร่วมด้วย จนนำไปสู่ทางออกที่ดี ที่คุณพอใจได้🎈🎈
ฝึกทักษะการคิดอย่างมีเหตุผล แล้วปัญหาต่าง ๆ ในชีวิตก็จะไม่ใช่เรื่องยากต่อไป
1
A secret of life

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา