คนฉลาด ๙ ประเภท
Everybody is a genius, but if you judge a fish by its ability to climb a tree, it will live its whole life believing that it is stupid
Albert Einstein
ในปี พ.ศ.๒๕๒๖ Dr.Howard Gardner ไม่เห็นด้วยกับการนำแบบทดสอบ IQ มาวัดความฉลาดของมนุษย์เพียงอย่างเดียว เพราะมนุษย์มีความแตกต่างกันในทุกๆด้าน มีทักษะ พรสวรรค์ต่างกัน แค่ IQ หรือการสอบบางอย่างในโรงเรียนนั้นอาจจะเป็นการจำกัดคำว่า"ฉลาด"ที่แคบไปหน่อย เช่นคนที่ไม่เก่งเรียนเลข แต่วิเคราะห์ได้ดี Dr.Howard จึงเสนอทฤษฏีการแบ่งความฉลาดของมนุษย์เป็น ๙ ประเภท
สังคมโดยทั่วไปจะมองแต่ความฉลาดทางด้านตรรกะ (เลข วิทยาศาสตร์) หรือทางด้านภาษา (การจดจำภาษา คำต่างๆได้เยอะ) เนื่องจากค่านิยมและวัฒนธรรมของโลกปัจจุบัน บางคนไม่ได้เก่งในโรงเรียน แต่เป็นอัจฉริยะด้านดนตรี ศิลปะ กีฬา ซึ่งความฉลาดนั้นไม่ควรถูกวัดแค่จากเกรดในโรงเรียน หรือการบอกว่าตัวเองโง่นั้น ควรลองพิจารณาความฉลาดทั้ง ๙ ประเภทนี้ดูก่อนที่จะตัดสิน
๑. Logic Smart ฉลาดเรื่องตัวเลขและตรรกะ
ความฉลาดตามมาตรฐานโรงเรียน ที่จะมีความสามารถในการเข้าใจอะไรต่างๆ และมีทักษะการคำนวณ การแก้ปัญหา การมีความละเอียดรอบคอบ มีตรรกะ และทำข้อสอบการใช้เหตุผลแบบนิรนัยได้ดี (deductive reasoning) ได้แก่ นักวิทยาศาสตร์ นักบัญชี นักประดิษฐ์ โปรแกรมเมอร์ เช่น Bill Gates และ Stephen Hawking. เป็นต้น
๒. Word Smart ฉลาดเรื่องภาษา
คนที่มีทักษะ ฟัง พูด อ่าน เขียนภาษาได้ดี ซึ่งจะทำให้คนคนนั้นชอบอ่านหนังสือ เขียนหนังสือ ท่องคำศัพท์ และแน่นอนว่าในโรงเรียนนั้นมีแบบทดสอบจำพวกนี้เยอะ และได้เปรียบมากๆ สำหรับการเรียนในโรงเรียน ได้แก่ นักการภาษา ทนายความ โฆษก นักประชาสัมพันธ์ และนักประพันธ์ เช่น J.K. Rowling, Martin Luther King Jr. เป็นต้น
๓. Picture Smart ฉลาดในเรื่องภาพ
คนประเภทนี้คือจะชอบศิลปะ การออกแบบ แฟชั่น การออกแบบตึก และคนที่สามารถจินตนาการและอธิบายหลายอย่างที่ออกมาเป็นภาพได้อย่างดี คนพวกนี้จะชอบเรียนรู้จากภาพ visual spatial ดี เช่น Salvador Dali, Steve Jobs เป็นต้น
๔. Body Smart ฉลาดในการใช้ร่างกาย
ความฉลาดทางด้านร่างกาย เป็นความสามารถที่สามารถควบคุมร่างกายได้ดี คนพวกนี้เป็นคนที่นั่งนิ่งๆไม่ได้และเป็นคน active ได้แก่ นักเต้น นักกีฬา นักแสดง นักกีฬา นักยิมนาสติก เช่น Arnold Schwarzeneggar
๕. Sound Smart ฉลาดเรื่องเสียง
คนที่รู้สึกมีความสุขกับการได้ฟังเสียงเพลง และสิ่งๆนั้นทำให้ชอบการเขียนเพลง ร้องเพลง แสดงดนตรี เช่น นักร้อง นักแต่งเพลง นักดนตรี
เช่น Mozart, Alicia Keys และ Sam Smith เป็นต้น
๖. People Smart ฉลาดเกี่ยวกับผู้คน
เวลาที่คนพวกนี้พูดจะมีเสนน่ห์มากๆ คนพวกนี้จะชอบพูด ชอบเข้าสังคม เล่าเรื่อง ไปงานต่างๆ และทำกิจกรรมกับคนเยอะๆ เช่น นักพูด คุณครู นักธุรกิจ นักการเมือง นักสังคมสงเคราะห์ ที่ปรึกษาในด้านต่างๆ ซึ่งจริงๆแล้วทักษะนี้ก็สำคัญมากๆกับการทำงานเกือบทุกรูปแบบ เช่น Dr. Phil, Mother Teresa,Oprah Winfrey, สรยุทธ์ และหนุ่ม กรรชัยฯ เป็นต้น
๗. Self Smart ฉลาดรู้ทันตัวเอง
แตกต่างจากพวกคนที่เก่งในการเข้าสังคม คนพวกนี้ชอบทำงานคนเดียว และทำอะไรคนเดียวมากกว่าเป็นกลุ่ม คนพวกนี้จะชอบอ่านหนังสือ How to, Self- Help คนประเภทนี้รู้จักตัวเองและเข้าใจความรู้สึกของตัวเองได้ดี เช่น นักจิตวิทยา นักปรัชญา นักบำบัด คนแต่งกวี และจริงๆแล้วทักษะนี้ก็ควรมีในการสามารถเข้าใจตัวเองและพัฒนาความสัมพันธ์ที่ดีกับตัวเอง
เช่น นักปรัชญา Aristotle, มหาตมะคานธี และ Hellen Keller เป็นต้น
๘. Nature Smart ฉลาดทางธรรมชาติ
คนพวกนี้ชอบธรรมชาติ พวกเขาชอบเลี้ยงสัตว์ต่างๆ และมีทักษะในการสื่อสารให้สัตว์สงบลง หรือสามารถฝึกสัตว์ป่าให้เชื่องได้ คนพวกนี้ชอบกิจกรรมกลางแจ้ง ความชอบของคนพวกนี้คือ ตกปลา ดูนก ดูแลสัตว์เลี้ยง เช่น สัตวแพทย์ เจ้าหน้าที่ในสวนสัตว์ นักอนุรักษ์ป่าไม้ หรืออาจจะแค่เป็นคนชอบสัตว์ก็ได้ เช่น Dr.Doolittle, Steve Irwin, Sir David Attenborough, และ Gregor Mendel เป็นต้น
๙. Spirit Smart ฉลาดในการใช้ชีวิต
คนที่ชอบตั้งคำถามซับซ้อนอย่างเช่น “เกิดมาทำไม?” “เราเป็นใครกันแน่” คนพวกนี้สามารถที่จะหาความสงบในตัวเองได้ และเป็นคนที่อยากหาความหมายของการเข้าใจตัวเองมากกว่าการครอบครองสิ่งของต่างๆ และชอบนั่งสมาธิ เช่น พระ นักบวช นักปรัชญา เช่น พระพุทธเจ้า , Lao Tzu, และ Joan of Arc เป็นต้น
ลองสำรวจดูว่า ตัวเราเองนั้นมีความฉลาดแบบไหนบ้าง และนอกจากจะพยายามขยายความหมายของคำว่า “ฉลาด” แล้ว อย่าลืมพยายามสร้างความฉลาดในตัวเราเองในหลายๆด้านด้วย อาจจะไม่ต้องถึงกับฉลาดมากๆทั้ง ๙ อย่าง แต่ค่อยๆขุดคุ้ยพลังบางอย่างในตัวเราเองของแต่ละแบบของความฉลาด
อย่าคิดว่าคนที่สอบที่คะแนนสอบน้อย = โง่ แต่แค่เขาอาจจะไม่ได้ทำข้อสอบในโรงเรียนเก่งเท่านั้นเอง
สังคมต้องเปิดรับและขยายความหมายของคำว่า “ฉลาด” เพื่อให้เด็กและผู้ใหญ่ได้มีโอกาสได้รู้สึกดีกับความสามารถตัวเองและคนอื่น
นิยามความสามารถใหม่ และเปิดโอกาสให้คนทุกคนพร้อมที่จะเป็นตัวเองที่ฉลาดในเวอร์ชั่นที่ดีที่สุด
ต่อไปนี้ถ้ามีคนถามว่าเด็กคนนี้ “ฉลาดมั้ย? ” เราก็จะถามกลับว่า “ความฉลาดแบบไหน ? ”
อ้างอิง
Dr. Howard Gardner developed the Theory of Multiple Intelligences
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
