เมื่อเงินกีบลาวเฟ้อหนักเป็นอันดับ 6 ของโลก
ม.จอนส์ ฮอปกินส์ จัดให้อยู่ในระดับขยะ แทบไร้มูลค่า
เรียนรู้ปัจจัยที่ทำให้ประเทศเพื่อนบ้านมาถึงจุดนี้
ใครที่ติดตามข่าวสารด้านเศรษฐกิจและต่างประเทศอย่างต่อเนื่องคงจะทราบเป็นอย่างดีว่า ประเทศเพื่อนบ้านข้ามฝั่งแม่น้ำโขงอย่าง สปป.ลาว กำลังเผชิญกับปัญหาเศรษฐกิจ ทั้งเงินเฟ้อสูงจนค่าเงินกีบแทบด้อยค่า และการขาดแคลนพลังงานอย่างรุนแรง
ข้อมูลจากธนาคารแห่ง สปป.ลาว ระบุว่า อัตราเงินเฟ้อของ สปป.ลาว ในเดือนพฤษภาคม 2565 พุ่งแตะระดับร้อยละ 12.8 ซึ่งเป็นระดับสูงสุดในรอบ 15 ปี โดยปัจจัยหลักมาจากการปรับตัวสูงขึ้นของราคาสินค้าโภคภัณฑ์หลัก เช่น น้ำมัน และสินค้านำเข้าต่างๆ ซึ่งลาวเป็นประเทศที่พึ่งพอการนำเข้าสูงมากกว่าส่งออก
ค่าเงินกีบเคยอยู่ที่ระดับ 350 กีบ ต่อ 1 บาท เมื่อเดือนเมษายน ขณะที่ปัจจุบันค่าเงินกีบอ่อนค่าลงอย่างมากโดย ณ วันที่ 9 มิถุนายน อยู่ที่ 415 กีบ ต่อ 1 บาท และเคยอ่อนค่าหนักสุดเกือบถึง 500 กีบ ต่อ 1 บาทมาแล้วเมื่อเดือนพฤษภาคม
ด้านมหาวิทยาลัยจอนส์ ฮอปกินส์ สถาบันที่ได้รับการอ้างอิงข้อมูลด้านสถิติ และงานวิจัยที่น่าเชื่อถือมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ได้เปิดเผยระดับอัตราเงินเฟ้อของประเทศต่างๆ พบว่า ประเทศลาวติดอันดับ 6 ประเทศที่มีอัตราเงินเฟ้อสูง ซึ่ง Steve Hanke ศาสตราจาร์ด้านเศรษฐศาสตร์ชื่อดังของโลกระบุว่า เงินกีบเฟ้อหนักเข้าขั้นระดับขยะ (Junk Currency) แล้ว
ซึ่งสะท้อนว่าเงินกีบของลาวนั้นเฟ้อหนักจนแทบจะไร้มูลค่าต่ออัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ แทบไม่ต่างอะไรกับเศษกระดาษ เกาะกลุ่มเดียวกับประเทศที่เผชิญกับสภาวะเงินเฟ้อรุนแรง จนเกิดวิกฤตล้มละลายแทบทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นซิมบับเว เลบานอน ศรีลังกา ตุรกี และเวเนซุเอลา
ซึ่งเงินกีบเฟ้อขึ้นมาถึง 59% จากเดือนพฤษภาคม สูงระดับ 9.86%
เงินเฟ้อสูงของประเทศลาวนับเป็นระเบิดเวลาที่รอวันจุดชนวน จากปัญหาด้านโครงสร้างการบริหารประเทศที่ผิดพลาดมาอย่างยาวนาน
Steve Hanke ศาสตราจาร์ด้านเศรษฐศาสตร์ แห่งมหาวิทยาลัยจอนส์ ฮอปกินส์ จัดอันดับให้สกุลเงินที่เกิดการเฟ้อระดับรุนแรงว่า "Crush Inflation" หรือเงินเฟ้อระดับขยะ (Junk Currency) ซึ่งมีความหมายคือ เงินเฟ้อสูงจนแทบไม่มีมูลค่านั่นเอง
ประเทศลาวเพิ่งพาการนำเข้าสูงมาก ทุกอย่างที่ผู้คนจำเป็นต้องใช้ในชีวิตประจำวันตั้งแต่ไม้จิ้มฟันยันรถยนต์ ต้องนำเข้าจากต่างประเทศทั้งหมด
ใครที่ไปประเทศลาวจะพอนึกภาพออกว่า ชั้นวางของในร้านค้าจะเต็มไปด้วยสินค้าที่มาจากประเทศเพื่อนบ้านไม่ว่าจะเป็นสินค้าจากจีน เวียดนาม และไทย ซึ่งทำให้ประเทศลาวขาดดุลการค้ามหาศาลต่อเนื่องตลอดหลายปีโดยเฉพาะกับประเทศไทย เนื่องจากลาวนำเข้าสินค้าจากไทยถึง 70% ซึ่งล้วนแต่เป็นสินค้าอุปโภคบริโภคจำเป็นต่อการดำรงชีวิตทั้งสิ้น
โดยเมื่อปี 2020 ลาวขาดดุลการค้ากับไทยถึง 15,000 ล้านบาท ส่วนปี 2018 ขาดดุลสูงกว่าถึง 55,000 ล้านบาท และหากนับย้อนหลังไป 10 ปี ลาวขาดดุลการค้าสะสมกับไทยกว่า 340,000 ล้านบาท
การขาดดุลการค้าอย่างต่อเนื่องสะสมเป็นเวลานาน ทำให้ลาวเกิดปัญหาความมั่นคงทางเศรษฐกิจ เนื่องจากลาวไม่สามารถส่งออกให้เกิดความสมดุล หรือเกินดุลการค้าเพื่อชดเชยเงินตราที่ไหลออกไปยังต่างประเทศได้
อีกทั้งเมื่อค่าเงินกีบของลาวที่มีความไม่เสถียรและผูกติดกับตลาดเงินของประเทศเพื่อบ้านไม่ว่าจะเป็นเงินหยวน และเงินบาท ทำให้เมื่อถึงช่วงที่ค่าเงินทั้งสองอ่อนค่าลงหลังจากที่ธนาคารกลางสหรัฐฯ หรือ FED ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายเป็น 0.50% เมื่อเดือนพฤษภาคม เงินกีบก็พลอยได้รับผลกระทบไปด้วยนั่นเอง
🔵 หนี้สาธารณะรัดคอ แถมเจอหมัดน๊อคพลังงานแพง
ด้วยการที่ประเทศลาวมีเศรฐกิจขนาดเพียง 19,132 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 660,178 ล้านบาท ซึ่งถือว่าเล็กมากเมื่อเทียบกับขนาดเศรษฐกิจไทยที่ 17 ล้านล้านบาท
ฉะนั้นประเทศลาวต้องพึ่งพาเงินกู้เพื่อการลงทุนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ และใช้เพื่อเสริมสภาพคล่องทางการคลังของประเทศ อันนำมาซึ่งการก่อหนี้สาธารณะ
สำหรับหนี้สาธารณะของลาวปัจจุบันอยู่ 460,000 ล้านบาท คิดเป็นสัดส่วนหนี้จีดีพีสูงถึง 90% และหนี้ส่วนใหญ่ของลาว เป็นหนี้ในสกุลเงินต่างประเทศ โดยเจ้าหนี้รายใหญ่ของลาวคือประเทศจีน
แม้ดูเหมือนว่าการกู้ยืมของลาวจะนำเงินมาเพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของประเทศก็จริง แต่โครงการส่วนใหญ่แล้วกลับสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจกลับคืนแก่ประเทศได้น้อยมาก
เช่น โครงการก่อสร้างเขื่อนต่างตลอดลำน้ำโขงและแม่น้ำสาขา โดยมีการสร้างโฆษณาชวนเชื่อว่าจะทำให้ลาวเป็นแบตเตอรี่ของเอเชีย และสร้างรายได้ให้กับประเทศลาวอย่างมหาศาล เพราะใครๆ ที่อยู่รอบประเทศลาวจะต้องซื้อไฟฟ้าจากลาวเช่นประเทศไทย และเวียดนาม
แต่ในความเป็นจริงแล้วกลับตรงกันข้าม เพราะลาวยังคงต้องให้สัมปทานบริษัทผู้ผลิตพลังงานจากต่างประเทศเข้ามาลงทุนอยู่ดี ซึ่งที่เห็นได้ชัดเลยคือ โรงไฟฟ้าพลังงานน้ำจากผู้ประกอบการไทยมีถึง 11 แห่ง จาก 46 โครงการ
ทั้งของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือ กฟผ.บริษัท ผลิตไฟฟ้าราชบุรีโฮลดิ้ง จำกัด (มหาชน) บริษัท ผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน) หรือ EGCO (เอ็กโก กรุ๊ป) บริษัท ซีเค พาวเวอร์ จำกัด (มหาชน) และเอกชนรายอื่นๆ
ก่อนหน้านี้เคยมีการรายงานข่าวว่า บริษัท ผลิตไฟฟ้า-ลาว มหาชน (อีดีแอล) ติดหนี้ค่าไฟฟ้ากับผู้ผลิตไทยมูลค่ารวมๆ กันแล้วนับหมื่นล้านบาท ซึ่งได้มีความพยายามตกลงหาทางออกเพื่อที่จะไม่ใช้หนี้เป็นเงินสกุลบาทหรือดอลลาร์ และขอจ่ายในสกุลเงินกีบแทน ซึ่งทางผู้ประกอบการไทยก็ยังไม่มีการตอบตกลง เพราะด้วยเงินกีบไม่ได้มีมูลค่ามากเพียงพอต่อการชำระหนี้ต่างประเทศ
อีกหนึ่งหนี้ก้อนโตเกินตัวของลาวคือโครงการรถไฟลาว - จีน ที่เพิ่งเปิดให้บริการได้ไม่นานมานาน ที่เป็นโครงการตามนโยบายแผนริเริ่มหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทางหรือ Belt and Road Initiative หรือเรียกสั้น ๆ ว่า BRI ของจีน ที่ต้องการเชื่อมโยงการค้าระหว่างจีนและภูมิภาคต่างๆ ทั่วโลก รวมทั้งในแถบลุ่มแม่น้ำโขง
ด้วยมูลค่าโครงการที่สูงถึง 5,986 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือกว่า 200,000 ล้านบาท ในจำนวนนี้เป็นเงินลงทุนจากรัฐบาลลาว 40% ที่เป็นการกู้ธนาคารจีนมาลงทุน และ 60% เป็นเงินกู้จากธนาคารส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศจีน
ฉะนั้นโครงการนี้เป็นการกู้มาสร้างเกือบ 100% โดยมีเจ้าหนี้ใหญ่คือจีนเช่นเคย
ซึ่งมูลค่าโครงการนี้ก็นับว่าสูงอย่างมากคิดเป็นเกือบ 2 ใน 4 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ และมีความเสี่ยงที่ลาวจะผิดนัดชำระหนี้
และวิกฤตซ้ำเติมเงินเฟ้อในลาวคือปัจจัยด้านราคาพลังงานที่พุ่งสูงไม่พอยังขาดแคลนอย่างหนัก เนื่องจากลาวเป็นประเทศที่ถูกล็อกทุกด้านจากประเทศเพื่อนบ้าน การนำเข้าน้ำมันส่วนใหญ่ต้องส่งจากไทย 90%
สัญญาณการขาดแคลนพลังงานในประเทศลาวส่อเค้าลางมาตั้งแต่ปลายปีที่แล้ว ที่เริ่มมีการยุติกิจการสถานีบริการน้ำมันอย่างต่อเนื่อง จากปัญหาคือไม่มีน้ำมันเพียงพอจะจำหน่าย
แต่สถานการณ์มาวิกฤตช่วงที่เกิดสงครามระหว่างยูเครนและรัสเซีย ที่ส่งผลทำให้ราคาน้ำมันพุ่งสูงอย่างรุนแรง แถมยังขาดแคลนเนื่องจากน้ำมันของรัสเซียถูกแบนและหายไปจากระบบหลายล้านบาเรลต่อวัน
สิ่งที่เกิดขึ้นส่งผลทำให้ประเทศลาวที่ค่อนข้างจะไม่มีเสถียรภาพทางเศรษฐกิจมาก่อนหน้านี้อยู่แล้ว ได้รับผลกระทบจากโรคระบาดที่ไม่สามารถหาเงินตราเข้าประเทศจากการท่องเที่ยวได้ ก็เลยยิ่งทำให้ลาวไม่มีเงินตราต่างสกุลต่างประเทศเช่นดอลลาร์ หรือบาทจะซื้อน้ำมันมาจำหน่ายอย่างเพียงพอ เพราะเงินกีบไม่มีมูลค่ามากเพียงพอที่ใครจะกล้ารับซื้อรับแลกนั่นเอง
🔵 วิกฤตในลาว แต่ไม่ลุกลามมาไทย
หลายคนคงกลัวว่าวิกฤตของลาวในครั้งนี้ อาจจะลุกลามเข้ามากระทบกับเศรษฐกิจของไทย ฉะนั้นจะขออธิบายดังนี้ ต้องบอกก่อนว่า ค่าเงินกีบของลาวมีอิทธิพลน้อย หรือแทบไม่มีเลยในตลาดเงินโลก เนื่องจากเงินกีบส่วนใหญ่ก็ใช้จ่ายกันภายในประเทศลาวเป็นหลัก ซึ่งต่างจากเงินบาท เงินหยวน ที่เหมือนเป็นเงินที่ได้รับความน่าเชื่อถือในการทำธุรกรรมระหว่างประเทศ
สอดคล้องกับทางสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) หรือสภาพัฒน์ กล่าวว่า กรณีปัญหาเงินเฟ้อใน สปป.ลาว ไม่น่าจะกระทบไทยมากนัก เนื่องจากสินค้าส่วนใหญ่ที่มีความเกี่ยวข้องจะเป็นพวกสินค้าอุปโภคและบริโภคที่ส่งไปจำหน่ายใน สปป.ลาว
อีกทั้งเงินบาทยังเป็นที่ต้องการถือของคนลาว ฉะนั้นค่าเงินบาทที่มีมูลค่าสูงกว่า มีเสถียรภาพมากกว่า จึงมีภูมิคุ้มกันเหนือกว่าเงินกีบ อาจจะมีบ้างเรื่องการค้าชายแดนที่จะซบเซา เพราะกำลังซื้อคนลาวที่ลดลง แต่ไม่มีทางกระทบกับภาพรวมของเศรษฐกิจไทยได้อย่างแน่นอน
นี่เป็นเพียงปัจจัยบางส่วนเท่านั้นที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของลาวในตอนนี้ ยังมีปัจจัยอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งหากมีโอกาสจะเขียนให้ได้อ่านในบทความต่อๆ ไป
╔═══════════╗
ไม่พลาดบทความสาระดีๆ ที่ Reporter Journey ตั้งใจสร้างสรรเพื่อผู้ติดตามทุกท่าน อย่าลืมกดติดตามเพจ ติดตาม Reporter Journey ได้ทุกช่องทางที่
╚═══════════╝
.
ติดตาม Reporter Journey ได้ทุกช่องทางที่
Website : reporter-journey.com
Blockdit : blockdit.com/reporterjourney
Facebook : facebook.com/reporterjourney
Tiktok : tiktok.com/@reporterjourney
Line : @reporterjourney
- 269
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
