MS. Marvel : กับการนำเสนอความหลากหลายทางวัฒนธรรม หรือเป็นเพียงการนำเสนอวัฒนธรรมเพียงด้านเดียว
ซีรีย์ซุปเปอร์ฮีโร่ในจักรวาลมาร์เวล ที่ว่าด้วย กมลา ข่าน วัยรุ่นสาวชาวปากีสถานที่อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกา แค่ชื่อ และเพลงประกอบตลอดเรื่อง ก็ปรากฎให้เห็นถึงวัฒนธรรมที่แยกจากกันไม่ออกในมุมมองทางประวัติศาสตร์ ระหว่างอินเดีย-ปากีสถาน ชื่อของกมลาในภาษาสันสกฤษ และการมาจากตระกูลข่าน นามสกุลที่ใช้กันอย่างแพร่หลายของชาวมุสลิมในภูมิภาคเอเชียกลาง และเอเชียใต้
สิ่งแรกหลังดูจบ ทำให้นึกถึงทฤษฎีการปะทะกันของอารยธรรม ของ Samuel Huntington โดยขอยกเป็นกรณีระหว่างวัฒนธรรมตะวันตกและวัฒนธรรมตะวันออก
โดยฉากแรกที่เห็นได้ชัด คือฉากครอบครัวข่าน เดินทางไปซื้อของจัดงานแต่งงานในตลาดชุมชนที่ดูคล้าย ๆ กับตลาดพาหุรัดในบ้านเรา เป็นการสนทนากันระหว่างคนรู้จัก ถึงการหนีจากการแต่งงานของหญิงมุสลิมคนหนึ่งที่ชื่อฟาติมา และออกผจญภัยยังยุโรปเพื่อออกค้นหาตัวเอง
กมลารู้สึกดีใจและเห็นด้วยกับการกระทำนี้ ขณะที่แม่ของเธอ เพื่อนของแม่ที่รู้จัก แม้กระทั่งช่างตัดเสื้อยังแสดงความคิดเห็นว่ากมลาคือตัวป่วนของครอบครัวเธอเอง และมองการออกเดินทางค้นหาตัวตนดูเป็นสิ่งไร้สาระ
เมื่อชมซีรีย์ในตอนนี้แล้ว หวนทำให้นึกถึงฉากหนึ่งในภาพยนต์จักรวาลมาร์เวลเช่นกันอย่าง Shang-Chi and The Legend of The Ten Rings ซุปเปอร์ฮีโร่ชายชาวจีน โดยในฉาก แม่ของเคที(หรุ่ยหัว) กล่าวว่า การ Move On เป็นแนวคิดของชาวอเมริกัน และยังว่ากล่าว ถึงการทำอาชีพเป็นแค่เพียงพนักงานเก็บรถ และปู่ของเธอไม่ได้อพยพจากจีนเข้ามายังสหรัฐอเมริกาเพื่อความก้าวหน้าเพียงเท่านี้
เมื่อย้อนกลับมาดูครอบครัวข่านอีกครั้ง การกดดันซุปเปอร์ฮีโร่ชาวมุสลิมคนแรกในจักรวาลมาร์เวล ให้ตั้งใจเรียน มองว่าการออกไปเที่ยวเล่น และใช้ชีวิตโลดโผน ไม่มีการวางแผน ชอบจินตนาการ และคิดนอกกรอบ เป็นการใช้ชีวิตที่ไร้สาระและอันตราย
สองกรณีตัวอย่าง เมื่อดูแล้วอาจทำให้เห็นว่าวัฒนธรรมตะวันออกดูเหมือนจะมีความเป็นอนุรักษ์นิยมสูง ให้ความสำคัญกับการอยู่ในกรอบของกฎเกณฑ์ การวางแผนจากผู้ใหญ่ในครอบครัว การใช้ชีวิตที่จริงจัง การตั้งใจเรียนวิชาการอย่างเดียว ไม่ออกนอกลู่นอกทาง ทำตามที่ผู้ใหญ่วางแผนไว้ให้
ขณะที่วัฒนธรรมตะวันตกกลับเป็นคนละขั้ว การเปิดกว้างทางความคิด ให้อิสระเสรี ดำเนินชีวิตและวางแผนด้วยตัวของตนเอง การเรียนทั้งวิชาการและทักษะฝีมือสายอาชีพไปพร้อม ๆ กัน การค้นหาตัวตน เติมเต็มชีวิตที่ขาดหายไปหรือยังไม่ค้นพบ การใช้ชีวิตให้เต็มที่ ไม่ต้องสนใจวิธีการหรือเวลา เดินทางตามหาความฝัน ไม่ว่าจะเดินเส้นทางไหน ย่อมมีสักเส้นทางหนึ่งที่เดินสู่จุดหมาย
ขณะที่วัฒนธรรมแบบตะวันออกดูเหมือนว่าจะมีแต่เพียงเส้นตรงเส้นเดียวเท่านั่นที่ให้เดินทาง การแสดงความเห็นถึงการคิดนอกกรอบของกมลา และแนวความคิดของเคที(หรุ่ยหัว) มีจุดหนึ่งที่คล้ายคลึงกัน คือมีความสุขกับปัจจุบัน และใช้ชีวิตให้เต็มที่ แม้ตอนนี้ครอบครัวจะไม่เข้าใจ แต่สักวันหนึ่งพวกเธอจะทำให้ครอบครัวภูมิใจ
การที่ผู้อพยพย้ายถิ่นรุ่นบุกเบิกที่เติบโตมาในประเทศต้นทาง ได้นำเอาวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี ความเชื่อ กระทั่งภาษาพูดในท้องถิ่นเข้ามายังประเทศปลายทาง และการที่คนในครอบครัวรุ่นถัดมาเติบโตในประเทศปลายทาง ด้วยสภาพแวดล้อมของสังคมใหม่จึงรับเอาวัฒนธรรม ความเชื่อ หลักคิด วิถีชีวิตใหม่ เข้ามาปรับใช้และหล่อหลอมเพื่อเข้ากับสังคมในประเทศปลายทางเพื่อความกลมกลืนและอยู่รอดในสังคมใหม่ได้
กรณีตัวอย่างนี้ จึงเห็นถึงความขัดแย้งในสถาบันทางสังคมที่สำคัญที่สุดอย่างสถาบันครอบครัว ถึงตอนนี้ ทฤษฎีการปะทะกันของอารยธรรมดูจะเป็นตัวแบบทฤษฎีที่อธิบายเรื่องราวเหล่านี้ได้เป็นอย่างดี
ในอีกด้านหนึ่ง เมื่อดูไปเรื่อย ๆ จนจบ กลับเห็นถึงความกลมกลืนทางวัฒนธรรมในการนำเสนอของซีรีย์ ไม่ว่าจะเป็นการที่พี่ชายกมลา ให้กมลาสวดบิสมิลลาฮ์เพื่อความเป็นสิริมงคล ก่อนการสอบขับรถ โดยเป็นการกล่าวพระนามขององค์อัลลอฮ์ กล่าวแบบเต็มคือ บิสมิลลาฮิรเราะห์มานิรเราะฮีม ด้วยพระนามขององค์อัลลอฮ์ ผู้ทรงกรุณาปราณี ผู้ทรงเมตตาเสมอ โดย ท่านรอซูล กล่าวว่า
" ทุกการงานที่มีความสำคัญไม่เริ่มด้วยบิสมิลลาฮ์ การงานนั่นจะไม่ได้รับความจำเริญ "
การสวมเครื่องประดับอย่างสร้อยคอที่เขียนด้วยชื่อตัวเองเป็นภาษาอาหรับ และดวงตาปีศาจ Nazar (เครื่องรางของขลัง ที่ช่วยขจัดปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายที่มองไม่เห็น)
การใช้อุปกรณ์คำสั่งภายในบ้าน ที่สามารถสั่งโดยใช้ภาษาอูรดูได้ (ภาษาใหม่ที่เกิดขึ้นในสมัยราชวงศ์โมกุล เป็นการผสมผสานระหว่าง ภาษาอาหรับ ภาษาเปอร์เซีย ภาษาฮินดี ภาษาสันสกฤต)
การดื่มชา Chai (ชาที่ผสมด้วยเครื่องเทศหลายชนิด เช่น อบเชย กานพลู พริกไทย กระวาน ขิง เป็นต้น)
การกล่าวถึง Djinn (สิ่งมีชีวิตเหนือธรรมชาติ ตามความเชื่อที่ระบุไว้ในอัลกุรอาน) เป็นการผสมผสานวัฒนธรรม อัตลักษณ์ เข้ากับวีถีชีวิตยุคใหม่ที่เต็มไปด้วยเทคโนโลยี สิ่งอำนวยความสะดวกในยุคปัจจุบันได้อย่างลงตัว
ซึ่งดูแล้ว ค่อนข้างเป็นการนำเสนอที่ดูแล้วสบาย ๆ ไม่อัดอัดเหมือนโดนยัดเยียดจนเกินไป แถมยังได้รู้จักวิถีชีวิต เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยทางวัฒนธรรมอีกด้วย แต่แน่นอน ทั้งหมดนี้คือการรีวิวเพียง Episode แรกเท่านั่น ยังต้องดูและขยายความใน Episode ถัดไป
#DisneyPlus #DisneyHotstar #DisneyPlusHotstarTH #DisneyThailand #MissMarvel #Marvel
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
