คุยกันก่อน
มีบางคนเคยบอกผมว่าปรัชญาเป็นเรื่องไกลตัว เข้าใจยาก เรียนแล้วจะกลายเป็นบ้าพูดไม่รู้เรื่อง
ผมก็เลยอยากจะลองท้าทายตัวเอง ว่าจะสามารถย่อยแนวคิดซับซ้อนให้คนทั่วไปเข้าใจ ด้วยภาษาง่าย ๆ ได้รึเปล่า
ไม่เน้นความเป็นวิชาการ ไม่เน้นให้เอาไปอ้างอิง (แต่ผมจะแปะอ้างอิงไว้ให้) เน้นให้เข้าใจง่ายอย่างเดียว
ยังไงก็ขอฝากเพจนี้ไว้ในอ้อมอกอ้อมใจด้วยครับ
แล้ว 'ปรัชญา' นี่มันอะไรนะ?
ปรัชญา (อ่านว่า ปรัด-ยา หรือ ปรัด-ชะ-ยา) ก็คือคำเดียวกับ ปัญญา นั่นแหละแค่ปัญญาเป็นคำบาลี ส่วนปรัชญาเป็นคำสันสกฤต ซึ่งมีความหมายคล้าย ๆ กัน คือ ความรู้
คำไทยใช้ ปัญญา = wisdom และ ปรัชญา = philosophy
(*) บางคนก็บอกว่า ปรัชญา มาจาก ปร (ปะ-ระ/ปอ-ระ หมายถึง สูงส่ง) + ชญา (ชะ-ยา หมายถึง ความรู้) รวมกันแปลว่า ความรู้อันประเสริฐ, ความรู้อันสูงส่ง
แต่ราชบัณฑิตบอกว่า ปร แปลว่า อื่น (เช่น ปรโลก, ปรปักษ์) ต้อง ปรม หรือ บรม ต่างหาก ถึงจะแปลว่า อย่างยิ่ง
ดังนั้น เจ้าประโยค (*) นี่ ก็ยัง 'สามารถโต้เถียงกันได้' (หมายถึง ไม่รู้ว่าจริงรึเปล่า ถ้ามีหลักฐานยืนยันก็อาจจะจริง ถ้ามีหลักฐานหักล้างก็อาจจะเท็จ)
ขณะที่ในภาษาอังกฤษ Philosophy (ฟิ-โล-โซ-ฟี) มาจากคำว่า Philo+Sophia ในภาษากรีก
Philo (ฟิโล) หมายถึง ความรัก
Sophia (โซเฟีย) หมายถึง ความรู้
Philosophy จึงแปลตรงตัวว่า ความรักในความรู้ หรือ ชอบความรู้ นั่นแหละ
ดังนั้น ปรัชญาจึงไม่ได้เป็นแค่คำคมเท่ ๆ ที่โพสต์ตามโซเชียล หรือคำเทศนาสั่งสอนจากเหล่านักบวช
แต่เป็นความสงสัยใคร่รู้ การคำถาม และคิดหาคำตอบเท่านั้นเอง
ถ้าคุณชอบคิด ชอบตั้งคำถาม ชอบหาคำตอบ คุณก็อาจจะเป็นผู้รักในความรู้ก็ได้
ถึงแม้จะไม่ใช่ผู้รักความรู้ เราก็ยังพูดคุยแลกเปลี่ยนกันได้อยู่นะ
วันนี้เริ่มต้นกันเบา ๆ แค่นี้ก่อน
ขอบคุณที่แวะเข้ามาอ่านกันนะครับ :)
อ้างอิง
Baanjomyut.com. n.d. ปรัชญา. [online] Available at: https://www.baanjomyut.com/library_2/extension-3/moral_basis_of_religion/05.html [Accessed 20 June 2022].
Gotoknow.org. 2012. ปัญญา ปรัชญา - GotoKnow. [online] Available at: https://www.gotoknow.org/posts/74821 [Accessed 20 June 2022].
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
