ถามตอบ Basic Communism Questions
1) สังคมนิยม และคอมมิวนิสม์ ต่างกันอย่างไร?
-- สังคมนิยมคือร่มแนวคิดใหญ่ ส่วนคอมมิวนิสม์เป็นแนวคิดสับเซตที่อยู่ภายใต้ร่มนั้น พูดง่าย ๆ ก็คือสังคมนิยมสามารถแบ่งเป็นหลายสาย และคอมมิวนิสม์ก็เป็นสังคมนิยมสายหนึ่ง
โดยสังคมนิยมนั้นก็มีตั้งแต่สายปฏิรูปปรับปรุงทุนนิยม ไปจนถึงสายปฏิวัติล้มล้างทุนนิยม สังคมนิยมบางสายก็ไม่ได้มีจุดประสงค์จะจัดตั้งรัฐบาลของคนทำงาน เพียงแค่เน้นหลักกระจายทรัพยากรมากขึ้นเท่านั้น โดยสามารถทำผ่านรัฐเช่น ให้รัฐคุมกรรมสิทธิ์(private property)การผลิตบางอย่างให้เป็นของส่วนรวม
ส่วนคอมมิวนิสต์นั้นมุ่งทำลายกรรมสิทธิ์เอกชนของชนชั้นนายทุน ให้กรรมสิทธิ์ต่างๆ เช่นปัจจัยการผลิต(means of production) อำนาจกิจการคืนมาสู่คนส่วนใหญ่ของสังคมคือชนชั้นคนทำงาน ซึ่งคอมมิวนิสต์ก็ไม่ได้จะยึดทรัพย์สินทุกอย่างมาเป็นของส่วนรวมแบบที่มีคนกล่าวอ้าง เพียงแค่ยึดปัจจัยการผลิตมาสู่ส่วนรวมเท่านั้น
กระบวนการยึดปัจจัยการผลิตนั้น สามารถทำได้หลายวิธี เช่น ให้รัฐเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ส่วนรวม และประชาชนต้องควบคุมรัฐได้ และอีกวิธีที่เน้นกระจายอำนาจ ก็คือสภาโรงงาน โดยให้คนทำงานแต่ละบริษัท หรือแต่ละท้องที่ร่วมกันบริหารกิจการกันเองอย่างเป็นประชาธิปไตย โดยไม่มีนายทุนเป็นเจ้าของเพียงผู้เดียว
สังคมนิยมทั่วไปนั้น นายทุนก็สามารถสนับสนุนได้ ส่วนคอมมิวนิสต์นั้น แทบไม่มีนายทุนคนใดสนับสนุน เพราะคงไม่มีใครอยากกำจัดอภิสิทธิ์อำนาจล้นฟ้าของตัวเอง คอมมิวนิสต์จึงมีจิตวิญญาณที่จะทำเพื่อชนชั้นคนทำงานมากกว่า ซึ่งชนชั้นคนทำงานนี้นับตั้งแต่ชนชั้นกลางไปจนถึงชนชั้นล่าง
คำถามที่เราจะฝากไว้ให้คิดก็คือ เราจะสามารถสร้างสังคมที่เสมอภาคในด้านเศรษฐกิจได้หรือไม่ หากเรายังปล่อยให้ชนชั้นที่ทำนาบนหลังคนนั้นขูดรีดชนชั้นอื่นต่อไป หากเราไม่แก้ปัญหาในจุดนี้ สังคมก็ไม่อาจเกิดความเสมอภาคในทางเศรษฐกิจได้ เพราะคนรวยยังคงมีอำนาจมากกว่าคนจนเสมอ
2) คอมมิวนิสต์นั้นมุ่งทำลายเสรีภาพของปัจเจก?
-- มันมีคำกล่าวหาอยู่เสมอ ว่าลัทธิคอมมิวนิสต์นั้นทำลายเสรีภาพของปัจเจก โดยการไม่เปิดโอกาสให้ใครได้ทำธุรกิจโดยเสรี
งั้นเรามาพิจารณาอีกครั้งว่าเสรีภาพเหล่านั้น มันเป็นสิ่งที่ถูกต้องแล้วหรือไม่ การเปิดธุรกิจโดยเสรีนั้น สิ่งที่จะตามมาก็คือกรรมสิทธิ์เอกชนและการขูดรีดค่าแรงจากลูกจ้าง แล้วเกิดเป็นการสะสมทุนให้นายจ้างรวยขึ้น อำนาจเพิ่มขึ้นไปเรื่อย ๆ ซึ่งเสรีภาพที่จะกระทำสิ่งเหล่านี้ มันส่งผลกระทบต่อสิทธิ อำนาจของลูกจ้างโดยตรง
หรือถ้าหากว่ามีคนบอกว่าเสรีภาพเหล่านั้นเป็นเรื่องถูกต้อง เราก็จะขอถามย้อนกลับไปว่า หากมีใครคนหนึ่งอ้างเสรีภาพส่วนบุคคลของเขาในการปล้น ขโมย ฆ่า มันจะเป็นสิ่งที่ยอมรับได้หรือไม่
หากว่ามันเป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้แล้ว เสรีภาพในการที่ใครคนหนึ่งจะเป็นนายทุน นายจ้าง ขูดรีด กดหัวลูกจ้างอย่างไม่เป็นธรรมโดยอ้างสิทธิ์เจ้าของกิจการ ก็เป็นเรื่องไม่ถูกต้อง และเสรีภาพของการกระทำนี้ก็ไม่ควรดำรงอยู่เช่นกัน
3) คอมมิวนิสม์ คือลัทธิเผด็จการ?
--ตามระบบการเรียนการสอนของไทย หรือตามที่คนทั่วไปพูดกัน ก็มักบอกว่าคอมมิวนิสต์ คือเผด็จการรูปแบบหนึ่งที่พรรคมีอำนาจบริหารประเทศเพียงพรรคเดียว หรือใช้คำว่า "คอมมิวนิสต์" แทนคำว่าเผด็จการไปเลยก็มี
อย่างแรก แนวคิดคอมมิวนิสม์ ถูกคิดขึ้นเพื่อมาเพื่อปลดแอกสังคม และสร้างประชาธิปไตยทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างถึงราก โดยสังคมคอมมิวนิสต์สมบูรณ์นั้นจะไม่มีรัฐ ซึ่งก็เท่ากับว่า คอมมิวนิสต์จะเป็นเผด็จการไม่ได้
คำถามที่ตามมาก็คือ แต่ก่อนหน้านั้นก็ต้องสร้างรัฐก่อนไม่ใช่หรือ?
ใช่ ตามแนวคิดแบบมาร์กซิสม์ (Marxism) นั้น สังคมจะต้องมีขั้นตอนของมันคือการปฏิวัติล้มทุนนิยม เพื่อสร้างรัฐของคนทำงานขึ้นมา เพื่อให้ผลประโยชน์นั้นตกอยู่กับชนชั้นแรงงาน หรือคนทำงานมากที่สุด จากแต่เดิมที่รัฐและสังคมต้องคอยอยู่ภายใต้กลไกของตลาดและนายทุน
แต่การปฏิวัตินั้นแตกต่างจากรัฐประหารแบบทหารโดยสิ้นเชิง เพราะการปฏิวัติสร้างรัฐคนทำงานนั้นต้องมาจากการกระทำของคนส่วนใหญ่หรือคนทำงานเอง ไม่ใช่ขับรถถังยึดทำเนียบแบบพวกทหาร ดังนั้นสังคมที่เขาจะสร้างขึ้นจะเป็นสังคมที่คนส่วนใหญ่มีอำนาจ ไม่ใช่คนกลุ่มเดียว
และอำนาจนั้นจะต้องเป็นอำนาจที่มาจากล่างขึ้นบน คือโครงสร้างอำนาจส่วนล่างกำหนดโครงสร้างส่วนบน หรือประชาชนคุมรัฐได้ ซึ่งต่างจากรัฐทั่วไปในช่วงปัจจุบันที่เป็นอำนาจแบบบนลงล่างจนหมด ดังนั้นสังคมนิยม-คอมมิวนิสต์จะเป็นประชาธิปไตยเต็มใบที่อำนาจอยู่ในมือของคนส่วนมากจริง ๆ โดยไม่มีเงื่อนไขเหนือไปกว่านั้น
รัฐของคนทำงานนั้นก็ไม่จำเป็นต้องมีการบริหารจากศูนย์กลางโดยพรรคเดียว มันมีวิธีการหลายวิธีที่จะทำให้สังคมเป็นประชาธิปไตยสมบูรณ์โดยการใช้หลักกระจายอำนาจไม่ว่าจะเป็นการสร้างสภาโรงงาน หรือสภาที่คนทุกกลุ่มมีส่วนร่วม โดยไม่จำเป็นต้องรอเลือกตั้ง 4-5 ปีในการเลือกผู้แทนที่ไม่ได้ยึดโยงกับประชาชนทุกกลุ่มจริง ๆ
และหากว่าคอมมิวนิสต์คือเผด็จการจริง ๆ แล้ว ทำไมตลอดประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา ชาวคอมมิวนิสต์ถึงเป็นกลุ่มที่ก้าวหน้าที่สุด และยืนหยัดเพื่อประชาธิปไตยในทุก ๆ สถานการณ์ สำหรับประเทศไทย พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยก็เป็นกลุ่มคนที่จับอาวุธลุกขึ้นสู้กับเผด็จการชาตินิยมอย่างสฤษดิ์ ธนะรัชต์
ในช่วง 14 ตุลา จนถึงหลัง 6 ตุลานั้น พรรคคอมมิวนิสต์ และนักสังคมนิยมก็มีบทบาทอย่างมากในการประท้วงต่อต้านทรราชถนอม กิตติขจร
สมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์คนสำคัญคนหนึ่งที่นักประชาธิปไตยหลายคนย่อมรู้จักดี นั่นก็คือ จิตร ภูมิศักดิ์ เขาเป็นนักปฏิวัติ มาร์กซิสต์ เขามีผลงานมากมายรวมทั้งงานเขียนวิจารณ์ทุนนิยม และจักรวรรดินิยม และแม้เวลาที่เขาอยู่ในคุกก็ตาม เขาก็ยังจัดเวทีในการวิจารณ์และต่อต้านทุนนิยมอยู่เสมอ สุดท้าย เขาคงอยู่ในฐานะสหาย และตายในฐานะคอมมิวนิสต์นักปฏิวัติ
แม้จะเป็นเช่นนั้น แต่ในระยะเวลาต่อมา เขาก็ถูกลดทอนลงให้เป็นเพียงแค่นักกวี นักวิชาการ ปัญญาชน และละเลยบทบาทการต่อสู้ทางการเมืองในฐานะคอมมิวนิสต์ของเขาออกไป
และในการต่อสู้ทางการเมืองปัจจุบันตั้งแต่ ปี 2549-2565 นี้ นักสังคมนิยม คอมมิวนิสต์ อนาธิปัตย์ ก็มีบทบาทในการต่อสู้ต่อต้านรัฐประหารและเรียกร้องประชาธิปไตยมาเสมอ ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มองค์กรเลี้ยวซ้าย องค์กรสังคมนิยมแรงงาน(SWT) อ.ใจ อึ้งภากรณ์ ทะลุแก๊ส และสหายคนอื่น ๆ อีกมากมาย
แน่นอนสิ่งที่ชาวคอมมิวนิสต์เรียกร้อง พวกเราก็ไม่ได้ต้องการเปลี่ยนแปลงประเทศให้เป็นดั่งเช่นจีน หรือเกาหลีเหนือ หรือรัฐอื่น ๆ ที่อ้างตัวว่าเป็นคอมมิวนิสต์ แต่สิ่งที่พวกเราจะทำก็คือสร้างสังคมใหม่ที่นอกเหนือไปจากทุนนิยม สังคมใหม่ที่มีความเสมอภาค และยุติธรรมในทุกด้าน ซึ่งแน่นอนว่ามันไม่ใช่สิ่งเดียวกับจีน
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
