2 ก.ค. 2022 เวลา 02:50 • หุ้น & เศรษฐกิจ
ทำไมประเทศไทย ต้องอ้างอิงราคาน้ำมันสำเร็จรูป ที่ตลาดสิงคโปร์
2
อย่างที่หลายคนรู้อยู่แล้วว่า ราคาน้ำมันสำเร็จรูปของประเทศไทยมีการอ้างอิงมาจากตลาดสิงคโปร์
หรือ Singapore International Monetary Exchange (SIMEX)
4
หลายคนจึงตั้งคำถามว่า ถ้าประเทศไทยต้องการกำหนดราคาน้ำมันสำเร็จรูปเอง
โดยไม่ใช้การอ้างอิงจาก SIMEX แล้วประเทศไทยจะเป็นอย่างไรบ้าง
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
3
ราคาน้ำมันซึ่งเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ หรือ Commodities ชนิดหนึ่ง ซึ่งลักษณะของสินค้าประเภทนี้ จะมีมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก มีความแตกต่างกันเชิงคุณภาพน้อยมาก ไม่ว่าจะมีใครเป็นผู้ผลิตก็ตาม
ดังนั้น ราคาสินค้าโภคภัณฑ์จะขึ้นอยู่กับกลไกตลาด ที่ขับเคลื่อนด้วยอุปสงค์และอุปทานเป็นหลัก
สินค้าโภคภัณฑ์จึงต้องมีการอ้างอิงราคาตามตลาดกลางในการซื้อขาย
1
โดยการซื้อขายน้ำมันนั้น จะแบ่งตลาดออกเป็น 2 ประเภท
1
1. ตลาดกลางซื้อขายน้ำมันดิบ มีอยู่ 3 แห่ง
2
- น้ำมันดิบดูไบ (Dubai) เป็นน้ำมันดิบจากแหล่งตะวันออกกลาง
- น้ำมันดิบเบรนต์ (Brent) มีแหล่งผลิตที่อยู่ในทะเลเหนือ โดยอยู่ระหว่างเกาะอังกฤษ และคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย
- น้ำมันดิบดับบลิวทีไอ (West Texas Intermediate) เป็นน้ำมันดิบอ้างอิงที่สำคัญในทวีปอเมริกา
5
2. ตลาดกลางซื้อขายน้ำมันสำเร็จรูป มีอยู่ 3 แห่ง
- New York Mercantile Exchange (NYMEX) หรือตลาดนิวยอร์ก
- International Petroleum Exchange (IPE) หรือตลาดลอนดอน
- Singapore International Monetary Exchange (SIMEX) หรือตลาดสิงคโปร์
 
สำหรับราคาน้ำมันที่ใกล้ตัวกับผู้บริโภคชาวไทยอย่างเรา ก็คือ ราคาน้ำมันหน้าปั๊ม หรือราคาขายปลีกของปั๊มน้ำมันต่าง ๆ ซึ่งมีราคาของน้ำมันสำเร็จรูปเป็นต้นทุนหลัก อ้างอิงราคาจากตลาดสิงคโปร์
5
แล้วทำไมต้องอ้างอิงราคาน้ำมันสำเร็จรูปที่ตลาดสิงคโปร์ ?
1
รู้ไหมว่า ในปี 2020 สิงคโปร์มีมูลค่าการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปสูงถึง 972,000 ล้านบาท
อยู่ในอันดับที่ 4 ของโลก เป็นรองเพียงแค่สหรัฐอเมริกา รัสเซีย และเนเธอร์แลนด์ เท่านั้น
5
ปัจจุบันสิงคโปร์มีกำลังการกลั่นของโรงกลั่นรวมทั้งสิ้น 1.5 ล้านบาร์เรลต่อวัน มากกว่ากำลังการกลั่นรวมทั้งหมดของประเทศไทยที่ 1.2 ล้านบาร์เรลต่อวัน
5
โดยสิงคโปร์มีโรงกลั่นขนาดใหญ่หลัก ๆ อยู่ 3 แห่ง คือ
1
- โรงกลั่นของ ExxonMobil มีกำลังการกลั่น 605,000 บาร์เรลต่อวัน
- โรงกลั่นของ Royal Dutch Shell มีกำลังการกลั่น 500,000 บาร์เรลต่อวัน
- โรงกลั่นของ Singapore Refining มีกำลังการกลั่น 290,000 บาร์เรลต่อวัน
3
ที่น่าสนใจคือ แม้ว่าสิงคโปร์จะเป็นประเทศเล็ก ๆ และไม่มีปริมาณสำรองน้ำมันดิบในประเทศเลยก็ตาม
แต่สิงคโปร์อาศัยการนำเข้าน้ำมันดิบ เข้ามากลั่นเป็นน้ำมันสำเร็จรูป แล้วส่งออกไปขายแทน
จนกลายมาเป็นประเทศผู้ส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปรายใหญ่ที่สุดในทวีปเอเชีย
11
นอกจากนี้ รัฐบาลสิงคโปร์ยังมีการจัดระบบโครงสร้างพื้นฐาน และสิ่งอำนวยความสะดวกที่เพียบพร้อม
ไม่ว่าจะเป็น ระบบการขนส่งทางเรือ ระบบบริหารราชการที่มีประสิทธิภาพ สามารถติดต่อเพื่อจัดตั้งหน่วยงาน หรือบริษัท ในการทำธุรกิจได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว เพื่อจูงใจให้นักลงทุนเข้ามาทำธุรกิจในประเทศอีกด้วย
3
พอเรื่องเป็นแบบนี้ ทำให้ในปัจจุบันประเทศสิงคโปร์ เป็นตลาดที่มีบริษัทและผู้ค้าน้ำมันจำนวนมากกว่า 300 ราย มีการตกลงซื้อขายน้ำมันกันเป็นปริมาณมหาศาล
2
และทั้งจำนวนผู้ซื้อและผู้ขายที่มากรายแบบนี้ ก็ทำให้ไม่มีผู้ซื้อหรือผู้ขายรายใดรายหนึ่ง สามารถเข้าไปแทรกแซง หรือมีอิทธิพลเหนือราคาตลาด
1
ดังนั้น ราคาน้ำมันสำเร็จรูปที่ตลาดสิงคโปร์ จึงเป็นราคาที่สะท้อนสภาพตลาด ภาวะอุปสงค์ และอุปทานได้อย่างมีประสิทธิภาพมาก ประกอบกับประเทศไทยเอง ก็ตั้งอยู่ในทวีปเอเชีย และใกล้กับประเทศสิงคโปร์อีกด้วย
1
นอกจากประเทศไทยแล้ว ก็ยังมีประเทศอื่นที่ใช้ราคาน้ำมันสำเร็จรูป ที่ราคาตลาดสิงคโปร์เป็นราคาอ้างอิง อีกทั้งหลายประเทศในทวีปเอเชีย ก็ใช้ราคาอ้างอิงดังกล่าวเป็นฐานการคำนวณต้นทุน ราคาขายปลีกน้ำมันภายในประเทศเช่นกัน
1
คำถามที่สำคัญคือ แล้วถ้าเราไม่ใช้ราคาน้ำมันสำเร็จรูปที่ตลาดสิงคโปร์เป็นราคาอ้างอิง ประเทศไทยสามารถกำหนดราคาน้ำมันสำเร็จรูปเองได้หรือไม่ ?
1
ต้องบอกว่า ประเทศไทยใช้การค้าขายน้ำมันเป็นระบบเสรี
ทีนี้ถ้าประเทศไทยต้องการกำหนดราคาน้ำมันที่หน้าโรงกลั่นเอง
จะมีปัญหาที่ตามมาก็คือ
- ถ้าราคาที่รัฐบาลกำหนดเองในประเทศ ต่ำกว่าราคาที่ตลาดสิงคโปร์
โรงกลั่นจะมีการส่งออกน้ำมันไปขายที่ตลาดสิงคโปร์ เพราะจะได้ราคาสูงกว่า หรือผู้ค้าน้ำมันก็จะซื้อน้ำมันจากโรงกลั่นไทย ไปขายต่อในตลาดสิงคโปร์ ซึ่งอาจทำให้เกิดปัญหาน้ำมันขาดแคลนในประเทศได้
6
- ถ้าราคาที่รัฐบาลกำหนดเองในประเทศ สูงกว่าราคาที่ตลาดสิงคโปร์
ผู้ค้าน้ำมันในประเทศ ก็จะไม่ซื้อจากโรงกลั่น แต่หันมานำเข้าน้ำมันสำเร็จรูปจากสิงคโปร์แทน
ซึ่งจะทำให้ประเทศไทยสูญเสียเงินตราต่างประเทศ จากการนำเข้าน้ำมันสำเร็จรูปโดยไม่จำเป็น
9
ที่สำคัญอาจส่งผลให้โรงกลั่นขาดรายได้ และขาดกำไรที่จะนำไปพัฒนา ลงทุน และจ้างงานภายในประเทศ ซึ่งส่งผลเสียต่อเศรษฐกิจในภาพรวมได้เช่นกัน
1
และทั้งหมดนี้ก็คือเหตุผลที่ว่า ทำไมประเทศไทยต้องอ้างอิงราคาน้ำมันสำเร็จรูปที่ตลาดสิงคโปร์ โดยเหตุผลหลักก็คงเป็นเพราะน้ำมันเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ ในตลาดที่มีความเสรีอย่างเช่นประเทศไทย หากขายในราคาที่ต่างกัน จะทำให้เกิดช่องโหว่ในการเก็งกำไรของผู้ค้า ที่สามารถเข้าถึงได้หลายตลาด และก็จะทำให้เกิดปัญหาตามมาอีกมากมาย นั่นเอง
1
ซึ่งหากประเทศไทยเลือกที่จะไม่อ้างอิงราคาที่ตลาดสิงคโปร์ ก็อาจต้องทบทวนเรื่องความเสรีของตลาด และต้องมีมาตรการควบคุมการลักลอบ นำน้ำมันเข้าและออกนอกประเทศเป็นอย่างดี ซึ่งในวันนั้นเราอาจต้องทุ่มเททรัพยากรที่มากมาย ในการควบคุมการค้าใต้ดินเหล่านั้น ซึ่งไม่แน่ใจว่ามันจะได้คุ้มเสียหรือไม่..
3
หนังสือ BRANDING THE NATION หนังสือที่เล่าถึงการสร้างแบรนด์ของแต่ละประเทศที่ทำให้ แต่ละประเทศเป็นแบบทุกวันนี้
2
เช่น ทำไมเยอรมนีเป็นประเทศแห่งรถยนต์ ทำไมฝรั่งเศสเป็นประเทศแห่งแบรนด์หรู สั่งซื้อเลยที่
โฆษณา