13 ก.ค. 2022 เวลา 11:25 • ประวัติศาสตร์
"สยาม" ที่ไม่ได้มีแค่ในประเทศไทย
เมื่อคนส่วนมากกล่าวถึงสยาม โดยทั่วไปแล้วพวกเขาเหล่านั้นอาจคิดถึงพื้นที่หรือประชากรหลักในราชอาณาจักรไทย แต่ที่จริงแล้วคำว่าสยามอาจไม่ได้มีความหมายสื่อถึงแค่คน "ไทย" หรือ ประเทศไทยก็เป็นได้
1
ในหนังสือกาเลหม่านไท(เที่ยวบ้านไท), พ.ศ. 2504 ของดร. บรรจบ พันธุเมธา มีบันทึกไว้ว่าท่านได้เจอผู้คนชนเผ่า "ไต-ไท" มากมายหลายพื้นที่ ในรัฐอัสสัมของอินเดีย
และที่น่าประหลาดใจคือผู้คนเหล่านั้นมีชื่อโคตรตระกูลหรือนามสกุลว่า ศยาม (ออกเสียงตามสันสกฤต เสียง ศ จะคล้าย ฉ ดังนั้น ศยามจึงออกเสียงคล้าย ฉยาม)
นอกจากนี้ยังมีคนไต-ไท บางเผ่าอย่าง ชนเผ่าไตรงที่บางทีก็ถูกเรียกว่า "ฉาม" ซึ่งคงกลืนเสียงมาจากคำว่า "ฉยาม" นั่นเอง
คราวนี้เรามากล่าวถึงคำว่า "ฉาน(ซาน หรือ ชาน)"ซึ่งหลายคนอาจจะรู้จักในฐานะรัฐหนึ่งของคนไทใหญ่ในประเทศพม่า ซึ่งก็มีความสอดคล้องกับคำว่าสยามอย่างน่าสนใจ
ชาวไทใหญ่
อย่างแรกคืออักขรวิถี ซึ่งที่จริงแล้ว ตัวสะกด ของคำว่า "ฉาน" เป็นแม่ "กม" ไม่ใช่แม่"กน" แต่ด้วยการออกเสียงในภาษาพม่า ออกเสียง "แม่กม" เป็นแม่ "กน" ดังนั้นคำว่า "ฉาม" จึงออกเสียงว่าคล้าย "ฉาน" ไปใน ภาษาพม่า
อย่างที่สองคือคำว่า "ฉาน" ในภาษาพม่า มีความหมายสื่อถึงกลุ่มคนชนชาติ"ไต-ไท" โดยทั่วไป ไม่ได้มีความหมายกล่าวถึงแค่คนไทใหญ่ในพม่าอย่างเดียว
เช่น ซานยูน คือ ไทยยวน (ซึ่งก็คือคนเมืองหรือคนไทยในภาคเหนือ), ลุ่ยซานคือไทลื้อ ในเขตปกครองตนเองระดับจังหวัดชนชาติไท สิบสองปันนา ในมณฑลยูนนานประเทศจีน, ซานตยก คือ ไตเหนอ(ไทเหนือ)ในเขตปกครองตนเองไต-จิงป่อระดับอำเภอมณฑลยูนนานประเทศจีน หรือที่คนไทใหญ่เรียกว่า ไทแข่ (แข่แปลว่าจีนในภาษาไตที่นั่น,เช่นเดียวกับคำว่า ตยก ที่เป็นคำใช้เรียกคนจีน)
ชาวไทลื้อ
อาจจะมีข้อยกเว้นกับกลุ่มชาวไทยในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาที่ชาวพม่าเรียกคนไทกลุ่มนี้อย่างเคยชินโดยทั่วไปว่า"โยเดีย" ที่มาจากคำว่าอยุธยา
นอกจากนี้ในภาษามอญ ก็มีคำว่า "เซม" ที่เป็นชื่อสำหรับใช้เรียกชนชาติไต-ไททั้งชนชาติ ไม่ว่าจะเป็นคนไต-ไทในพม่าและยูนนานรวมถึงไทยด้วย
*** ภาษาเขมรคือ "เซียม" ไว้ใช้เรียกคนชนชาติไทเหมือนกัน
อ้างอิง: "ความเป็นมาของคำสยาม, ไทย ลาว และขอม" ของ จิตรภูมิศักดิ์
โฆษณา