มารู้จัก Monkeypox หรือโรคฝีดาษวานรกันค่ะ
เอาแบบประชาชนเข้าใจง่ายๆ
หมอเอาไปใช้ได้จริงๆ ในเบื้องต้น
Monkeypox หรือ ฝีดาษวานร
- ●เชื้อสาเหตุคือ Monkeypox virus ซึ่งเป็นเชื้อในกลุ่ม Orthopoxvirus genus,family Poxviridae
- ●โรคฝีดาษวานรเป็นโรคที่อาการไม่รุนแรง (แต่ผื่นอย่างสยอง ถ้าป่วยต้องกักตัวนาน) หายเองได้ แต่จะมี อาการที่รุนแรงได้ในผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำและเด็กเล็ก (หมอเด็กปาดเหงื่อ ไม่อยากเจอค่ะ)โดยมีอัตราการตายต่ำกว่าร้อยละ 5
- ●ระยะเวลาที่มีอาการของโรคประมาณ 2-4 สัปดาห์ (นั่นไง ถ้าป่วยกักตัวกันแบบยาวๆเลยค่ะ 😭😭😭)
- ●เนื่องจากโรคฝีดาษวานร เพิ่งมีรายงานในประเทศไทยเป็นครั้งแรก จึงต้องรับผู้ป่วยกักตัวไว้ในโรงพยาบาลทุกราย
- ●ล่าสุดรายงานถึงวันที่ 3/8/65 มีรายงานเคสในไทยทั้งหมด 3 ราย ทั้งสามรายเป็นชาย เป็นชาวต่างชาติ 2 ราย ส่วนอีกรายเป็นชายไทยสัมผัสใกล้ชิดชายชาวต่างชาติ
- ✓ระยะฟักตัว 7-21 วัน
- ✓อาการและอาการแสดง
ผู้ป่วยมักเริ่มต้นด้วยอาการไข้ และผื่น จะเริ่มจากตุ่มแดงประมาณ 5-7 วันหลังรับเชื้อ และตุ่มจะเปลี่ยนเป็นตุ่มน้ำ ตุ่มหนอง และแห้งเป็นสะเก็ด ตุ่มมีจำนวนมากน้อยตามความรุนแรงของโรคและการตอบสนองของผู้ป่วย รวมระยะเวลาป่วยประมาณ 2-4 สัปดาห์(ผื่นยุบแห้ง ตกสะเก็ดคือหายค่ะ)
- ✓การแพร่กระจายของเชื้อและการติดต่อ ส่วนใหญ่โดยการสัมผัสผื่นผู้ป่วยโดยตรงในระยะแพร่เชื้อ (ผื่นยังไม่แห้งตกสะเก็ด) หรือสัมผัสสารคัดหลั่งจากผู้ป่วยยืนยัน อาจมีการติดต่อทางละออกฝอยได้โดยเฉพาะหากมีการทำหัตถการที่ทำให้เกิดละอองฝอยขนาดเล็ก (เป็น contract transmission&droplet transmission ค่ะ)
ส่วนใหญ่ของผู้ป่วยเป็นกลุ่มชายรักชาย
- ✓ผู้ป่วยสงสัย (suspected case)
คือ ผู้ที่มีอาการดังต่อไปนี้
- 1.ไข้ อุณหภูมิร่างกายตั้งแต่ 38 องศาเซลเซียส หรือมีประวัติไข้ ร่วมกับอาการอย่างน้อย หนึ่งอย่างต่อไปนี้ ได้แก่ เจ็บคอ ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดหลังต่อน้ำเหลืองบวมโต หรือ
2. มีผื่นหรือตุ่มที่ผิวหนัง หรือเคยมีผื่นหรือตุ่มกระจายตามใบหน้า ศีรษะ ลำตัว อวัยวะเพศ และรอบทวารหนัก แขน ขา หรือฝ่ามือ ฝ่าเท้า เป็นผื่นหรือตุ่มลักษณะเป็นตุ่มนูน ตุ่มน้ำใส ตุ่มหนอง หรือตุ่มตกสะเก็ด โดยเป็นตุ่มระยะเดียวกัน พร้อมกันทั้งตัว
ซึ่งตรงนี้จะต่างกับสุกใสนะคะ สุกใสจะเจอผื่นหลายระยะในเวลาพร้อมกัน (all stages of development at the same time)
หรือเป็นผื่นที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบปกติ
http://www.bccdc.ca/health-professionals/clinical-resources/monkeypox#clinical
ร่วมกับ มีประวัติเชื่อมโยงทางระบาดวิทยา (epidemiological linkage)
ภายในเวลา 21 วันที่ผ่านมา หนึ่งข้อดังต่อไปนี้
- 1.มีประวัติการสัมผัสโรคที่ทำให้แพทย์วินิจฉัยสงสัยโรคฝีดาษวานร หรือ
- 2.มีประวัติเดินทางจากต่างประเทศ/เข้าร่วมงานหรือกิจกรรมที่เคยมีรายงานผู้ป่วยโรคฝีดาษวานรหรือมีอาชีพที่ต้องสงสัยคลุกคลีกับผู้เดินทางมาจากต่างประเทศ หรือ
- 3.มีประวัติสัมผัสสัตว์ฟันแทะ หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่นำเข้าจากถิ่นระบาดเช่น ทวีปอาฟริกา
- ✓ผู้ป่วยยืนยัน (confirmed case)
คือ ผู้ป่วยสงสัยที่มีผลตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยันอย่างน้อย 2 ห้องปฏิบัติการ จากเทคนิคการตรวจข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้
- 1.พบสารพันธุกรรม Monkeypox virus (MPXV) ด้วยวิธี Real-time PCR
- 2.พบสารพันธุกรรม Monkeypox virus (MPXV) ด้วยวิธี DNA sequencing
- 3.พบเชื้อ Monkeypox virus ด้วยการเพาะเชื้อ (virus isolation)
- ✓การรักษาผู้ป่วยยืนยันโรคฝีดาษวานร
องค์ความรู้เรื่องการป้องกันโรคและยาที่ใช้รักษายังมีจำกัด แนะนำให้ admit ทุกรายในโรงพยาบาล เพื่อลดโอกาสการแพร่กระจายโรคและเพื่อการติดตามอาการ
- ●การรักษาตามอาการ เป็นการรักษาแบบประคับประคองตามอาการของผู้ป่วย
- ●การรักษาจำเพาะ ยาต้านไวรัสจำเพาะต่อเชื้อ อยู่ในระหว่างการศึกษาวิจัย ในต่างประเทศ ในรายที่รุนแรง มีการใช้ยา tercovirimat (TPOXX) ซึ่งมีรายงานการใช้ในสหรัฐอเมริกา แคนาดา และกลุ่มประเทศในยุโรป
- ●ผู้ป่วยจะถูกแยกกักนานประมาณ 21 วัน หรือจนพ้นระยะแพร่เชื้อนั่นคือ รอยโรคตกสะเก็ดและหลุด ผิวหนังเป็นปกติข้างใต้ทุกรอย
รายงานเคสล่าสุดของไทย เป็นชายชาวต่างชาติ กลับมาจากต่างประเทศตอนนี้ผู้สัมผัสใกล้ชิดเฝ้าระวังเจ็ดคน หนึ่งในนั้นคือภรรยา …
เรื่องบางเรื่องทีละคนก็ดีนะคะ จะเพศไหนก็ทีละคนเถอะค่ะ
อ้างอิง
https://www.cdc.gov/poxvirus/monkeypox/clinicians/treatment.html access 1 July 2022
- 7
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
