Unknown Unknown สิ่งที่เราไม่รู้ว่าเราไม่รู้ เป็นคำพูดตอนหนึ่งของ Ronald Rumsfeld รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐที่ใช้อธิบายเรื่องสงครามอิรัก ซึ่งจริงๆแล้วมาจากหนังสือที่ชื่อว่า Known and unknown เป็นการท้าทายสิ่งที่เราคิดว่ารู้แต่เอาเข้าจริงๆปรากฏว่าเราดันไม่รู้แต่เข้าใจผิดว่าเรารู้ ซึ่งเป็นอันตรายกับความคิด การตัดสินใจและการดำเนินชีวิตในยุคสมัยนี้อย่างมาก
ในมุมของผู้นำองค์กร Known known ก็คือการที่ผู้นำรู้จักจุดแข็งของตัวเอง Known unknown ก็คือการรู้จักจุดอ่อนของตัวเอง unknown known ก็คือการที่ยังไม่ได้ปล่อยความสามารถของตัวเองอย่างเต็มที่ ถ้าสามารถค้นพบก็จะเพิ่มขีดความสามารถได้ แต่ที่อันตรายที่สุดก็คือ unknown unknown หรือจุดบอด ที่จะทำให้ตัดสินใจผิด หรือไม่สามารถพัฒนาตัวเองได้อย่างเต็มที่
1
ผมได้ฟังรายการ mission to the moon ตอนเช้าของคุณแท้ป รวิศ ซึ่งพูดถึงทักษะสามประการที่คนทำงานยุคนี้จะต้องมี โดยอ้างอิงมาจาก mckinsey report โดยทักษะประการแรกก็คือทักษะด้าน hard skill ที่เราเข้าใจกันอยู่แล้ว เป็นองค์ความรู้ในด้านต่างๆ
ทักษะสองประการแรกทั้ง hard และ soft skill นั้นสามารถเอามาประยุกต์ใช้กับความรู้สามแบบได้ ก็คือ known known การคิดวิเคราะห์และตัดสินใจนั้นอยู่บนข้อมูลที่มีอยู่แล้ว known unknown คือรู้ว่าตัวเองไม่รู้ก็ใช้วิธีตั้งสมมติฐาน ทดสอบและวิจัยหาข้อมูลได้ และในส่วนของ unknown known การไม่รู้ว่าตัวเองรู้นั้น การสุมหัวระดมสมอง brainstorm ก็เป็นเทคนิคที่ใช้ได้ดีในความรู้ส่วนนั้น
Think again : the power of knowing what you don’t know หนังสือเล่มล่าสุดของ adam grant นักคิดผู้เฉียบคม (สำนักพิมพ์ welearn แปลเป็นภาษาไทยแล้ว) ได้พูดถึงกระบวนการสร้างปัญญาในยุคที่ผันผวนแบบนี้ ด้วยการตั้งคำถามกับตัวเองตลอดเวลา คิดใหม่ว่าสิ่งที่ตัวเองเชื่อหรือคิดอยู่นั้นจริงหรือยังคงถูกอยู่หรือไม่ ไม่เชื่ออย่างหัวปักหัวปำถึงแม้กาละและเทศจะเปลี่ยนไปแล้วก็ตาม