ปราสาทบันทายสรี (Prasat Banteay Srei) ตอนที่ 1
ปราสาทบันทายสรี (Prasat Banteay Srei)
ปราสาทบันทายสรี (ออกเสียงว่า "บัน-ทาย-สะ-รี) ออกเสียงตามภาษาเขมรว่า "บอน-เตีย-สะ-เรย" คำว่า "บอนเตีย" แปลว่า "ป้อม" และ "สะเรย" แปลว่า "สตรี" ดังนั้นคำว่า "บอนเตียสะเรย" จึงแปลว่า "ป้อมแห่งสตรี" เชื่อกันว่ามีที่มาจากชาวบ้านเห็นว่าเป็นปราสาทมีการแกะสลักลวดลายละเอียดงดงามเหมือนเป็นงานฝืมือผู้หญิงและมีกำแพงศิลาล้อมรอบเหมือนเป็นป้อม จึงเรียกว่า "บอนเตียสะเรย" หรือ "บันทายสรี"
มีศิลาจารึกปรากฎที่กรอบประตูของปราสาทหลังด้านทิศใต้ (ปราสาทมี 3 หลัง ตั้งเรียงกระดานบนฐานเตี้ยสร้างเพื่ออุทิศถวายให้เทพเจ้า 3 องค์ คือ พระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหม ตามคติของ ตรีมูรติ)
กล่าวว่า พราหมณ์มหาราชครูชื่อ "ยัชญะวราหะ" เป็นผู้สร้างเมื่อมหาศักราชที่ 889 ตรงกับ พ.ศ.1510 ซีง "ยัชญะวราหะ" เป็นพราหมณ์ที่มีเชื้อสายกษัตริย์ คล้ายผู้สำเร็จราชการ ผู้ให้คำปรึกษา และเป็นอาจารย์ของพระเจ้าชัยวรมันที่ 5 จึงมีอำนาจมาก ท่านให้สร้างปราสาทหลังนี้
โดยคัดเลือกเฉพาะหินทรายสีชมพู และคัดเลือกช่างสลักฝีมือเยี่ยม แต่สร้างให้มีขนาดเล็กและอยู่นอกเมือง ห่างจากตัวเมืองพระนครถึง 30 กิโลเมตร เพื่อมิให้เกิดความเข้าใจผิดว่า ไปแข่งบารมีกับพระเจ้าแผ่นดิน ปราสาทหลังนี้สร้างในบริเวณที่เรียกว่า "อิศวรปุระ" ประดิษฐานรูปเคารพพระนามว่า "ตรีภูวเนศวร(ผู้เป็นใหญ่ในสามโลก)" น่าจะเป็นศิวลึงค์ ซึ่งเป็นตัวแทนของพระอิศวร
ความโดดเด่นของปราสาทบันทายสรีไม่ได้อยู่ที่ขนาดและความสูง แต่เป็นคุณภาพของหินที่ใช้ในการก่อสร้าง ซึ่งคัดเลือกเฉพาะหินทราบสีชมพู ที่มีเนื้อแกร่งเท่านั้น และใช้ช่างฝีมือดีราคาแพงในยุคนั้น จึงได้พบรายละเอียดของลวดลาย ความคมและความลึกมากกว่าปราสาทหลังอื่นในศิลปะขอม
เคยมีผู้เปรียบเทียบว่า "ปราสาทบันทายสรี" มีขนาดเล็กแต่มีคุณค่าของงานศิลปะเป็นที่ 1 เหมือนเพชรที่ถูกคัดเลือกมา แม้มีขนาดเล็ก แต่มีน้ำงาม ปราศจากตำหนิ จึงเป็นเพชรเม็ดงาม ในศิลปะขอม
คัดลอกมาจาก "หนังสือ 30 ปราสาทขอมในเมืองพระนคร โดย ภภพพล จันทร์วัฒนกุล"
ปราสาทบันทายสรี มีสามหลัง ตั้งเรียงหน้ากระดานอยู่บนฐานเตี้ย สร้างเพื่ออุทิศให้เทพเจ้า 3 องค์ คือ พระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหม ตามคติของ "ตรีมูรติ"
ไปเที่ยวปราสาทบันทายสรี ช่วงฤดูฝนก็ได้ความงามอีกแบบหนึ่ง งดงาม มีเสน่ห์ ไปกี่ครั้งก็ไม่เคยเบื่อ มีเรื่องราวให้ได้เรียนรู้ ความหมายของภาพแกะสลักต่างๆมาก ❤️
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
