สำหรับคนรักแมวทั่วโลก วันนี้เป็นวันของเจ้าแมวส้มตัวกลม สำหรับคนอนุรักษ์ผืนป่าชาวไทย วันนี้เป็นวันรำลึกถึงวีรบุรุษห้วยขาแข้ง สืบ นาคะเสถียร ตำนานนักอนุรักษ์ที่ยิ่งใหญ่ของชาติไทย ผู้ที่ลั่นวาจาไว้ว่าเขาจะ "ขอพูดในนามสัตว์ป่า"
"ผมขอพูดในนามของสัตว์ป่า" คำเปิดการอภิปรายทุกครั้งของ สืบ นาคะเสถียร
ในวัยเด็ก นายแดงหรือสืบใช้ชื่อว่า "สืบยศ" บุตรชายของนางบุญเยี่ยม และนายสลับ นาคะเสถียร อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี สืบเป็นเด็กนักเรียนหัวดีและเป็นนักกิจกรรมตัวยง เขารักในเสียงดนตรี และที่ประจักษ์ชัดยิ่งคือ เขารักสัตว์ป่า
หลังจากสืบได้ใช้ความรู้ความสามารถสอบเข้ากรมป่าไม้ได้สำเร็จ เขาได้รับทุนไปศึกษาต่อที่ University of London ประเทศอังกฤษ ในระหว่างที่เขาทำงานอยู่ที่กองอนุรักษ์สัตว์ป่า เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาเขียว-เขาชมพู่ จังหวัดชลบุรี
หลังจากสืบสำเร็จการศึกษา เขาได้กลับมาปฏิบัติหน้าที่ต่ออย่างขยันขันแข็ง และได้สร้างผลงานสำคัญต่อแวดวงการอนุรักษ์สัตว์ป่าของไทยไว้หลายชิ้น และในขณะเดียวกันเขาก็ได้เริ่มเรีนยรู้ถึงปัญหาที่แท้จริงซึ่งเป็นภัยคุกคามต่อสัตว์ป่าในไทย เช่น การสร้างเขื่อนบางแห่ง การสัมปทานทำไม้ที่ห้วยขาแข้ง และอื่น ๆ
ในเวลาต่อมาเขาเริ่มมุ่งมั่นกับงานอนุรักษ์อย่างมาก จนถึงกับปฏิเสธทุนการศึกษาระดับปริญญาเอกที่ประเทศอังกฤษไป เพื่อรับตำแหน่งหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ซึ่งมีพื้นที่ครอบคลุม 3 จังหวัด คือ อุทัยธานี กาญจนบุรี และตาก ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์อย่างยิ่ง และมีความสำคัญต่อการค้นคว้าวิจัยในศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับธรรมชาติอย่างมาก
แน่นอนว่างานที่สืบทำนั้นย่อมเป็นอุปสรรคขวากหนามต่อการกระทำบางอย่างซึ่งเป็นการบุกรุกทำลายธรรมชาติ เช่น การลักลอบล่าสัตว์ การลักลอบตัดไม้ และการแผ่ขยายของอิทธิพลเพื่อผลประโยชน์อื่น ๆ
ในเวลานั้นแม้มีเจ้าหน้าที่บางรายถูกลอบสังหาร สืบก็ไม่ได้หยุดหย่อนในการปกป้องผืนป่าในความดูแลของเขา และได้พยายามผลักดันให้ห้วยขาแข้งและทุ่งใหญ่นเรศวรได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกให้ได้ เพราะเขาเล็งเห็นว่าต้องทำให้พื้นที่เหล่านี้ได้รับความสนใจจากสังคมมากขึ้น และได้รับการคุ้มครองดูแลที่ดียิ่งขึ้น ผู้คนจะได้เริ่มตระหนักถึงการมีอยู่และความสำคัญของทรัพยากรอันอุดมสมบูรณ์ในประเทศไทย
สืบ นาคะเสถียร เคยเป็นหัวหน้าโครงการอพยพสัตว์ป่าในเขื่อนเชี่ยวหลานและช่วยเหลือสัตว์ได้นับพันชีวิต ในระหว่างการสำรวจครั้งนั้นเขาได้ค้นพบรังนกกระสาคอขาวปากแดงครั้งแรกในประเทศไทยด้วย /มูลนิธิสืบ นาคะเสถียร
แต่การทำลายป่าไม่เคยจบสิ้น นายทุนและผู้มีอำนาจมากมายยังคงสนุกกับการออกล่าสัตว์ และลักลอบค้าไม้ โครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ยังคงมีความพยายามที่จะเข้าไปตั้งอยู่ตามจุดต่าง ๆ ซึ่งไม่เหมาะสม และสืบเองต้องการทำอะไรบางอย่างเพื่อให้สังคมได้เห็นถึงความจริงนี้ เขาและทีมงานเล็ก ๆ ใกล้หมดแรงต่อต้านเต็มที
ภายใต้แรงกดดันที่ถาโถมมาอย่างไม่หยุดหย่อน และการถูกเมินเฉยจากอำนาจรัฐนั้น สืบในฐานะข้าราชการตงฉินผู้มีตำแหน่งระดับกลาง ๆ คนหนึ่งได้ตัดสินใจกระทำการบางอย่างที่จะเรียกร้องความสนใจจากประเทศชาติให้ยกวาระนี้ให้มีความสำคัญอย่างแท้จริงเสียที เขาได้ตัดสินใจแลกด้วยชีวิต เขาได้กระทำอัตนิวิบาตกรรมด้วยกระสุนปืน 1 นัดในป่าห้วยขาแข้ง
เพียง 2 สัปดาห์ต่อมา ข้าราชการระดับสูงที่เกี่ยวข้องกับงานเหล่านี้ในเวลานั้นได้จัดการประชุมกำหนดมาตรการป้องกันการบุกรุกป่าห้วยขาแข้งขึ้น ทั้งที่หลายคนทราบดีว่าสืบได้เรียกร้องให้ทุกฝ่ายร่วมกันประชุมเกี่ยวกับเรื่องนี้มานานและหลายครั้งหลายหนแล้ว
และเพียงปีเดียวจากเหตุการณ์นั้น องค์กรยูเนสโกก็ได้อนุมัติให้ห้วยขาแข้งและทุ่งใหญ่นเรศวรได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกในที่สุด
ขอบคุณ สืบ นาคะเสถียร
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
