2 ก.ย. 2022 เวลา 05:41 • ประวัติศาสตร์
“สงครามฟิลิปปินส์-อเมริกา (Philippine–American War)”
“สงครามฟิลิปปินส์-อเมริกา (Philippine–American War)” เป็นสงครามระหว่างสหรัฐอเมริกากับกลุ่มปฏิวัติฟิลิปปินส์ โดยเริ่มตั้งแต่ปีค.ศ.1899-1902 (พ.ศ.2442-2445)
1
สงครามนี้มีจุดเริ่มต้นจากการที่สหรัฐอเมริกาอ้างว่าตนนั้นมีอำนาจเหนือดินแดนฟิลิปปินส์ ภายหลังจากที่สเปนพ่ายแพ้ใน “สงครามสเปน-อเมริกา (Spanish–American War)”
1
สงครามครั้งนี้คือสงครามครั้งยิ่งใหญ่ครั้งหนึ่ง และเป็นสงครามแรกๆ ระหว่างสหรัฐอเมริกาและฟิลิปปินส์ โดยฟิลิปปินส์นั้นต้องการอิสรภาพ โดยเฉพาะเมื่อสหรัฐอเมริกาสามารถปราบอำนาจของสเปนได้อย่างเด็ดขาด
สงครามสเปน-อเมริกา (Spanish–American War)
ความพ่ายแพ้ของสเปน ทำให้อำนาจของสเปนเหนือฟิลิปปินส์นั้นจบลง และฟิลิปปินส์ก็หวังว่าประเทศของตนจะเป็นอิสระ หากแต่ดูเหมือนจะไม่เป็นอย่างที่หวัง
สหรัฐอเมริกาได้เข้าครอบครองฟิลิปปินส์ ซึ่งนำไปสู่สงครามนองเลือดระหว่างกองทัพอเมริกันและขบวนการต่อสู้เพื่ออิสรภาพฟิลิปปินส์
ภายหลังจากที่สหรัฐอเมริกาเอาชนะสเปนได้ในปีค.ศ.1898 (พ.ศ.2441) กองทัพอเมริกันก็ได้เข้ายึดครองเมืองมะนิลา เมืองหลวงของฟิลิปปินส์
สนธิสัญญาสันติภาพระหว่างสหรัฐอเมริกาและสเปน ได้มอบอำนาจเหนือฟิลิปปินส์ให้แก่สหรัฐอเมริกา ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกาและฟิลิปปินส์ขาดสะบั้น และสหรัฐอเมริกาก็แสดงเจตจำนงค์ที่จะปักหลักและปกครองฟิลิปปินส์
ธันวาคม ค.ศ.1898 (พ.ศ.2441) สหรัฐอเมริกาได้เข้ายึดครองฟิลิปปินส์ และในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ.1899 (พ.ศ.2442) ก็ได้มีการประกาศให้ “เอมีลีโอ อากีนัลโด (Emilio Aguinaldo)” เป็นประธานาธิบดีฟิลิปปินส์
เอมีลีโอ อากีนัลโด (Emilio Aguinaldo)
ความขัดแย้งเริ่มต้นขึ้น เมื่อชาวฟิลิปปินส์แสดงเจตจำนงค์ชัดเจนว่าต้องการให้กองทัพอเมริกันออกไปจากฟิลิปปินส์ และต้องการอิสรภาพ
และด้วยความขัดแย้งนี้เอง ทำให้ฝ่ายอเมริกัน ได้ให้ทหารยามสองนายรักษาการณ์อยู่ที่บริเวณสะพานข้ามแม่น้ำซานฮวน (San Juan del Monte bridge)
ทหารทั้งสองนายนี้ได้ปะทะกับฝูงชนฟิลิปปินส์ที่กำลังจะข้ามสะพาน มีการยิงปืนใส่กัน และกลุ่มกบฏฟิลิปปินส์ก็สามารถยึดปืนใหญ่ของฝ่ายอเมริกันไว้ได้
2
ในวันต่อมา กองทัพอเมริกันได้ออกคำสั่งให้เข้าโจมตีที่มั่นฝั่งฟิลิปปินส์ โดยได้แบ่งกำลังออกเป็นสองด้าน คือด้านเหนือและด้านใต้ โดยกองทัพด้านเหนือจะเข้ายึดพื้นที่ฝั่งสันเขาและโจมตีกองทัพฟิลิปปินส์ ส่วนกองทัพด้านใต้จะเข้ายึดหมู่บ้านที่ใช้เก็บเสบียงของฝ่ายฟิลิปปินส์
กองกำลังในหมู่บ้านไม่สามารถต้านทานทัพอเมริกัน ทำให้กองทัพอเมริกันสามารถขับไล่กลุ่มกบฏ โดยศึกนี้จบลงด้วยการที่ฝ่ายอเมริกันเสียทหารไป 60 นาย ส่วนฝ่ายฟิลิปปินส์เสียทหารไปกว่า 2,000 นาย
1
แต่นี่เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของสงครามที่จะกินเวลานานกว่าสามปี และจบลงด้วยการสูญเสียชีวิตของทหารฝ่ายฟิลิปปินส์กว่า 20,000 นาย ทหารฝ่ายอเมริกัน 4,200 นาย และประชาชนชาวฟิลิปปินส์อีกกว่า 200,000 คน
2
มีข้อโต้แย้งและถกเถียงมากมายเรื่องการที่สหรัฐอเมริกาเข้ายึดครองฟิลิปปินส์ โดยคาดว่าการที่สหรัฐอเมริกาเข้าครอบครองฟิลิปปินส์ ก็เพื่อเป็นประโยชน์ในการขยายอำนาจในภูมิภาคเอเชีย
อีกข้อหนึ่งก็คือ สหรัฐอเมริกาเกรงว่าฟิลิปปินส์นั้นไม่สามารถปกครองตนเองได้ และหากตนไม่เข้ายึดครอง ฟิลิปปินส์ก็จะถูกมหาอำนาจชาติอื่น เช่น เยอรมนีหรือญี่ปุ่นเข้ายึดครองอยู่ดี
ในขณะเดียวกัน กลุ่มปฏิวัติฟิลิปปินส์ภายใต้การนำของเอมีลีโอ อากีนัลโด ได้เข้ายึดครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของเกาะลูซอน และตั้งสาธารณรัฐอิสระของตน
สงครามครั้งนี้ หลักๆ แล้วถูกแบ่งออกเป็นสองช่วง โดยช่วงแรกนั้นเริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์-พฤศจิกายน ค.ศ.1899 (พ.ศ.2442)
สงครามช่วงนี้หลักๆ คือความล้มเหลวของกองทัพอากีนัลโดที่พยายามจะต้านทานทัพอเมริกัน โดยกองทัพอเมริกันนั้นถูกฝึกฝนมาอย่างดี อีกทั้งอาวุธก็เพียบพร้อม
ส่วนที่สองนั้น กองทัพฝ่ายฟิลิปปินส์ได้ปรับเปลี่ยนยุทธวิธีไปใช้การรบแบบกองโจร ไปจนถึงการสิ้นสุดความขัดแย้งในปีค.ศ.1903 (พ.ศ.2446)
ประธานาธิบดี “ธีโอดอร์ รูสเวลต์ (Theodore Roosevelt)” แห่งสหรัฐอเมริกา ได้ประกาศการสิ้นสุดของสงครามในวันที่ 4 กรกฎาคม ค.ศ.1902 (พ.ศ.2445) หากแต่ความขัดแย้งและการจลาจลก็ยังคงดำเนินต่อไปในปีต่อมา
1
กองทัพอเมริกันนั้นได้เปรียบทั้งกำลังทหารและเสบียง ส่วนกองทัพฟิลิปปินส์นั้นด้อยกว่าในเรื่องของอาวุธ ทำให้พ่ายแพ้อย่างง่ายดาย
1
ธีโอดอร์ รูสเวลต์ (Theodore Roosevelt)
สงครามครั้งนี้สร้างความเสียหายและแสดงให้เห็นถึงความโหดร้ายของทั้งสองฝ่าย โดยฝ่ายสหรัฐอเมริกาก็ได้เผาหมู่บ้าน ทรมานทหารฝ่ายตรงข้ามและเข่นฆ่าชีวิตฝ่ายฟิลิปปินส์เป็นจำนวนมาก
1
ทางด้านฟิลิปปินส์เองก็ข่มขู่ประชาชนทุกคนที่ให้การช่วยเหลือฝ่ายอเมริกัน และก็ทรมานนักโทษ โดยผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากความขัดแย้งนี้ ทำให้เกิดภาวะอาหารขาดแคลนและโรคระบาด ทำให้ผู้คนจำนวนมากเสียชีวิต
แต่ในขณะที่การสู้รบดำเนินไป ฝ่ายอเมริกันก็ได้จัดตั้งรัฐบาลอาณานิคมในฟิลิปปินส์ตั้งแต่ค.ศ.1900 (พ.ศ.2443) แล้ว และได้ออกนโยบายที่เอาใจชนชั้นสูงในฟิลิปปินส์ รวมถึงประชาชนทั่วๆ ไปที่ไม่เห็นด้วยกับแผนการของอากีนัลโด ทำให้ชาวฟิลิปปินส์จำนวนหนึ่งสนับสนุนอเมริกัน และมีส่วนทำให้ฝ่ายอเมริกันเอาชนะสงครามได้
1
ในปีค.ศ.1907 (พ.ศ.2450) ฟิลิปปินส์ได้สภาที่มาจากการเลือกตั้งได้เป็นครั้งแรก และในปีค.ศ.1916 (พ.ศ.2459) ก็ได้มีการออกบัญญัติที่รับรองว่าจะให้อิสรภาพแก่ฟิลิปปินส์ ซึ่งก็ได้บังคับใช้ในปีค.ศ.1946 (พ.ศ.2489)
โฆษณา