5 ก.ย. 2022 เวลา 06:31 • ปรัชญา
พระพุทธเจ้าท่านทรงวาง Roadmap มหาลัยแห่งชีวิตไว้เป็นอย่างดีแล้ว ด้วยหลักศีล สมาธิ ปัญญาตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล ปฐม มัธยมและมหาลัย เป้าหมายสูงสุดคือการหลุดพ้นจากสภาพทุกข์และความยึดมั่นถือมั่นทั้งปวง ศีลคือก้าวแรก สมาธิคือขั้นมัธยม ปัญญาคือขั้นหลุดพ้นในขั้นมหาลัย
ทั้งนี้ อวิชชา กิเลส ตัณหา อุปาทาน ในตัวมนุษย์มีหลายชั้น หลายประเภท หลายระดับ เด็กอนุบาลจึงต้องใช้ศีลเป็นเครื่องมือในการข่ม บังคับกิเลสอย่างหยาบซึ่งแสดงออกทางกาย วาจา ส่วนกิเลสในใจชนิดละเอียดมันซ่อนตัวลึกๆอย่างแยบยลอยู่ภายในมองไม่เห็นโดยง่าย ศีลใช้ไม่ได้ผล เราจําเป็นต้องก้าวต่อไปในขั้นสมาธิเพื่อมองมันให้เห็นและใช้ปัญญาในการดับในขั้นมหาลัย
ศีล สมาธิ ภาวนา ไม่มีการเรียงลำดับ ไม่มีลําดับขั้นตอน แต่บางคนก็เชื่อว่าจิตจะพัฒนาเป็นไปตามลำดับ ศีล สมาธิ ภาวนา บางคนสามารถก้าวกระโดดไปสมาธิและภาวนาเลย ดังคำสอนในนิกายเซ็น และลัทธิเต๋า ลักษณะเช่นนี้ ศีลจะเกิดขึ้นเองโดยอัตโนมัติ พุทธิภาวะหรือปัญญาเกิดได้ตลอดเวลา หากขจัดเหตุปัจจัยที่บดบังมันอยู่ เหมือนนํ้าขุ่นจะทำให้ใสได้ก็มีหลายวิธี เช่น ตกตะกอน กรอง กลั่น แต่ตะกอนยังคงหลงเหลืออยู่ตามประเภทเครื่องมือที่ใช้ น้ำจะบริสุทธิ์มากที่สุดต้องใช้เครื่องมือที่ละเอียดปราณีตเช่นกัน
และการที่ต้องมี roadmap ในทางศาสนาเพราะมนุษย์มีศักยภาพในการเรียนรู้ไม่เหมือนกัน เปรียบเสมือนบัว 4 เหล่า สําหรับบัวใต้น้ำ จึงต้องมีศีลบังคับใช้ในเบื้องต้น ซึ่งมันง่ายแสนง่ายที่จะปฏิบัติแต่กระนั้นก็ยังมีคนผิดศีลอยู่รํ่าไป เพราะกิเลสมันมีอํานาจระดับความรุนแรง ที่ศีลเอาไม่อยู่ สมาธิและปัญญาจึงต้องเข้ามาถอนรากถอนโคน
ชาวพุทธที่แท้จริงต้องรักษาศีลเจริญสมาธิและภาวนาไปพร้อมๆกัน ยึดหลักทําความดีละเว้นความชั่วทําจิตใจให้บริสุทธิ์ รักษาศีลอย่างเดียวก็ไม่ได้เป็นข้อห้ามแต่อย่างใด ใครพึงพอใจแค่รักษาศีลก็รักษาไป ใครจะเจริญสมาธิภาวนาก็ทําไป เรียกว่าบัว4 เหล่าย่อมพอใจในสภาพที่ตนเองเป็นตามลําดับของสภาวะจิตใจ ศาสนาอื่นๆก็มีหลักของศีลเต็มไปหมด การอ้างตัวว่าถือศีลกินเจ แต่จิตใจเต็มไปด้วยกิเลสโลภะ โมหะโทสะ เรียกว่าหลงทาง ไม่ใช่ทางของพุทธศาสนา ทางของพุทธคือศีล สมาธิ ปัญญาซึ่งเป็นองค์แห่งมรรค
ส่วนใครจะพัฒนาระดับจิตใจไปสู่ขั้นไหนแล้วแต่บุญพาวาสนาส่งและจะต้องปฏิบัติด้วยตนเองจึงจะรู้ได้และเข้าถึง ในทางปฏิบัติเราไม่จำเป็นต้องถึงขั้นหลุดพ้นหรือไปนิพพาน เอาแค่ความทุกข์ลดน้อยลงไปก็เพียงพอแล้ว สุขก็จะตามมาเอง
โฆษณา