กิจวัตรประจำวันสะท้อนภาวะสมอง | เมื่อยทัก Ep.2
การทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน เกิดขึ้นได้จากการรับรู้สิ่งที่อยู่ภายนอกผ่านระบบสัมผัสของร่างกาย มีการคิด การตัดสินใจ วิเคราะห์ร่วมกับประสบการณ์เดิม เกิดการเรียนรู้และแสดงออกมาให้เห็นผ่านทางพฤติกรรม โดยสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นได้จากการทำงานและสั่งการของสมอง ดังนั้น เมื่อสมองมีความบกพร่องผิดปกติ ก็จะสะท้อนออกมาให้เห็นในรูปแบบการทำกิจกรรมหรือกิจวัตรประจำวันที่ผิดปกติไปจากเดิมนั่นเอง
กิจวัตรประจำวัน = Activity of Daily Living (ADL) คือกิจกรรมปกติที่แต่ละคนจะต้องทำเป็นประจำเพื่อเป็นการดูแลตนเองและใช้ในการดำเนินชีวิต แบ่งออกเป็น 2 แบบ
1.กิจวัตรประจำวันขั้นพื้นฐาน Basic Activity of Daily Living (B-ADL) หมายถึง กิจกรรมที่ใช้ทักษะความสามารถพื้นฐานของมนุษย์ รูปแบบไม่ซับซ้อนและทุกคนต้องทำเป็นประจำปกติในทุกๆวัน ได้แก่ กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการดูแลตนเอง เช่น การอาบน้ำ ล้างหน้า แปรงฟัน แต่งตัว กินข้าว การถ่ายปัสสาวะอุจจาระ เป็นต้น หรือกิจกรรมที่เกี่ยวกับการเคลื่อนย้ายตัว เช่น การเดิน นั่ง เคลื่อนไหวต่างๆ ⚠️
4
2.กิจวัตรประจำวันขั้นสูง Instrumental Activity of Daily Living (I-ADL) หมายถึงกิจกรรมที่ใช้ทักษะความสามารถที่ซับซ้อนขึ้นในการทำงานทั้งด้านการคิดวิเคราะห์การตัดสินใจ การแก้ไขปัญหา การปรับตัวให้เหมาะสมตามสภาพแวดล้อมและทักษะทางสังคมที่ต้องอยู่ร่วมกับผู้อื่นในชุมชนหรือสังคม ตัวอย่างเช่น การใช้ชีวิตใน การพูดคุยพบปะผู้อื่น การเดินทาง การทำธุรกรรมทางด้านการเงิน หรือการซื้อของที่ตลาด เป็นต้น
"กิจวัตรประจำวันขั้นสูง เป็นกิจกรรมที่เราต้องทำร่วมกับผู้อื่น จึงจำเป็นต้องใช้ทักษะการคิดวิเคราะห์และทักษะทางสังคมร่วมด้วย สมองก็จะทำงานซับซ้อนมากขึ้น" ⚠️
เมื่อสมองเริ่มผิดปกติจะส่งผลกระทบต่อการทำกิจวัตรประจำวันขั้นสูงก่อนขั้นพื้นฐานเพราะการทำกิจวัตรประจำวันขั้นสูงต้องใช้การทำงานของสมองที่ซับซ้อนกว่า มีสมองหลายส่วนทำงานไปพร้อมๆกันถึงจะเกิดเป็นการกระทำที่แสดงออกมาได้ ดังนั้น หากสมองมีการเสียหายไปบ้างบางบริเวณก็จะแสดงอาการออกมาให้เห็นได้ทันทีว่า เริ่มมีความผิดปกติในการทำกิจวัตรประจำวันขั้นสูงก่อนการทำกิจวัตรประจำวันขั้นพื้นฐาน
การทำกิจวัตรประจำวันเปลี่ยนแปลงไป บางครั้งก็มีสาเหตุนอกเหนือจากภาวะสมองที่ผิดปกติได้เช่นกัน ดังนั้นหากเราเริ่มสังเกตุเห็นอาการที่ผิดปกติไม่ว่าตัวเราเอง หรือคนใกล้ชิดให้รีบไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง จะได้แก้ไขปัญหาได้เร็วและมีประสิทธิภาพที่สุด
อย่าลืมกดติดตามเพจ อัปเดตวามรู้ใหม่ๆเกี่ยวกับการดูแลและกายภาพบำบัดด้วยตนเองที่บ้านง่ายๆได้ที่
โฆษณา