ธรรมจักร สัญลักษณ์ของจักพรรดิ
ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาได้กล่าวไว้ว่า พระจักรพรรดินั้นต้องเป็นผู้มีคุณสมบัติสำคัญ ซึ่งเรียกว่ารัตนะ 7 ประการ คือ จักรแก้ว ช้างแก้ว ม้าแก้ว แก้วมณี นางแก้ว ขุนคลังแก้ว ขุนพลแก้ว
จักรรัตนะตามคำภีร์บาลีบอกไว้ว่า มีกำพันซี่ มีกง มีดุม บริบูรณ์ด้วยอาการทุกอย่าง เมื่อรันนะ 7เกิดแก่พระราชาองค์ใด พระราชาองค์นั้นจะได้เป็นจักรพรรดิ
จักรรัตนะ มีรูปเป็นวงกลมเหมือนล้อเกวียน ดุมเป็นแก้วอินทนิน ตรงกลางดุมเป็นแผ่นเงิน มีซี่แก้ว 7ประการ เมื่อจักรัตนัหมุนไปในอากาศ ท่อแก้วประฬาฬจะกินลมเกิดเสียงไพเราะ เฟื่องดอกแก้วมุกดาเวียนไปจัปรากฏคล้ายวง้อสามอัน หมุนอยู่ภายในของกันและกันด้วยเหตุนี้ จักรรัตนะจึงเป็นเอกลักษณ์ที่ส่งเสริมพระบรมเดชานุภาพของพระเจ้าจักรพรรดิ
จักรรัตนะที่หมุนไปนั้น คือ การที่พระจักรพรรดิ์ทรงมีทศพิธราชธรรมเป็นธรรมของพระราชาที่มาจากการปกครองแผ่นดินโดยธรรม ย่อมได้รับการยกย่องสรรเสริญและความสุขร่มเย็น และการที่บ้านเมืองเจริญรุ่งเรือง คือการหมุนกงจักรรัตนไปตามกระแสโลกาภิวัตน์
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระบรมศาสดาแห่งพระพุทธศาสนา เมื่อตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณแล้ว พระองค์ได้ประทานธรรมเทศนาครั้งแรกแก่ภิกษุปัญจวัคคีย์ ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวันแขวงเมืองพาราณสี ถือเป็นวันปฐมเทศนา เป็นวันที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าใช้หลักธรรมที่ชื่อว่า ธรรมจักรกัปปวัตรนสูตร ว่าด้วย พระพุทธเจ้าทรงหมุนล้อแห่งธรรม สอนให้รู้ธรรมจักรของธรรมชาติที่มนุษย์ต้องเกิด แก่เจ็บและตาย เพื่อให้รู้เหตุผลและใช้ปัญญาแก้ไข
เมื่อครั้งสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงหมุนรัตนแห่งธรรมหมู่เทวดาประกาศก้องจากพื้นดินถึงพรหมโลกกว่า ธรรมจักรประเสริฐยิ่ง สมณะ พราหมณ์ เทวดา หรือใครๆในโลกไม่สามารถหมุนได้ พระพุทธเจ้าทรงหมุนได้ ณ ป่าอิสิ ปตนมฤคทายวัน
หลังจากที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เสด็จดับขันธปรินิพพานแล้ว ได้มีการคิดสร้างสิ่งบูชาที่เป็นสัญลักษณ์ของเหตุการณ์ที่สำคัญยิ่งของพระองค์ คือ ปางประสูติ ปางตรัสรู้ และแข่งปรินิพพาน แต่การสร้างรูปของพระพุทธองค์ ในประเทศอินเดียนั่นเป็นสิ่่งต้องห้าม จึงจำเป็นต้องใช้สัญลักษณ์อื่นเข้ามาแทน นั่นคือธรรมจักร และกวางหมอบ
ธรรมจักรกับสิงโตสี่ตัวหันหน้าออกไปสู่สี่ทิศ ประดิษฐานอยู่บนฐานกลม เหนือบัวของเสาศิลาหันหน้าออกสู่สี่ทิศ พระเจ้าอโศกสร้างไว้ในสมัยของพระองค์ ใกล้เมืองพาราณสี ขุดค้นพบเมื่อปี 2447
ตั้งแต่นั้นมาประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนาก็สร้างสิ่งตัวแทนคือ ธรรมจักร เพื่อเป็นการดำเนินรอยตามพระพุทธองค์ ที่หมุนล้อแห่งธรรมให้โลกร่มเย็น
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
