เหตุต้นผลกรรม ;
Pass 1 : จุดเริ่มต้นของการก่อกรรมทำเข็ญ
ขอบคุณ : ภาพประกอบจากอาจารย์ยอด
EP1.จุดเริ่มต้นของการศึกษาวิชากรรม
การศึกษา มีหลากหลายแขนงวิชาและอาชีพ
มีมากมายให้เลือกศึกษาตามความถนัดของผู้เล่าเรียนศึกษา
เมื่อเรียนจบแล้วก็นำความรู้เหล่านั้นไปต่อยอดชีวิต
ด้วยการทำงานในสิ่งที่ตนศึกษามา ถนัด และนำองค์ความรู้นั้นมาพัฒนาสังคมและองค์กรบนโลกใบนี้ให้เกิดความเจริญงอกงามทั้งด้านวัตถุและด้านจิตใจ
ก็การศึกษาที่ได้กล่าวมานั้น
เป็นเพียงการศึกษาแบบทางโลก ที่ชาวโลกได้บัญญัติกันขึ้นมาเท่านั้น ซึ่งเป็นเพียงส่วนหนึ่งที่ทางวิทยาศาตร์ยังต้องค้นหาและพัฒนาต่อยอดไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ซึ่งเป็นการพัฒนาทางด้านวัตถุเฉพาะ
การศึกษาหากสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ทาง คือ
1.การศึกษาทางโลก (การศึกษาพัฒนาทางด้านวัตถุ)
2.การศึกษาทางธรรม (การศึกษาพัฒนาทางด้านจิตใจ)
ในที่นี้ข้าพเจ้าขอเล่าเฉพาะการศึกษาทางธรรม เพราะเป็นสิ่งที่อยู่ใกล้ตัวมากที่สุด ทั้งนี้ การศึกษาทางโลกและทางธรรม เป็นสิ่งที่เชื่อมโยงกันได้หมดและเป็นสิ่งที่ต้องอาศัยพึ่งพาซึ่งกันและกัน จะขาดส่วนใดส่วนหนึ่งไปไม่ได้ ซึ่งข้าพเจ้าจะเล่าให้ฟังในกาลต่อไป.....
ก็การศึกษาทางธรรม คือการศึกษาที่ตรงต่อความเป็นจริงของชีวิต ในทางพระพุทธศาสนา การศึกษาท่านเรียกว่า “สิกขา” แปลว่า ศึกษา
ศึกษาในทางโลกและทางธรรมช่างมีข้อที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง
#ศึกษาแบบทางโลก
ก็หมายความว่า : การศึกษาเล่าเรียนหรือการเรียนรู้ ประสบการณ์ในด้านต่าง ๆ อันเกิดจากการเห็นเอง เห็นร่วมกัน ส่งผลให้เกิดความรู้ที่เป็นความรู้ที่ดีที่ชอบประกอบด้วยประโยชน์ โดยทั่วไปหมายถึง
“กระบวนการเรียน “
“การฝึกอบรม”
“การค้นคว้า”
“การพัฒนาการ” และ
“การรู้แจ้งเห็นจริงในสิ่งทั้งปวง” ...
#แต่ศึกษาทางธรรม : ในทัศนะของพระพุทธศาสนา
การศึกษา คือ การมองตน การพิจารณาตน การควบคุมตน จนกระทั่งการพัฒนาตน ที่จริง คำว่าสิกขาเป็นการปฏิบัติ ไม่ใช่การเล่าเรียน การเล่าเรียนเป็นเบื้องต้นของการศึกษา ถ้าพูดให้เต็มก็คือ เรียนให้รู้ให้เข้าใจ และทำให้ได้ทำให้เป็น หรือเรียนรู้และฝึกทำให้ได้ผล จึงจะเรียกว่าการศึกษา ไม่ใช่เรียนแต่เนื้อหาวิชาอย่างเดียว
การศึกษาในพระพุทธศาสนาคือหลักธรรมอะไร เราจะพบว่า
สิกขาเป็นหลักธรรมใหญ่ในพระพุทธศาสนาอยู่แล้ว ซึ่งเราเรียกว่าไตรสิกขา หรือ สิกขา ๓ อย่าง คือ ศีล สมาธิ ปัญญา หลักสิกขานี้ครอบคลุมข้อปฏิบัติทั้งหมดในพระพุทธศาสนา และสิกขาเป็นหลักธรรมภาคปฏิบัติ
ในทางพระพุทธศาสนา บุคคลที่ปฏิบัติถูกต้องแล้ว เข้าอยู่ในแนวทางถึงขั้นที่ยอมรับได้ ท่านเรียกชื่อว่า เสขะ แปลว่าผู้กำลังศึกษา พระเสขะ เป็นพระอริยบุคคล คือเป็นบุคคลที่เข้าสู่แนวทางที่แท้จริงของพระพุทธศาสนาแล้ว เมื่อศึกษาจบแล้วไม่ต้องศึกษาอีก ก็เรียกว่า อเสขะ ซึ่งมีประเภทเดียว ได้แก่ พระอรหันต์เท่านั้น
เรื่องของพระพุทธศาสนาทั้งหมดเริ่มต้นด้วยการศึกษาและจบลงด้วยการจบการศึกษา
กระบวนการทั้งหมด เรียกว่า สิกขา อย่างนี้
จึงกล่าวว่าพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาแห่งการศึกษา
ดังนั้น พุทธศาสนามีหลักการเดียวกันกับวิทยาศาสตร์ คือ
๑. สอนอย่างมีเหตุผล
๒. ศึกษาจากของจริงที่มีอยู่จริง
อนึ่ง เมื่อเราได้ศึกษาหาความรู้แล้ว ปัญญาย่อมเกิดขึ้นเอง
ความรู้ต่าง ๆ ของคนเรามิได้เกิดขึ้นมาง่าย ๆ จำเป็นต้องศึกษาสั่งสมมาเป็นอย่างดีตั้งแต่การเรียนรู้ สั่งสมมาด้วยการเห็นเอง นำมาปรึกษาขยายความร่วมกันทำความรู้ความเห็นร่วมกัน จนได้องค์ความรู้ความเห็นที่เป็นความรู้ที่ดีที่ชอบประกอบด้วยประโยชน์ตรงตามความหมายของคำว่า ศึกษา หรือสิกขา ที่ให้ไว้ ณ เบื้องต้น.
ทำไมจึงต้องมีการศึกษา
เมื่อได้ความหมายของการศึกษาเช่นนี้แล้ว ก็มีคำถามต่อไปว่า
ทำไมจึงต้องศึกษา ซึ่งเป็นคำถามพื้นฐาน
ถ้าไม่มีเหตุผลว่าศึกษาทำไม แล้วเราจะเรียนไปทำไม
การที่ต้องศึกษานั้น เหตุผลเบื้องแรกก็คือ
ชีวิตต้องการดำรงอยู่ด้วยดีและเจริญงอกงาม
แต่การดำรงอยู่ด้วยดีและความเจริญงอกงามนั้น
หาได้สำเร็จแก่ชีวิตอย่างเป็นไปเองไม่
หากเป็นสภาพที่ชีวิตต้องทำให้เกิดขึ้น และในการที่จะทำเช่นนั้น
ชีวิตก็ต้องเผชิญกับสิ่งบีบคั้นจำกัดขัดขวาง ซึ่งรวมทั้งความบกพร่องอ่อนแอของมันเอง สภาพที่บีบคั้นจำกัดขัดขวาง ซึ่งจะต้องแก้ไขนี้
รวมเรียกว่า ปัญหา จึงพูดสั้นๆ ได้ว่า ชีวิตนี้มีปัญหา คือชีวิตมีสิ่งบีบคั้นจำกัดขัดข้องที่จะต้องแก้ไข ปัญหาคือสิ่งที่บีบคั้นจำกัดขัดข้องนี้ ทางพระพุทธศาสนาเรียกว่า ทุกข์
คนเรานั้นตั้งแต่เริ่มต้น ถ้าไม่มีพ่อแม่ ก็อยู่ไม่รอด ต่างจากสัตว์เดรัจฉานจำนวนมากที่เกิดมาก็ออกหากินได้เองทันที พ่อแม่ไม่ต้องเลี้ยงดู
แต่มนุษย์นี้ ถ้าเกิดมาแล้วปล่อยไปก็ตายเลย ถึงแม้โตขึ้นมาก็ยังแพ้สัตว์ เช่น ลิงในป่ารู้หมดว่ากินอะไรได้ไม่ได้ แต่คนถ้าไปป่าก็ไม่รู้ว่าจะกินอะไรได้หรือไม่ กล่าวกันว่าคนถ้าไปป่า ต้องเอาลิงไปด้วย ลิงกินอะไรก็กินตามลิง ถือเป็นของกินได้ แสดงว่าต้องอาศัยลิงสอน
ดังนั้น ในแง่ของสัญชาตญาณ มนุษย์เสียเปรียบสัตว์ทั้งหลายมาก รวมความว่า ชีวิตมีข้อจำกัดขัดข้อง จึงต้องบริหารแก้ไขปัญหากันตลอดเวลา ไม่เฉพาะกายเท่านั้น ทางจิตใจก็ต้องบริหารแก้ปัญหาตลอดเวลาด้วย จึงต้องยอมรับว่า ชีวิตมนุษย์มีปัญหา ซึ่งต้องบริหารแก้ไข
ทำไมจึงมีปัญหาขัดข้องที่ต้องแก้ไขหรือมีทุกข์ที่จะต้องดับ
ตอบว่า เพราะมนุษย์ยังมีความไม่รู้
มนุษย์เกิดมาพร้อมด้วยความไม่รู้ ไม่รู้จักสิ่งทั้งหลาย ดังที่กล่าวไว้แล้ว เช่น ไม่รู้จักว่าจะกินอะไร ไม่รู้ว่าจะเดินได้อย่างไร ไม่รู้ว่าจะเป็นอยู่อย่างไร ไม่รู้ว่าจะดำเนินชีวิตอย่างไร จะปฏิบัติต่อโลกหรือสิ่งทั้งหลายที่อยู่รอบตัวอย่างไร จึงจะอยู่ได้ด้วยดี ไม่รู้ตลอดไปถึงว่า จะเจริญงอกงามไปถึงไหน ไปสู่จุดหมายใด
ดังนั้น มนุษย์จึงต้องเรียนรู้ต้องหาความรู้
ความไม่รู้ที่ทางพระเรียกว่าอวิชชานี้
เป็นตัวการที่ทำให้มนุษย์ต้องมีปัญหา ทำให้ชีวิตนี้ต้องถูกบีบคั้นและถูกจำกัด มีความขัดข้องต่างๆ ที่เรียกว่าทุกข์ สิ่งที่ต้องทำก็คือ
จะต้องพัฒนาคนขึ้นไปให้มีความรู้ ให้มีสิ่งที่เรียกว่า ปัญญา
ให้มี วิชชา พร้อมทั้งความสามารถอื่น ๆ ที่จะช่วยให้แก้ปัญหาได้
เมื่อแก้ปัญหาได้ก็คือดับทุกข์ได้ เมื่อดับทุกข์ได้ก็บรรลุอิสรภาพ การแก้ปัญหาได้ ดับทุกข์ได้ หรือบรรลุอิสรภาพนั้น มีความหมายอย่างเดียวกัน แก้ปัญหาได้ก็คือ ทำให้พ้นจากสิ่งบีบคั้น ก็คือไม่มีทุกข์ เมื่อพ้นจากความทุกข์ ก็มีอิสรภาพ เป็นตัวของตัวเอง
ดังนั้น สิ่งที่ต้องการก็คือการพัฒนาคนซึ่งหมายถึงการพัฒนาปัญญา พัฒนาความรู้ และคุณสมบัติอื่นๆ ที่เป็นเครื่องประกอบ ให้มีความสามารถในการแก้ปัญหา
ดังนั้น การศึกษาจึงเป็นสิ่งจำเป็นต่อชีวิต ทั้งนี้ ก็เพราะชีวิตต้องการจะดำรงอยู่ด้วยดี มีความเจริญงอกงาม แต่ชีวิตนี้มีปัญหา จึงต้องมีการศึกษา เพื่อพัฒนาตนให้สามารถที่จะแก้ปัญหา ถ้าชีวิตไม่มีปัญหา ไม่มีทุกข์ ก็ไม่จำเป็นต้องมีการศึกษา เมื่อศึกษาดีแล้ว ก็แก้ปัญหาได้อย่างถูกต้อง สามารถดำรงชีวิตอยู่ด้วยดี และเจริญงอกงามเข้าถึงจุดหมายที่ชีวิตพึงต้องการ
ความยาวเรื่องนี้ ข้าพเจ้าจะขอแบ่งไว้ 10 ตอน ในซีรีส์ #เหตุต้นผลกรรม
เพื่อมิให้ผู้อ่านเบื่อกับการอ่าน ผู้เขียนต้องการให้ผู้อ่านได้เรียนรู้ คิดพิจารณาวิเคราะห์ และแสดงความคิดเห็นเรื่องกฏแห่งกรรมนี้ไปในแต่ละตอนด้วย อาจจะมีเรื่องความตาย ผีสางเทวดา การเกิด แก่ และการเจ็บป่วย เข้ามาในเรื่องนี้ด้วย ซึ่งข้าพเจ้ามองเห็นว่ายังไงมันคือจุดเริ่มต้น จุดเชื่อมโยงกันไปมา และจุดสิ้นสุดจะอยู่ตรงไหนเป็นอย่างไรนั้น
โปรดติดตามและอ่านในตอนๆต่อไป ????
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
