"เวลา" และ "ความตาย"
หรือจะเป็นเพียงมายาที่มนุษย์สร้างขึ้นมา?
ในปัจจุบัน เป็นยุคที่วิทยาศาสตร์และวิทยาการต่างๆ มีความก้าวหน้ามาก
หากแต่ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บางครั้งก็อาจจะขัดต่อหลักปรัชญา
ตลอดช่วงเวลาของศตวรรษที่ 20 ได้มีความพยายามที่จะศึกษานิยามของ "เวลา" โดยอิงกับหลักฟิสิกส์ โดยบางคนก็กล่าวว่าเวลาคือสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น เนื่องจากมนุษย์มักจะวัดค่าสิ่งต่างๆ
ในบทความนี้ อันดับแรก ผมจะเขียนถึงเรื่องของ “ชีวภาพนิยม (Biocentrism)" ตามความเข้าใจของผม ซึ่งทฤษฎีนี้เป็นทฤษฎีของ "โรเบิร์ต แลนซา (Robert Lanza)" นักวิทยาศาสตร์ชาวอเมริกัน
โรเบิร์ต แลนซา (Robert Lanza)
แลนซาเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่ชำนาญในวิทยาศาสตร์หลายแขนง และได้คิดค้นทฤษฎีหรือแนวคิดชีวภาพนิยม โดยตามทฤษฎีนี้ แลนซาเห็นว่าชีววิทยา คือศาสตร์ที่สำคัญที่สุดในแขนงของวิทยาศาสตร์
ชีวภาพนิยม มีแนวคิดที่ปฏิเสธว่ามนุษย์เป็นศูนย์กลางของสิ่งต่างๆ และเห็นว่าทุกสิ่งในโลกมีความเสมอภาคกัน
รายละเอียดหรือนิยามที่ชัดเจนของชีวภาพนิยมที่ได้รับการถ่ายทอดอย่างจริงๆ จังๆ นั้น ได้เกิดขึ้นในปีค.ศ.2011 (พ.ศ.2554) เมื่อแลนซาได้ตีพิมพ์หนังสือที่มีชื่อว่า "Biocentrism" โดยในหนังสือเล่มนี้ แลนซาได้กล่าวว่า เวลาและความตายคือมายาที่สมองมนุษย์สร้างขึ้น
หากให้อธิบายเพิ่มเติม ก็อาจยกตัวอย่างเช่น สมมติว่าเราถูกปลูกฝังมาโดยตลอดว่าเมื่อเราเสียชีวิตไปแล้ว เราจะเห็นแสงที่ปลายอุโมงค์ สมองก็จะจดจำอย่างนั้น และมองเห็นแสงจริงๆ ซึ่งหากมองจากหลักจิตวิญญาณ ก็แสดงให้เห็นว่ามนุษย์ยังไม่สามารถวัดค่าชีวิตได้เมื่อตระหนักว่าเอกภพนี้ไม่มีที่สิ้นสุด
แนวคิดเบื้องหลังนี้ ก็คือการที่เอกภพกำเนิดมาจากชีวิตของมนุษย์ ประมาณว่าชีวิตและเอกภพนั้นมีความเชื่อมโยงกัน และจุดกำเนิดเอกภพก็ดูเหมือนจะเป็นปรากฎการณ์ทางชีววิทยามากกว่าจะอธิบายได้ตามหลักฟิสิกส์
ชีวภาพนิยม คือทฤษฎีที่พยายามจะอธิบายเรื่องของ "จิต" โดยอิงตามหลักวิทยาศาสตร์ ซึ่งเรื่องราวของจิตนั้น มนุษย์ก็ใช่ว่าจะเข้าใจทั้งหมดในทุกแง่มุม และเป็นสิ่งที่วัดไม่ได้
อย่างที่ผมบอกไว้ข้างต้น มนุษย์มักจะหาค่าที่จะใช้วัดสิ่งต่างๆ เสมอ แต่ปัญหาก็คือ
"หากจิตเป็นสิ่งที่วัดไม่ได้ล่ะ"
หากอ้างอิงตามหลักความเชื่อของแต่ละที่ แต่ละที่ก็มีความเชื่อเรื่องจิตต่างกันออกไป เราไม่สามารถมองเห็นจิตหรือ "วิญญาณ" ที่ออกจากร่างกาย แต่ถ้าหากจิตนั้นคือสิ่งที่อยู่ในใจของเราล่ะ?
นั่นล่ะคือชีวภาพนิยม
ส่วนถ้าพิจารณาทางด้านฟิสิกส์ ฟิสิกส์ก็ถือเป็นศาสตร์แขนงใหม่และก็ได้พยายามที่จะหาหน่วยวัดค่าชีวิตเช่นกัน
แต่หากย้อนกลับไปในสมัยโบราณ นักปรัชญาสมัยโบราณก็ได้มีทฤษฎีหรือแนวคิดที่เกี่ยวกับชีวิต ความตาย และเวลาอยู่ก่อนแล้ว
รายแรกก็คือ "อริสโตเติล (Aristotle)" ผู้ที่หลายคนยกให้เป็นบิดาแห่งปรัชญา
อริสโตเติล (Aristotle)
อริสโตเติลได้คิดค้นทฤษฎี "ชะตานิยม (Fatalism)" และอาจจะเรียกได้ว่าเป็นทฤษฎีแรกๆ ที่พยายามจะอธิบายเรื่องราวของเวลาและชีวิต โดยอริสโตเติลมีแนวคิดว่าสิ่งต่างๆ ที่กำลังจะเกิดขึ้นในอนาคต ล้วนแต่เป็นสิ่งที่ถูกกำหนดเอาไว้แล้ว
ชะตานิยม คือแนวคิดที่พยายามจะบอกว่าชะตาของมนุษย์ล้วนเป็นสิ่งที่กำหนดเอาไว้แล้ว เปรียบเทียบเป็นหนังสือที่ถูกเขียนเอาไว้ก่อนที่เราจะเกิด พอเราเกิดมา การกระทำและสิ่งที่เกิดขึ้น ก็คือสิ่งที่ถูกเขียนเอาไว้แล้ว
แนวคิดนี้ของอริสโตเติลก็อาจจะมีความสอดคล้องกับชีวภาพนิยมในแง่ที่ว่า เอกภพได้ถูกสร้างและดำรงจากชีวิตมนุษย์ หากพิจารณาว่าทุกสิ่งที่เกิดขึ้นคือสิ่งที่ถูกกำหนดเอาไว้แล้ว ส่วนเอกภพนั้นเกิดและเติบโตจากการกระทำที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ของมนุษย์
รายต่อไปคือ "เพลโต (Plato)"
เพลโต (Plato)
เพลโตได้ใช้เวลาหลายปีในการพยายามทำความเข้าใจชีวิต และในขณะเดียวกัน ก็พิจารณาเรื่องเวลาและความตายด้วย
ทฤษฎีที่โด่งดังของเพลโตก็คือ "เพลโตนิยม (Platonism)" ซึ่งจะมองถึงชีวิตในแง่นามธรรม ซึ่งไม่อิงกับเวลา ยกตัวอย่างเช่น สิ่งของนั้นไม่มีความคิดหรือความรู้สึก ดังนั้นสิ่งของจะไม่สามารถกระทำการใดที่จะส่งผลกระทบต่ออนาคตได้ ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
หากเวลานั้นอิงกับกฎแห่งฟิสิกส์และไม่สามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบได้ ถ้าเช่นนั้นก็อาจจะเรียกว่าเวลานั้นเป็นนามธรรมก็ว่าได้
อริสโตเติลนั้นได้กล่าวว่าเวลานั้นไม่อาจจะมีจุดเริ่มต้น ไม่อย่างนั้นก็เท่ากับว่าเวลาก็จะมีจุดสิ้นสุด แต่หากมองในมุมของเพลโต เวลาควรจะเป็นสิ่งที่ไม่มีกำหนดแน่นอนตายตัว ไม่มีจุดสิ้นสุด หากแต่แนวคิดนี้ก็อาจจะแย้งกับทฤษฎีชีวภาพนิยม
หากลองคิดว่าโครงสร้างของเวลานั้นเป็นเส้นตรง หากว่าเวลามีจุดเริ่มต้น แสดงว่าก็ต้องมีสิ่งที่มาก่อนเวลา แต่หากเวลาคือสิ่งที่เป็นนิยามของชีวิต นั่นเท่ากับว่าทฤษฎีชีวภาพนิยมนั้นไม่ถูกต้อง เนื่องจากนั่นจะหมายถึงเอกภพคือสิ่งที่สร้างชีวิต ไม่ใช่ชีวิตที่สร้างเอกภพ
จากแนวคิดนี้ เท่ากับว่าเวลาคือสิ่งที่ไม่สามารถควบคุมได้ มีแต่เดินไปข้างหน้า
นี่ก็เป็นแนวคิดของนักปรัชญาโบราณ หากแต่ก็ต้องขึ้นกับแต่ละคนว่าจะมองว่า "เวลา" "ชีวิต" และ "ความตาย" คืออะไร ก็คงต้องขึ้นอยู่กับแนวคิดและมุมมองของแต่ละคน
- 19
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
