25 ธ.ค. 2022 เวลา 08:31 • ประวัติศาสตร์
เจ้าพระยาโกษาธิบดี​ ชื่อเดิมปาน​ หรือที่เรียกสั้นๆว่า​ "โกษาปาน" ผู้เดินทางด้วยเรือนานกว่า​ 6​ เดืิอน​ ไปฝรั่งเศส​ ในฐานะเอกอัครราชทูตตามที่สมเด็จพระนารายณ์​ ทรงรับสั่ง​ เมื่อปี​ พ.ศ.2229
ระหว่างอยู่บนเรือโกษาปานฝึกฝนการเจรจาด้วยภาษาฝรั่งเศสจนสามารถสนทนาได้คล่อง​ เป็นที่ชอบพอแก่พระเจ้าหลุยส์ที่​ 14​
เมื่อถูกถามว่ามีเมียกี่คน​ เขาตอบว่า​ 26​ คน​ ส่วนลูกที่ยกให้มีหน้ามีตานั้นมี​ 4​ คน
#โกษาปาน​ เป็นน้องของ​#โกษาเหล็ก​ ทั้งคู่เป็นบุตรของเจ้าแม่วัดดุสิต​ พระนมของพระนารายณ์​ ด้านพ่อนั้นมีเชื้อสายเป็นมอญ
ความป๊อบปูล่าของโกษาปานหลังกลับมาจากฝรั่งเศสยิ่งมากขึ้นๆ​ พระเจ้าหลุยส์ที่​ 14​ เขียนจดหมายมายังราชสำนักก็เอ่ยถามถึงเขา​ ช่วงนี้ตำแหน่งหน้าที่การงานพุ่งทะลุขีดสุดจนได้เป็นถึงเจ้าพระยาคลัง
พงศาวดารกล่าวถึงการเสียชีวิตของโกษาปาน​ ไว้หลายทาง บ้างก็ว่าเมื่อสิ้นแผ่นดินพระนารายณ์แล้ว​ ปีพ.ศ. 2239 เขาถูกพระเพทราชา​ เพ่งเล็งเป็นอย่างมากด้วยข้อหาจงรักภักดีต่อสมเด็จพระนารายณ์มากเกินไป​ จึงโดนกลั่นแกล้งบ่อยๆ​ มีอยู่วันหนึ่งพระเพทราชาโมโหโกษาปานจนถึงกับคว้ามีดมาตัดปลายจมูกข​องเขาทิ้งเอาเสียดื้อๆ​
ปี​ พ.ศ.2242 เมีย​ เมียน้อย​ ​รวมถึงลูกๆ​ ของโกษาปานถูกสั่งคุมขัง ทรัพย์สมบัติถูกริบ​ บ้างว่าเขาถูกโบยจนตาย​ ในปีถัดมา​ พ.ศ.2243 บ้างว่าด้วยความอึดอัดใจเขาเลยฆ่าตัวตาย​ บ้างว่าใช้มีดแทงตัวตาย
เพียง​ 10​ ปีเท่านั้นจากวันที่ได้ไปเหยียบพระราชวังแวร์ซายความรุ่งเรืองของโกษาปานกลับจมดิ่ง​ สิ้นทั้งวาสนาและบารมี
โกษาปานมีลูกชายคนหนึ่งชื่อ​ "ขุนทอง"
ขุนทองมีลูกชื่อทองคำ​
ทองคำเป็นพ่อของ​ สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช​ รัชกาลที่​ 1​
โกษาปานจึงมีศักดิ์เป็นทวดของรัชกาลที่​ 1​บรมปฐมกษัตริย์ราชวงศ์จักรี
ขณะที่รัชกาลที่​ 1​ ยังเป็นเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก​ เคยถูกพระเจ้ากรุงธนบุรีสั่งเฆี่ยน​ พงศาวดารบันทึกไว้ว่า​
ครั้งหนึ่ง​ "หม่อมเหม็น" หลานรักซึ่งเป็นลูกของพระเจ้ากรุงธนบุรี​ กับเจ้าฟ้าฉิมใหญ่ (ลูกสาวรัชกาลที่​ 1) กำลังเล่นปีนป่ายตามตัวและหลังของสมเด็จตา​ เห็นรอยแผลเป็นที่หลังจึงถามว่าตาไปโดนอะไรมา
สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ​ ทรงตอบว่า​ "พ่อมึงสั่งเฆี่ยนกู"
เมื่อเปรียบกับช่วงสุดท้ายของชีวิตโกษาปาน​ ที่ถูกพระเพทราชาสั่งโบยกลั่นแกล้งสารพัดแล้ว​
ว่ากันว่า หลังถูกเฆี่ยนแล้วเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกจึงเข้าใจได้ทันทีว่า​หากไม่อยากถูกโบยอีกต่อไป​ ก็ต้องขึ้นเป็นกษัตริย์เท่านั้น
ปล.​ รูปปั้นแบบหล่อครึ่งตัวของโกษาปานนี้ตั้งอยู่ที่​ ถนนสยาม​ เมืองแบร็สต์ ประเทศฝรั่งเศส​ ยืนยันได้ว่าเขาได้รับการต้อนรับและความสนใจจากคนที่นั่นมากขนาดไหน
เป็นรูปหล่อที่ปลายจมูกยังไม่ถูกตัด​ คือใบหน้าของคนที่อยู่ในสมัยกรุงศรีอยุธยา​จริงๆ ที่ไม่ใช่ภาพวาด
(ส่วนภาษาที่ชาวกรุงศรีพูดคุยกันนั้น​ ใกล้เคียงที่สุดก็คือสำเนียงโคราชในปัจจุบัน ก่อนจะค่อยๆมาเป็นสำเนียงภาษากลางทุกวันนี้)
โฆษณา