25 ธ.ค. 2022 เวลา 10:11 • สุขภาพ
🎅ข้อเข่าเสื่อม โรคที่มาพร้อมกับวัยชรา
ข้อเข่าเสื่อมพบได้มากในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดอาการปวดเข่า บวมแดง เข่าฝืด ยึด มีเสียงดังในเข่า
🤶สาเหตุเกิดจากหลายกรณี เช่น
การมีน้ำหนักตัวมาก​ ทำให้เข่าต้องรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในขณะก้าวเดิน
ความเสื่อมสะสมจากการที่ใช้ข่อเข่าไม่ถูกต้อง
เคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณข้อ
เคยเป็นโรคที่เกี่ยวกับไขข้อมาก่อน เช่น รูมาตอยด์
🧙‍♂️การใช้ข้อเข่าที่ถูกวิธีจะช่วยยืดอายุการใช้งานของข้อเข่าได้ ตัวอย่างเช่น
• การนั่งซักผ้าบนเก้าอี้เตี้ยๆ ควรเหยียดเข่าสองข้าง และควรซักน้อยชิ้น หากใช้เครื่องซักผ้าได้ก็จะเป็นการดี
• การรีดผ้า ควรหลีกเลี่ยงการนั่งพื้นรีดผ้า อาจต้องใช้เก้าอี้มาเป็นตัวช่วยหรือยืนรีด จะเหมาะสมกว่า
• ควรใช้ไม้ถูพื้น หรือทำความสะอาดพื้น เพื่อหลีกเลี่ยงการก้มถูพื้น
• หลีกเลี่ยงการนั่งพับเพียบไปวัดฟังเทศน์ หันมานั่งเก้าอี้แทน
• การนั่งขัดสมาธิบนเก้าอี้ แทนการนั่งบนพื้น
• เลี่ยงการนั่งพื้นที่ต้องงอเข่ามาก โดยเฉพาะเวลาลุกขึ้นลง
• หลีกเลี่ยงการใช้ส้วมที่นั่งยองๆ เพราะจะเพิ่มอาการปวดเข่า อาจปรับส้วมมาเป็นแบบนั่งชักโครก
ถึงแม้จะเป็นโรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ข้อ การควบคุมน้้าหนักตัว การบริหารกล้ามเนื้อและออกกำลังเพื่อสุขภาพ​ ก็สามารถบรรเทาอาการไปได้
👨‍🔬การรักษาด้วยการใช้ยา
▪️ยาแก้ปวดพาราเซตามอล เป็นยาที่ควรเลือกใช้เป็นอันดับแรกในกรณีที่ปวดไม่มาก
ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ที่มีปัญหาการทำงานของตับผิดปกติ
ไม่ควรกินยานี้มากกว่า 3 กรัมต่อวัน (เทียบเท่าขนาดยา 500 มิลลิกรัม จำนวน 6 เม็ด)
และไม่ใช้ติดต่อกันเกิน 5 – 7 วัน
▪️ยาทาเฉพาะที่ ที่มีส่วนผสมของยาต้านการอักเสบ NSAIDSs และเจลพริก (Capsaicin) ใช้ทานวด
▪️ยาต้านการอักเสบไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ในรูปของยากิน และยาฉีด ช่วยลดอาการปวดและอักเสบได้ดี​ เหมาะสำหรับลดอาการปวดเล็กน้อยถึงปานกลาง
ควรใช้ยาอย่างระมัดระวัง โดยเฉพาะ
ในผู้สูงอายุ
ผู้ที่ได้รับยาสเตียรอยด์ ยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด
ผู้ที่เป็นโรคกระเพาะอาหาร
มีปัญหา หอบหืด ตับ ไต หัวใจ
ผลข้างเคียงของยาที่พบได้ เช่น ไม่สบายท้อง ท้องอืด ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ผื่นคัน พิษต่อตับ ไต
ยากลุ่มนี้อาจทำให้บวมและความดันโลหิตสูงขึ้น จึงไม่ควรใช้ยา ติดต่อเป็นเวลานาน
ยาแก้ปวดชนิดออกฤทธิ์สั้น เหมาะสำหรับการรักษาอาการปวดแบบฉับพลันที่ใช้ระยะเวลาในการรักษาไม่นาน เมื่อหายปวดแล้วจึงหยุดใช้
ในขณะที่ยาแก้ปวดชนิดออกฤทธิ์ยาว เหมาะสมในการใช้บรรเทาอาการปวด เนื่องจากทำให้ไม่ต้องกินยาบ่อย
▪️ยาคลายกล้ามเนื้อ
การอักเสบทำให้กล้ามเนื้อโดยรอบเกร็งตึงได้ การใช้ยาคลายกล้ามเนื้อจะช่วยลดอาการเหล่านี้​ ซึ่งการใช้ยากลุ่มนี้จะใช้ในระยะเวลาสั้นๆ​ และยาบางอย่างอาจทำให้ง่วงซึม​ ซึ่งผู้สูงอายุจะต้องระวังการลื่นหกล้มหน้ามืดเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ​อย่างกระทันหัน​
▪️ยาแก้ปวดในกลุ่มอนุพันธ์ของฝิ่น ใช้สำหรับระงับอาการปวดปานกลางถึงรุนแรง การใช้ยาในกลุ่มนี้ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างเคร่งครัด และระวังการใช้ยาในผู้ป่วยลมชัก มีการทำงานของตับหรือไตผิดปกติ มีประวัติเป็นโรคในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งอาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้บ่อย เช่น คลื่นไส้อาเจียน ท้องผูก ง่วงซึม มึนศีรษะ กดการหายใจ เป็นต้น
▪️ยาช่วยประคองหรือยาลดความเสื่อมของข้อ เช่น​Glucosamine sulfate, Diacerein, น้ำไขข้อเทียม (Hyaluronic acid)
ยากลุ่มนี้ออกฤทธิ์ช้า ไม่ควรใช้ในผู้ที่ข้อเสื่อมรุนแรง
▪️ยาฉีดสเตียรอยด์เข้าข้อ สามารถลดอาการปวดในช่วงสั้นๆ 2-3 สัปดาห์ ไม่ควรฉีดประจำ เนื่องจากจะทำลายกระดูกอ่อนข้อต่อ​ ใช้ในกรณีที่ปวดเฉียบพลันเท่านั้น
🔸กรณีที่ข้อเสื่อมมากหรือรุนแรง อาจต้องผ่าตัด​
🧙‍♀️การใช้ยากลุ่มต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) อาจทำให้ผู้สูงอายุเสี่ยงต่อการเกิดความดันโลหิตสูงขึ้นหรือไตวายได้ ดังนั้นจึงควรเพิ่มความระมัดระวังในการใช้ยากลุ่มนี้ในผู้สูงอายุที่มีประวัติความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ หรือโรคไต
นอกจากนี้ผู้สูงอายุบางท่านที่มีโรคประจำตัว​ อาจใช้ยาหลายชนิดที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดยาตีกัน​ รวมทั้งการใช้วิตามิน สมุนไพร หรืออาหารเสริม​บางชนิดที่ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคไต​ เพราะอาจทำให้แร่ธาตุในร่างกายผิดปกติหรือการทำงานของไตแย่ลงได้
การเลือกใช้จึงควรมีข้อมูลทางวิชาการที่ยืนยันถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัย รวมถึงแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนการเริ่มใช้สมุนไพรหรืออาหารเสริมต่างๆ เพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายที่จะเกิดตามมา
ภาพจาก
แนวทางเวชปฏิบัติการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม - Thai Rheumatism Association
การใช้ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ในผู้สูงอายุ
.
.
🔰บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน
ยาแก้ข้ออักเสบ (กลุ่มเอ็นเสด)..ระวังอันตรายต่อไต
รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกรหญิง นงลักษณ์ สุขวาณิชย์ศิลป์
หน่วยคลังข้อมูลยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
🔰ผลต่อไต การใฃ้ยา NSAID อย่างต่อเนื่อง
ดังนั้นการใช้ยากลุ่ม NSAIDs จะต้องพิจารณาถึงอายุและภาวะโรคร่วมของผู้ป่วยแต่ละรายประกอบกัน เพื่อพิจารณาความเสี่ยงที่อาจเกิดอาการข้างเคียงจากยาที่อาจส่งผลต่อไตในผู้ป่วยเฉพาะราย ซึ่งระยะเวลาที่ใช้ยาควรสั้นที่สุดเท่าที่จำเป็นเท่านั้น แต่ยังไม่มีข้อมูลของระยะเวลาการใช้ยากลุ่ม NSAIDs ที่จะไม่ทำให้เกิดอาการข้างเคียงจากการใช้ยาต่อไตอย่างแน่ชัด
🔰ห่วงไต ห่างไกลเอ็นเสด
AGS 2019 BEERS Pocket-PRINTABLE.indd
POSTED 2022.12.25
บทความ​อื่น
ยาห้ามใช้ในคนสูงอายุ​ BEER CRITERIA
ยาที่ควรระวังในหญิงตั้งครรภ์​ เด็ก​ และผู้สูงอายุ
โฆษณา