31 ธ.ค. 2022 เวลา 02:08 • ประวัติศาสตร์
จุลประโทนปฐมเจดีย์ นครปฐม
เป็นเจดีย์สมัยทวาราวดีซึ่งตั้งอยู่ใจกลางเมืองเก่านครปฐม แต่เดิมถูกค้นพบช่วงราวปีพ.ศ. 2480 ได้มีการขุดแต่งสำรวจโดยกรมศิลปากรร่วมกับศาสตราจารย์ปิแอร์ ดูปองต์ จากสำนักฝรั่งเศสแห่งปลายบูรพาทิศ ซึ่งขณะนั้นเจดีย์องค์นี้อยู่ในบริเวณเดียวกับพระประโทณเจดีย์ศาสตราจารย์ดูปองต์ จึงเรียกว่าพระประโทณเจดีย์เช่นเดียวกัน
ต่อมาเมื่อมีการขุดเว้นทางเพื่อตัดถนนใหม่ ได้มีการขุดพบวัตถุโบราณ ได้แก่ภาพปูนปั้นประดับฐานเจดีย์ ทางกรมศิลปากรจึงได้ทำการขุดสำรวจครั้งที่สอง ราวปี 2511 พบส่วนที่อยู่ใต้ฐานเจดีย์ที่ขุดแต่งแต่เดิม และเพื่อป้องกันความสับสนจึงได้เรียกชื่อเสียใหม่ว่าจุลประโทนปฐมเจดีย์
จากการขุดแต่งใไม่จึงได้พบว่าเจดีย์มีการบูรณะซ่อมบำรุงหลายครั้งมาแต่โบราณ ขนาดและรูปแบบจึงได้เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย ทางกรมศิลปากรจึงได้คงเหลือสภาพการบูรณะด้านตะวันตก เปิดให้เห็นรูปแบบการบูรณะในสมัยโบราณเอาไว้ให้ศึกษาอีกด้วย
ในส่วนรูปแบบขององค์เจดีย์ภายนอกสุด มีรูปแบบเป็นเจดีย์แบบทวาราวดีทรงสี่เหลี่ยมจตุรัส ฐานชั้นล่างเป็นฐานสี่เหลี่ยมจตุรัส ยกเกร็ด ประกอบไปด้วยบัววลัย ทองไม้และบัวหงาย มีการแบ่งช่องท้องไม้ด้วยเสาหลอกเพื่อประดับลายปูนปั้น
ส่วนฐานชั้นที่สองอยู่ในผังสี่เหลี่ยมยกเกร็ดเช่นกัน มีการแบ่งช่องจระนำซุ้มเพื่อประดิษฐานพระพุทธรูป ส่วนด้านบนพังทลายลงทั้งหมดไม่สามารถระบุลักษณะขององค์สถูปได้
ด้านปูนปั้นประดับที่ค้นพบคราวขุดแต่วครั้งที่ 2 ปัจจุบันเก็บรักษาและแสดงโชว์อยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระปฐมเจดีย์
อาจจะเป็นโบราณสถานที่ไม่ได้รับความสนใจหรือกล่าวถึงมากนัก แต่ที่จริงเต็มไปด้วยเรื่องราวของการส่งต่อความรู้ยุคทวารวดีได้เป็นอย่างทาก การเดินทางก็สะดวก หากเดินทางจากจังหวัดนครปฐมมุ่งหน้าสู่กรุงเทพมหานคร เมื่อผ่านพระประโทนเจดีย์และวิทยาลัยเทคนิคนครปฐมแล้ว เลี้ยวซ้ายเข้าถนนเทศบาลสามกระบือเผือก จากปากซอยเข้ามาราว 100 ถึง 200 เมตร เจดีย์จะอยู่ทางซ้ายมือ ท่านใดที่สนใจสามารถแวะชมได้ตลอดเวลา
ปล. ขอบคุณภาพปูนปั้นประดับจุลประโทนเขดีย์จากเว็บไซต์กรมศิลปากร มา ณ ที่นี้
โฆษณา