14 ม.ค. 2023 เวลา 08:05 • สุขภาพ

Deprescribing PPIs

💊PPIs เป็นยายับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารที่มีประสิทธิภาพ​ในการรักษา​ การใช้ยาในระยะสั้น​จะทนต่อยาได้ดี​ แต่การใช้ยาในระยะยาว​ จะก่อให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา​ จึงจำเป็นต้องลดขนาดการใช้ยา​ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิด​ภาวะการหลั่งกรดมากผิดปกติหลังจากหยุดยา (symptomatic rebound acid secretion) โดย
1. ลดขนาดยาลง​ 50% ทุกสัปดาห์
หรือ เพิ่มระยะห่างของการกินยาแต่ละมื้อออกไป​ เช่น​ กินยาทุก​ 2 หรือ​ 3 วัน​ เป็นต้น
2. กรดไหลย้อน​ ​มีระยะเวลาในการรักษาด้วยยา​ PPIs​ ไม่เกิน 4-8 สัปดาห์​
ในกรณีที่​จำเป็นต้องใช้ยาเพื่อคุมอาการ​ จะต้องใช้ยาในขนาดต่ำสุด​ โดยใช้ยาเท่าที่จำเป็นเท่านั้น​ (on-demand or intermittent PPI use)
 
3. โรคแผลในกระเพาะอาหาร​ (Peptic ulcer) จะใช้​ PPIs นาน​ 2-12​ สัปดาห์​
แต่ในกรณีที่มีการใช้ยา​ NSAIDs​ หรือ
เป็น​หลอดอาหารอักเสบปานกลาง (grade A or B esophagitis) ที่รักษาจนหายแล้ว​ จำเป็นต้องลดขนาดการใช้ยา​ PPIs​ ลงเพื่อคุมอาการ
4. ในกรณีที่​จำเป็นต้องใช้ยา​ PPIs​ ระยะยาวนานเป็นปี ควรที่จะลดขนาดการใช้ยาลง​ หรือ​ หยุดใช้ยา​ อย่างน้อยปีละครั้ง​
‼️ ผู้ที่มีความเสี่ยงสูง​ ต่อการเกิดเลือดออกในกระเพาะอาหาร​ ได้แก่
▪️อายุมากกว่า​ 65​ ปี
▪️กินยา​ NSAIDs​ ในปริมาณ​สูงมาก
▪️เคยมีประวัติเป็นโรคแผลในกระเพาะอาหาร
▪️ใช้ยาที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดเลือดออกในกระเพาะ​ เช่น​ ยาสเตียรอยด์​ ยาละลายลิ่มเลือด​ หรือ​แม้แต่การใช้แอสไพรินในขนาดต่ำๆ
การใช้ยา​ SSRIs ร่วมกับ​ NSAIDs​ มีความเสี่ยงต่อการเกิดเลือดออกในกระเพาะเช่นกัน​ จึงมีความจำเป็น​ต้องใช้ยา​ PPIs​ เพื่อคุมอาการ
จำเป็นต้องได้รับยา​ COX-2 inhibitor ​ร่วมกับยาลดการหลั่งกรด​ PPIs หรือ misoprostol
❗ ผู้ที่มีความเสี่ยงปานกลาง​ ที่ใช้ยา​ NSAIDs​ ในขนาดสูง​ จำเป็นต้องใช้ยา​ PPIs​ ร่วมกับ​ Misoprostol​
ในกรณีที่​ใช้ยา​ COX-2 inhibitor ก็ไม่จำเป็นต้องใช้ยา​ PPIs
การลดขนาดยาลงไม่มีวิธีที่ตายตัว​ จะใช้วิธีไหนก็ได้ตามแต่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล​
Deprescribing PPIs (ie, tapering, discontinuation, or use of intermittent, step-down, or on-demand strategies)
⛔โรคที่ห้ามลดขนาดการใช้ยา​ PPI​s ได้แก่​
▪️Barrett’s esophagus ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนของกรดไหลย้อน​ ที่เกิดการเปลี่ยนแปลงของเซลเยื่อบุผิวหลอดอาหาร
▪️หลอดอาหารอักเสบรุนแรง​ (severe or uncontrolled esphophagitis)
▪️เลือดออกในกระเพาะอาหาร ​
ตัวอย่างขั้นตอนการลด​ขนาดยา​ PPIs​
1️⃣ เตรียมตัวที่จะหยุดยา
ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม​ให้เหมาะสม​ เช่น​ หลีกเลี่ยงการกินอาหาร​ก่อนนอน 2-3​ ชั่วโมง
2️⃣ ลดขนาดยาภายในระยะเวลา​ 2-4 สัปดาห์
ถ้ากินยาวันละเม็ด​ ให้กินวันเว้นวัน
ถ้ากินยาวันละ2เม็ด​ ให้ลดยาลงเหลือ1เม็ด​ นาน1-2อาทิตย์​ จากนั้น​ให้กินยา1เม็ดวันเว้นวัน​ นาน​ 1-2 อาทิตย์​
ถ้าคิดว่าการลดขนาดยา​โดยใช้เวลา 2-4 สัปดาห์​มันเร็วไป​ ก็อาจจะวางแผนค่อยๆลดขนาดยาภายใน​ 8-12​ สัปดาห์
3️⃣ หยุดยา
ในกรณีที่​มีอาการกรดเกิน
▶️ให้กินยาลดกรด​ antacid หรือ​ แคลเซียม​ คาร์บอเนต​ หรือยาลดกรดผสมอัลจิเนต ซึ่งอาการจะหายไปภายใน​ 5-15 นาที
▶️ใช้ยาลดการหลั่งกรดในกลุ่ม​ H2 blocker (ถ้ายังพอหาได้ในท้องตลาด)​
▶️กลับไปที่​​ขั้นตอนที่1ในการปรับเปลี่ยน​พฤติกรรม​
ในกรณีที่​มีอาการกำเริบขึ้น​ สามารถกลับไปกินยา​ PPIs​ ในช่วงสั้นๆได้​ (on-demand PPI therapy) และหยุดยาเมื่ออาการหายไป
👨‍🔬การใช้ยา​ PPIs โดยปกติแล้วจะใช้ยานาน​ 4-8 สัปดาห์​ แต่โดยทั่วไปมักจะกินยาต่อเนื่องไม่ต่ำกว่า​ 20​ สัปดาห์​ เพื่อไม่ให้เกิดการหลั่งกรดเกินหลังหยุดยา​ จึงจำเป็นต้องลดขนาดการใช้ยาลง​ ซึ่งการลดขนาดการใช้ยา​ PPIs​ ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ประจำตัว​ หรือภายใต้การ​ดูแล​ของเภสัชกรร้านยา
😀มีปัญหา​เรื่อง​การ​ใช้​ยา​เชิญ​ปรึกษา​เภสัชกร​
POSTED 2023.01.14
บทความอื่น
GAVISCON
ยาที่ทำให้เกิดแผลในกระเพาะ
ยาที่ทำให้เกิดกระดูกพรุน
แผลในกระเพาะอาหาร
H PYLORI
B. CLAUSII
โฆษณา