Pain score คืออะไร?
Pain score คืออะไร? หากไม่สบายหรือมี อาการปวด ผิดปกติจนต้องไปหาหมอ เมื่อหมอถามระดับ ความปวด จาก 1-10 เราควรประเมินอย่างไรให้ตรงกับอาการจริงมากที่สุด
เมื่อไม่กี่วันก่อน มีผู้ใช้งานทวิตเตอร์รายหนึ่งแชร์เรื่องราวเกี่ยวกับผู้ป่วยเข้ามาพบแพทย์ด้วยอาการปวด แต่เมื่อหมอถามว่าปวดมากระดับไหน จาก 1-10 คะแนน ปรากฏว่าผู้ป่วยให้ระดับความปวดของตนเองแค่ 1 คะแนนเท่านั้น ทำเอาแพทย์และพยาบาลงงไปตามๆ กัน เนื่องจากความปวดระดับ 1 ไม่จำเป็นต้องพบแพทย์ก็ได้
หลายคนตั้งคำถามว่า การวัด “ระดับความปวด” (Pain Score หรือ Pain Scale) เพื่อแจ้งหมอเวลาไม่สบายนั้น ต้องประเมินยังไงให้ตรงกับอาการจริง?
สำหรับ Pain Score หรือ Pain Scale เป็นวิธีประเมิน “ความปวด” อันเนื่องมาจากอาการเจ็บป่วยที่ประสบอยู่ โดยผู้ป่วยจะเป็นคนให้คะแนนตามความเจ็บปวดที่ตนเองรู้สึก โดยในทางการแพทย์จะเรียกตัวประเมินนี้ว่า Numeric rating scale (NRS) คือ การที่ผู้ป่วยบอกคะแนนความปวดด้วยตัวเอง (Self report)
แล้วทำไม “ความปวด” ถึงทำให้คนเราทนไม่ได้จนต้องไปหาหมอ?
มีคำอธิบายจาก กองการพยาบาล กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ระบุไว้ว่า ความปวด (Pain) คือ ประสบการณ์เฉพาะบุคคลที่ทำให้เกิดความทุกข์ทรมาน มักเกิดร่วมกับการบาดเจ็บ โดยมีองค์ประกอบด้านความรู้สึก อารมณ์ และสังคมเข้ามาร่วมด้วย
การจัดการความปวดอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ จะช่วยลดภาวะเครียดของร่างกายและจิตใจ เป็นการป้องกันและลดผลเสียที่นำไปสู่ปัญหาสุขภาพระยะยาว เนื่องจากหากไม่สบายโดยที่มีอาการปวดแล้วปล่อยเอาไว้ อาจกลายเป็นความปวดเรื้อรังและบั่นทอนคุณภาพชีวิต และอาจรวมถึงผลกระทบด้านการงานของผู้ป่วยได้
โดยทั่วไปแล้วความปวดแบ่งออกเป็นหลายประเภท ได้แก่
📌ความปวดเฉียบพลัน (Acute pain)
เป็นความปวดที่เพิ่งเกิดขึ้น มีระยะเวลาของความปวดที่จำกัด เป็นความปวดที่มีสาเหตุ เมื่อพยาธิสภาพหายไป อาการปวดก็หายไปด้วยตัวอย่างเช่น ความปวดแผลหลังผ่าตัด, ปวดแผลหลังอุบัติเหตุ, ปวดหัวผิดปกติ ฯลฯ มีอาการไม่เกิน 3 เดือน
📌ความเจ็บปวดจากเน้ือเยื่อถูกทำลายหรือเน้ือเยื่อมีการอักเสบ (Neuropathic pain)
เป็นความเจ็บปวดที่เป็นผลมาจากการมีพยาธิสภาพ ของระบบประสาทส่วนกลางและส่วนปลาย เช่น โรคหลอดเลือดสมอง, โรคพาร์กินสัน, อาการปวดตามเส้นประสาทจากโรคงูสวัด, เบาหวาน ฯลฯ
📌ความปวดเรื้อรัง (Chronic pain)
เป็นความปวดที่ยาวนานกว่า มักเกิดขั้นในระยะเวลาของการสมานของเนื้อเยื่อที่ได้รับบาดเจ็บ บ่อยครั้งไม่สามารถ
บ่งชี้ถึงสาเหตุของความปวดได้ มักมีอาการปวดอยู่นานเกินกว่า 3 เดือน
📌ความปวดจากมะเร็ง (Cancer Pain)
เป็นอาการปวดในผู้ป่วยมะเร็ง เช่น อาการปวดจากก้อนมะเร็งไปกดทับเส้นประสาทและลุกลามไปที่กระดูก, อาการปวดท้องที่เกิดจากมะเร็งช่องท้อง, อาการปวดจากการรักษามะเร็ง เช่น การได้รับยาเคมีบำบัด ฯลฯ
เมื่อมีความปวดจากอาการไม่สบายต่างๆ แล้วไปพบแพทย์ เบื้องต้นผู้ป่วยจะต้อง “ประเมินความปวด” ของตนเอง โดยการรวบรวมข้อมูลความปวดที่เกิดขึ้นในแต่ละช่วงเวลา เพื่อให้มีความเข้าใจตรงกันทั้งผู้ป่วย แพทย์ และทีมการรักษาพยาบาล
การประเมินความปวดมีหลายชนิด ซึ่งความปวดเป็นความรู้สึกของแต่ละบุคคลและไม่เหมือนกันทุกคน ซึ่งแต่ละบุคคลมีก็มีปัจจัยอื่นเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น อารมณ์, ประสบการณ์เดิม, ช่วงวัย ฯลฯ
ในที่นี้ เราจะพูดถึงเครื่องมือในการประเมินความปวดที่ได้รับความนิยมในระดับสากล นั่นคือ Numerical Pain Rating Scale (NRS) ซึ่งวิธีนี้จะเหมาะกับผู้ป่วยอายุ 8 ปีขึ้นไป และเป็นผู้ป่วยที่เข้าใจความหมายของตัวเลข และสามารถประเมินความปวดเป็นตัวเลขได้ โดยการวัดระดับความปวดตั้งแต่ 1-10 คะแนนนั้น ผู้ป่วยสามารถประเมินอาการปวด ได้ตามอาการความรุนแรงดังนี้
📌ระดับ 0 ไม่ปวดเลย (No Pain) ขยับตัวก็ไม่ปวด
📌ระดับ 1-3 ปวดน้อย (Mild Pain) ปวดเล็กน้อยพอทนได้ เมื่อนอนเฉยๆ ไม่ปวด หากขยับตัวจะปวดเล็กน้อย
📌ระดับ 4-6 ปวดปานกลาง (Moderate Pain) นอนเฉยๆ ก็ปวด ยิ่งมีการขยับตัวก็ยิ่งปวดมากขึ้น
📌ระดับ 7-9 ปวดมาก (Severe Pain) ปวดมากแทบทุกขณะเวลา ไม่ว่าจะนอนนิ่งๆ หรือขยับตัว
📌ระดับ 10 ปวดมากที่สุด (Severe Pain) ปวดมากที่สุดจนทนไม่ได้ แม้นอนนิ่งๆ ก็ตาม
นี่ไม่ใช่วิธีประเมินเพียงอย่างเดียวที่แพทย์จะใช้ประเมิน “ระดับความปวด” ของคนไข้ แต่ยังมีเครื่องมือประเมินความปวดอีกหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น
🆘 Wong Baker FACES Pain Rating Scale : ใช้ในผู้ป่วยที่ไม่เข้าใจและไม่สามารถสื่อสารเป็นตัวเลขได้ เช่น ใช้กับเด็ก
🆘 Behavior Pain Scale : ใช้ในผู้ป่วยที่ไม่สามารถบอกระดับความปวดได้ด้วยตนเอง ผู้ป่วยวิกฤติ หรือผู้ป่วยที่ระดับความรู้สึกตัวน้อยลง
🆘 Critical care Pain Observation Tool : เป็นเครื่องมือที่มีความเที่ยงตรง มีความเชื่อถือได้สูง มีความเหมาะสมกับผู้ป่วยที่สื่อสารไม่ได้
อ่านมาถึงตรงนี้ เชื่อว่าหลายคนคงเข้าใจเกี่ยวกับวิธีประเมินระดับความปวดกันมากขึ้น ในอนาคตหากมีอาการเจ็บป่วยต่างๆ ที่มีความปวดร่วมด้วย ก็สามารถประเมินระดับอาการปวดและแจ้งต่อแพทย์ได้อย่างชัดเจนและตรงกับความเป็นจริง เพื่อที่แพทย์จะได้จ่ายยาได้ตรงกับอาการและระดับความปวด เนื่องจากระดับความปวดที่แตกต่างกันก็ต้องใช้ยาที่แตกต่างกันไปด้วย ได้แก่
- ยาแก้ปวดทั่วไป เช่น ยาเม็ดแก้ปวด ยาฉีดแก้ปวดกล้ามเนื้อ ยาแปะผิวหนัง ฯลฯ
- ยาแก้ปวดเฉพาะที่ เช่น ยาชาเฉพาะที่สำหรับฉีดที่แผลผ่าตัด
- ยาในกลุ่มสเตียรอยด์ ไม่ได้มีคุณสมบัติแก้ปวดโดยตรง แต่เมื่อนำมาใช้ร่วมกับยาแก้ปวดแล้วทำให้แก้ปวดได้ดีขึ้น ทำให้ผลข้างเคียงที่เกิดจากการใช้ยาแก้ปวดน้อยลง
อ้างอิง : กองการพยาบาล https://bit.ly/3Gs9ZbD
Bantak Hospital https://bit.ly/3Qs8bE5
คณะแพทย์ฯ ม.มหิดล https://bit.ly/3ZfNijD
- 14
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
