Blockdit Logo (Mobile)
PHARM DRiP
•
24 ม.ค. 2023 เวลา 08:16 • สุขภาพ

#EP01 มาถกกันที่...'Statin' เช้า หรือ เย็น?

วันหนึ่งเมื่อคนไข้สารภาพกับคุณว่า
'ยาไขมันเหรอ ผมกินตอนเช้าไปพร้อมกับยาอื่นเลย ไม่ได้เหรอ?'
จึงเป็นที่มาประเด็นที่เราจะนำมาเล่าให้ฟังกันวันนี้ค่ะ ก่อนที่เราจะทำให้การทานยาของคนไข้ยากไปมากกว่านี้
💬 Wrap up เบาๆ -- 'Statin' Medicine
● MOA: ยับยั้งกระบวนการสังเคราะห์คอเลสเตอรอลโดยการยับยั้งเอนไซม์ HMG CoA reductase ซึ่งเป็น Rate limiting step ของกระบวนการ
● แน่นอน! การสังเคราะห์คอเลสเตอรอลจะเกิดขึ้นอย่างหนักหน่วงตั้งแต่ช่วงเที่ยงคืน ถึง หกโมงเช้า
● แล้วตอนกลางวันไม่สร้างเหรอ? สร้างเหมือนกัน แต่ไม่ได้มากเท่ากลางคืนเท่านั้นเอง
เป็นเหตุให้ทำไม...เราจำมาอย่างยาวนานว่า statin ทานมื้อเย็น
💬ในความเป็นจริงแล้ว
● มีการศึกษาที่แสดงให้เห็นว่าการทานยากลุ่ม Statin ในตอนเช้า หรือเย็น ไม่ได้ให้ผลที่แตกต่างกัน แต่ก็มีการศึกษาที่แสดงให้เห็นว่า การทานยากลุ่ม Statin ที่มี Half life สั้นตอนการคืน ลดการสร้างคอเลสเตอรอลได้ดีกว่าตอนเช้าอย่างมีนัยสำคัญ จะเห็นว่าความขัดแย้งที่แสดงให้เห็นมีเรื่องนึงที่น่าสนใจมาก...นั่นคือ Half-Life ของยา
● ดังนั้น...การจะทาน Statin ตอนเช้าหรือเย็น เพื่อให้ผลดีที่สุดในการลดการสร้างคอเลสเตอรอลตอนกลางคืน ตัดสินกันที่ Half Life ของยานั่นเอง
☞ Short Half Life (2-5 hr): pravastatin, simvastatin, lovastatin, fluvastatin
☞ Long Half Life (14-19 hr): pitavastatin, rosuvastatin, atorvastatin (RAP)
● เอาให้เข้าใจง่าย หากคุณทาน Statin ที่มี Half life ประมาณ 2 ชั่วโมงในตอนเช้า หลังจากผ่านไป 2 ชั่วโมงยาจะเหลือในตัวคุณเพียงแค่ 50% และเมื่อเวลาผ่านไป 6 ชั่วโมง ยาก็แทบจะหมดไปจากร่างกายแล้ว ยังไม่ทันจะเที่ยงคืนเลย
💬มาดูยาในท้องตลาด
● หากเป็นโรงบาลเอกชน คุณแทบจะไม่ได้จ่าย Simvastatin แล้ว ไม่ว่าจะด้วยเหตุผล Half lifef สั้น หรือตีกันกับยาอื่นเยอะ ยาที่คุณจะได้เจอและหยิบจำบ่อยก็จะหนีไม่พ้นชื่อคุ้นหูอย่าง Vivacor/Crestor Lipitor/Xarator Livalo ซึ่งพวกนี้ทั้งหมดค่าครึ่งชีวิตยาว ทานมื้อใดก็ได้
● Simvastatin Pravastatin ค่าครึ่งชีวิตสั้น แนะนำมื้อเย็นค่ะ
Lescol XL (Fluvastatin) ตอนนี้ถูกออกแบบเป็นออกฤทธิ์เนิ่นแล้ว จึงสามารถทานมื้อใดก็ได้
💬 ทิ้งท้ายด้วย...รู้หรือไม่ว่า LDL เอง ก็มีค่าครึ่งชีวิตเหมือนกัน ตั้งสามวัน ดังนั้น หากคุณเพิ่งจะทานเนื้อย่างติดกันมาสามวัน และวันที่สี่ตัดสินใจกินยาลดไขมัน ระดับ LDL ของคุณก็จะยังสูงอยู่ดี อย่าเพิ่งร้อนใจ รอวัดระดับใหม่อีกครั้งใน 1-2 สัปดาห์ค่ะ
💬 ทิ้งท้ายอีกนิด...รู้หรือไม่ว่า คุณหมอสามารถพิจารณาการให้ยากลุ่ม statin แบบวันเว้นวันได้ เพื่อช่วยเลี่ยงอาการข้างเคียงอย่างปวดกล้ามเนื้อ ในกลุ่มที่มี half life ยาวนั่นเอง
โฆษณา