6 ก.พ. 2023 เวลา 07:28 • ประวัติศาสตร์

Plague Doctor “หมออีกาดำ” หมอจำเป็นแห่งศตวรรษที่ 17-19

Plague Doctor (หมอกาฬโรค) หรือเรียกว่า "หมอกาดำ" นั้นเป็นหมอที่มีหน้าที่รักษาผู้ป่วยโรคกาฬโรคในสมัยยุคกลางที่เกิดเหตุการณ์โรคระบาดที่แรงที่สุดในประวัติศาสตร์ที่เรียกว่า "Black Death" หรือกาฬมรณะที่ได้จัดการชีวิตคนในทวีปยุโรปไปกว่า 30-60%
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคกาฬโรคก็คือเชื้อแบคทีเรีย Yersinia pestis ที่มาจากสัตว์ประเภทหนูที่ขึ้นมากับเรือจากประเทศจีน และเมื่อมายังทวีปยุโรป เชื้อเหล่านี้ก็ยิ่งแพร่พันธุ์ในวงกว้างจนเกิดเป็นโรคระบาด และโรคกาฬโรคที่พบบ่อยที่สุดและแพร่หลายที่สุดในตอนนั้นก็คือ Bubonic plague ที่จะทำให้ต่อมน้ำเหลืองโต บวมและเจ็บปวด ผู้ป่วยจะมีไข้สูง หนาวสั่น ปวดตามร่างกายอย่างหนัก และ 80% ของผู้ป่วยโรคนี้มักจะเสียชีวิต
เชื้อโรคนี้จะแพร่ออกไปง่ายมากไม่ว่าจะเป็นการสัมผัสหรือแค่ผู้ป่วยไอหรือจามก็ติดกันได้แล้ว พอเป็นติดต่อกันเยอะๆ ก็เลยทำให้มีคนตายจำนวนมาก
หมออีกาดำก็คือกลุ่มหมอที่ประกอบไปด้วยแพทย์ระดับล่าง หมอที่ยังไร้ประสบการณ์ หรือแม้กระทั่งคนที่ไม่ได้เรียนการแพทย์มาก่อนเลยด้วยซ้ำ
แน่นอนว่าการที่สมาชิกเป็นแบบนี้ ย่อมไม่ใช่เรื่องแปลกเลยที่การรักษาของหมออีกาดำส่วนใหญ่แล้วจะไม่ได้ผลจริงๆ พวกเขามักรักษาคนไข้ด้วยการรีดเลือด ใช้สารปรอท และความเชื่อผิดๆ อื่นๆ ในสมัยนั้น จนทำให้บ่อยครั้ง คนไข้ก็ยิ่งตายเร็วขึ้นกว่าที่ควรเป็นอีก
เท่านั้นยังไม่พอเพราะด้วยความที่มาจากกลุ่มคนที่มีฐานะหลากหลาย บ่อยครั้งหมออีกาดำยังมักขโมยของจากศพที่ตายในระหว่างการรักษา หรือแอบขายยาในราคาเกินจริงให้กับคนมีฐานะ
ชื่อเสียงเหล่านี้ทำให้ไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจเลยที่หมออีกาดำจะถูกจดจำในรูปแบบที่ไม่ดีเท่าไหร่ อีกทั้งยังมีภาพลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกับโรคร้ายและความตายจนกลายเป็นที่หวาดกลัวในภายหลัง
เดิมทีแล้วหมออีกาดำเป็นงานถูกออกแบบมาให้ทำงานในพื้นที่ที่มีตัวเลขของผู้ติดเชื้อสูง และมีงานหลักในการดูแลผู้ป่วยเป็นโรคติดต่อ ดังนั้นหมออีกาดำจึงมักจะทำงานใน “เครื่องแบบ” อยู่เสมอๆ
โดยเจ้าเครื่องแบบที่เป็นที่รู้จักของหมออีกาดำถูกคิดค้นขึ้นมาครั้งแรกในปี 1619 โดย Charles de l’Orme หัวหน้าหน่วยแพทย์ของกษัตริย์แห่งฝรั่งเศส อย่างไรก็ตามเช่นเดียวกับการรักษาที่ไม่ได้ผลจริงๆ ชุดกันเชื้อโรคที่หมออีกาดำใส่ก็ใช่ว่าจะป้องกันโรคได้จริงๆ เช่นกัน
คนสมัยก่อนเชื่อกันว่าโรคภัยไข้เจ็บเดินทางผ่านกลิ่นเหม็น ดังนั้นภายในจะงอยยาวๆ ของหน้ากากหมออีกาดำ ไม่ใช่อุปกรณ์กรองอากาศแต่เป็นยาหอม ที่ถูกใส่ไว้เพื่อดับกลิ่นเหม็น ไม่ได้มีไว้ป้องกันเชื้อโรคแต่อย่างใด
แม้ว่าหมออีกาดำจะมีการใช้ไม้เท้าเป็นสื่อกลางในการรักษาคนไข้ทำให้มักจะไม่ต้องสัมผัสคนไข้โดยตรง แต่การที่ชุดของหมออีกาดำไม่ได้มิดชิดจริงๆ ก็มากพอแล้วที่จะทำให้หมออีกาดำหลายๆ คนติดเชื้อที่ตัวเองจะต้องรักษาเสียเอง
และหากมองจากการรักษาของพวกเขาแล้ว คงต้องบอกว่าโชคดีมากที่ในปัจจุบันหมออีกาดำไม่ได้เหลือบทบาทในทางการแพทย์อีกต่อไปแล้ว ไม่อย่างนั้นเชื่อว่าคงมีคนไข้ไม่น้อยเลยที่หัวใจวายตาย เพียงแค่เห็นหน้ากากที่น่ากลัวของอีกาดำแห่งความตายเหล่านี้
ขอบคุณครับ :)
โฆษณา