8 ก.พ. 2023 เวลา 03:28 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

👨‍🔬 ดิมิทรี เมนเดเลเอฟ บิดาแห่งตารางธาตุ

👍 ใครเคยเรียนวิชาเคมี...ช่วย “กดไลก์” ให้แอดมินรู้ทีครับ ทีเดียวพอนะ!! 555
ต้องบอกว่าใครที่เคยเรียนวิชาเคมี ไม่มีใครไม่รู้จัก “ตารางธาตุ (periodic table)” ที่รวบรวมเอาธาตุต่าง ๆ ในโลกใบนี้เข้าไว้ในที่เดียว เรียงร้อยเป็นตารางที่สวยงามและมีความสัมพันธ์กันตามหมู่และคาบอย่างน่าสนใจ แต่ก่อนจะเป็นตารางธาตุสวย ๆ ให้เราได้ใช้กันอย่างทุกวันนี้ ตารางธาตุมีความเป็นมาและวิวัฒนาการมาอย่างยาวนาน ซึ่งหนึ่งในบุคคลสำคัญที่เราจะไม่พูดถึงไม่ได้เลยก็คือ “ดิมิทรี เมนเดเลเอฟ”
ในปี พ.ศ. 2412 ดิมิทรี เมนเดเลเอฟ (Dmitri Mendeleev) นักวิทยาศาสตร์ชาวรัสเซีย และยูลิอุส โลทาร์ ไมเออร์ (Julius Lothar Meyer) นักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมัน ได้ศึกษารายละเอียดของธาตุต่าง ๆ ทำให้มีข้อสังเกตว่า ถ้าเรียงธาตุตามมวลอะตอมจากน้อยไปมาก จะพบว่าธาตุมีสมบัติคล้ายกันเป็นช่วง ๆ การที่ธาตุต่าง ๆ มีสมบัติคล้ายกันเป็นช่วงเช่นนี้ เมนเดเลเอฟได้ตั้งเป็นกฎที่เรียกว่า กฎพิริออดิก (periodic law)
การจัดธาตุเป็นหมวดหมู่ของเมนเดเลเอฟไม่ได้ยึดการเรียงลำดับตามมวลอะตอมจากน้อยไปมากเพียงอย่างเดียว แต่ได้นำสมบัติที่คล้ายคลึงกันของธาตุที่ปรากฎช้ำกันเป็นช่วง ๆ มาพิจารณาด้วย นอกจากนี้ยังได้เว้นช่องว่างไว้โดยคิดว่าน่าจะเป็นตำแหน่งของธาตุที่ยังไม่ได้มีการค้นพบ โดยที่ตำแหน่งของธาตุในตารางธาตุมีความสัมพันธ์กับสมบัติของธาตุ
เมนเดเลเอฟจึงได้ทำนายสมบัติของธาตุที่ยังไม่มีการค้นพบ 3 ธาตุ ให้ชื่อว่า เอคา-โบรอน เอคา-อะลูมิเนียม และเอคา-ซิลิคอน ในเวลาต่อมาก็ได้ค้นพบธาตุสแกนเดียม แกลเลียม และเจอร์เมเนียม ตามลำดับ ซึ่งมีสมบัติใกล้เคียงกับที่ได้ทำนายไว้ จากการศึกษาตารางธาตุและการทำนายสมบัติของธาตุที่ยังไม่ค้นพบดังกล่าว ทำให้ในเวลาต่อมาเมนเดเลเอฟได้รับการยกย่องว่าเป็น “บิดาแห่งตารางธาตุ”
อย่างไรก็ตามเมนเดเลเอฟไม่สามารถอธิบายได้ว่า เพราะเหตุใดจึงต้องจัดเรียงธาตุตามมวลอะตอม เนื่องจากสมัยนั้นนักวิทยาศาสตร์ยังศึกษาโครงสร้างของอะตอมและไอโซโทปได้ไม่ชัดเจน นักวิทยาศาสตร์รุ่นต่อมาเกิดแนวความคิดว่า ตำแหน่งของธาตุในตารางธาตุไม่น่าจะขึ้นอยู่กับมวลอะตอมของธาตุ แต่น่าจะขึ้นอยู่กับสมบัติอื่นที่มีความสัมพันธ์กับมวลอะตอม
ในปี พ.ศ. 2456 เฮนรี โมสลีย์ (Henry Moseley) นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ ได้เสนอให้จัดธาตุเรียงตามเลขอะตอม เนื่องจากสมบัติต่าง ๆ ของธาตุมีความสัมพันธ์กับประจุบวกในนิวเคลียสหรือเลขอะตอมมากกว่ามวลอะตอม ตารางธาตุในปัจจุบันจึงปรับปรุงมาจากตารางธาตุของเมนเดเลเอฟ แต่เรียงธาตุตามเลขอะตอมจากน้อยไปมากนั่นเอง
อ้างอิง: หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ม.4 เล่ม 1 บทที่ 2 อะตอมและสมบัติของธาตุ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)
เครดิตภาพ
#ตารางธาตุ #PeriodicTable #กฎพิริออดิก #PeriodicLaw #เมนเดเลเอฟ #Mendeleev #เคมี #อะตอม #ธาตุ #สมบัติของธาตุ #เลขอะตอม #มวลอะตอม
โฆษณา