27 ก.พ. 2023 เวลา 22:50 • ปรัชญา

“การตกต่ำของใจเกิดจากการกระทำบาป”

ใจนี้นอกจากจะขึ้นสูงได้ก็ยังตกต่ำได้ การตกต่ำของใจก็เกิดจากอะไร ก็เกิดจากการกระทำบาปนี่เอง ถ้าไปทำบาป ๔ ข้อ คือ ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดประเวณี พูดปด ทำบาปแบบนี้ ก็จะดึงใจให้ลงต่ำทันที ระดับที่ลงต่ำก็มีอยู่ ๔ ระดับด้วยกัน ระดับแรกเรียกว่าเดรัจฉาน ระดับที่ ๒ เรียกว่าเปรต ที่ ๓ เรียกว่าอสูรกาย ที่ ๔ เรียกว่านรก และสาเหตุที่ทำให้ไปอยู่ในระดับต่างๆ ก็ขึ้นอยู่กับว่าทำบาปด้วยสาเหตุอันใด
ถ้าทำบาปด้วยสาเหตุคือความหลง ความไม่รู้ว่าเป็นบาป เช่น ทำเพื่อยังชีพ ทำเพื่อป้องกันตัวเอง ก็จะไปเป็นเดรัจฉาน เพราะสัตว์เดรัจฉานเขาก็ไม่รู้ว่าการทำบาปนั้นจะทำให้เขาเป็นเดรัจฉาน แต่เขาก็ต้องทำเพราะว่าเป็นวิธีอยู่รอดของเขา สัตว์ใหญ่ต้องกินสัตว์น้อย อันนี้ก็เหมือนกัน ถ้ามนุษย์ใช้หลักเดียวกับสัตว์เดรัจฉาน ใจก็จะกลายเป็นสัตว์เดรัจฉานไป
เพื่อการอยู่รอดก็จะต้องมีการไปฆ่าผู้อื่นอย่างนี้ หรือไปฉ้อโกงทรัพย์สินสมบัติของผู้อื่นมาให้เป็นของตน หรือไปแย่งสามีภรรยาของผู้อื่นมา หรือไปโกหกหลอกลวงเพื่อได้ผลประโยชน์ อันนี้แหละก็จะเรียกว่าเป็นการกระทำบาปด้วยความหลง ก็จะทำให้ใจนั้นเปลี่ยนจากความเป็นมนุษย์ ให้กลายไปเป็นสัตว์เดรัจฉานแทน
แล้วถ้าไปทำบาปด้วยความโลภ คือความจริงก็พอมีพอกินพออยู่ได้ แต่อยากร่ำอยากรวย อยากมีมากเหมือนคนอื่นเขา เห็นคนอื่นเขาร่ำรวย มีหน้ามีตาก็อยากจะมีเหมือนเขา ก็เลยไปทำบาปเพื่อที่จะได้ยกระดับเงินทองของตนให้สูงขึ้น ให้เป็นเศรษฐีขึ้นมา เราคงเคยได้ยินข่าวการทำมาหากินแบบฉ้อโกงกันทุกวันนี้ เพราะว่าอยากจะมีหน้ามีตา อยากจะอวดความรวย
พอมีทรัพย์แล้วก็สามารถที่จะซื้อของแพงๆ มาอวดมาโชว์ได้ ก็เลยทำให้ไปทำบาปกันโดยไม่รู้สึกตัว ทำด้วยความโลภ พวกนี้เขาเรียกว่าถ้าทำบาปด้วยความโลภ ใจก็จะไปเป็นเปรต เปรตก็คือถ้าตายไปก็จะเป็นดวงวิญญาณที่มีแต่ความหิวโหย กินเท่าไหร่ก็ไม่อิ่มไม่พอ
ท่านเปรียบเปรตว่ามีปากเท่ารูเข็ม แต่มีท้องเท่าตุ่มน้ำ คิดดูถ้าเอาน้ำใส่ตุ่มผ่านรูเข็มนี่ แล้วเมื่อไหร่มันจะเต็ม มันดูดเท่าไหร่มันก็ไม่รู้สึกจะเต็มสักที อันนี้ก็เป็นลักษณะของใจ ใจที่มีความโลภ ต่อให้ได้อะไรมามากน้อยเพียงไร ก็ไม่รู้จักอิ่มไม่รู้จักพอ เพราะมีความโลภอยากได้เพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ นั่นเอง อันนี้ถ้าทำบาปด้วยความโลภก็ไปเป็นเปรต
ถ้าทำบาปด้วยความกลัว กลัวผู้อื่นเขาจะมาทำร้ายเรา ก็เลยไปทำร้ายเขาก่อน อันนี้ก็จะทำให้เป็นอสูรกาย เป็นจิตใจที่มีแต่ความหวาดระแวงหวาดกลัวอยู่ตลอดเวลา แล้วถ้าทำบาปด้วยความโกรธเกลียด อาฆาตพยาบาท ฟันต่อฟันตาต่อตา อย่างนี้ก็จะทำให้ใจเป็นนรกขึ้นมา จะร้อนด้วยความโกรธเกลียดอาฆาตพยาบาท กินไม่ได้นอนไม่หลับ สังเกตดูเวลาที่เราโกรธใครเกลียดใครนี้ แล้วเราอยากจะอาฆาตพยาบาทอยากจะล้างแค้น อยากจะตอบโต้การกระทำของเขาได้เจ็บเนื้อเจ็บตัว ที่เขาได้ทำกับเรา เราจะกินไม่ได้นอนไม่หลับ ใจมันจะร้อนอยู่ตลอดเวลา
ธรรมะหน้ากุฏิ
วันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๖
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
วัดญาณสังวรารามฯ จังหวัดชลบุรี
โฆษณา